Direct naar artikelinhoud
AnalyseTikTok

Stemming over TikTok-ban legt diepe generatiekloof in VS bloot

Demonstranten tegen de TikTok-ban, op 13 maart bij het Capitool in Washington.Beeld Getty

TikTok vecht voor zijn bestaan in de Verenigde Staten. De Senaat, gemiddelde leeftijd 65 jaar, stemde met een overweldigende meerderheid voor een gedwongen verkoop. Maar wat vinden de veel jongere Amerikaanse TikTok-gebruikers?

Met 79 tegen 18 stemde de Amerikaanse Senaat vorige week voor een gedwongen verkoop van het Chinese TikTok aan een buitenlandse partij – wat volgens TikTok-eigenaar Bytedance geen optie is en in feite neerkomt op een verbod. Onder de Amerikaanse bevolking is eveneens steun voor een TikTok-ban: volgens de The Washington Post is ruim 40 procent voor een gedwongen verkoop. Zorgen om Chinese inmenging in de binnenlandse politiek en een bedreiging van de nationale veiligheid spelen hierbij een grote rol.

Toch is een kwart van de Amerikanen tegen een verbod. Doorslaggevend lijkt het wel of niet gebruiken van de app, en daarmee legt de The Washington Post-poll een gapende generatiekloof bloot.

Gemiddeld is een tiktokker in Amerika 30 jaar oud, maar de leeftijdsverschillen onder de gebruikers zijn groot. Van de 65-plussers gebruikt nog geen 15 procent TikTok, van de 18- tot 34-jarigen is dit zo’n 60 procent. Het is geen verrassing dat TikTok-gebruikers de app willen behouden: slechts 15 procent van hen is voor het verbod. Onder de mensen die geen TikTok gebruiken, is dit meer dan de helft.

Zorgen over privacy

Onder de 18- tot 34-jarigen is volgens NBC News ruim 60 procent tegen een TikTok-ban. Bij 65-plussers is dat volgens de poll van de The Washington Post nog geen 10 procent. Van de 35- tot 49-jarigen is ruim 30 procent tegen, bij de 50- tot 64-jarigen is dit 35 procent. Overigens zijn ook jonge mensen wel degelijk kritisch over de veiligheid van de app: volgens onderzoeksbureau CivicScience maakt zo’n 55 procent van de 18- tot 24-jarigen zich zorgen over de privacy van gebruikers op het platform. Ruim 60 procent van de gen Z’ers en millennials vindt het zorgwekkend dat TikTok eigendom is van een bedrijf dat nauwe banden met de Chinese overheid zou hebben.

De mensen die TikTok gebruiken, doen dat doorgaans vrij fanatiek – gemiddeld een uur per dag. Volgens onderzoeksbureau Pew Research Center haalt ongeveer een derde van de Amerikaanse volwassenen onder de 30 hun nieuws regelmatig op TikTok. Juist dit gegeven baart critici zorgen omdat niet altijd even duidelijk is hoe betrouwbaar de nieuwsbronnen zijn. Volgens recent onderzoek van desinformatie-expert NCRI zijn bijvoorbeeld kritische berichten over de Chinese overheid op TikTok significant minder aanwezig door mogelijke censuur vanuit China.

En Amerikaanse Senatoren sloegen eind vorig jaar alarm omdat TikTok de jeugd zou indoctrineren met pro-Palestijnse video’s. Bewijs werd daarvoor niet gevonden. De Senatoren gingen echter voorbij aan een belangrijk gegeven: jonge Amerikanen staan sinds de oorlog in Gaza veel minder achter Israël dan de oudere generatie. En TikTok is nu eenmaal de plek waar jongeren hun mening uiten en nieuws delen.

Nieuw platform

Met het verdwijnen van TikTok zullen de gebruikers ongetwijfeld een nieuw platform vinden. Amazon hoopt daar al een slaatje uit te slaan door een nieuw videoplatform te lanceren. TikTok zal dit uit alle macht willen voorkomen. De plotselinge overeenkomst die TikTok donderdag sloot met Universal Music – dat in februari alle muziek van zijn artiesten van het platform had gehaald uit onvrede over (onder andere) royalty’s – moet in ieder geval weer invloedrijke artiesten voor het platform winnen.

TikTok zal ongetwijfeld gebruikers inzetten, zoals gebeurde toen in maart dit jaar het wetsvoorstel voor een TikTok-ban voor het eerst ter sprake kwam. Via de app verspreidde het platform de telefoonnummers van lokale volksvertegenwoordigers. Een tactiek die rampzalig uitpakte: de overheidskantoren werden compleet overspoeld met telefoontjes, wat twijfelaars destijds juist motiveerde om tegen TikTok te stemmen.

Wat wel direct bleek: de mobilisatiekracht van het platform. Jonge mensen die zich doorgaans niet met politiek bemoeiden, kwamen massaal in actie. Het is de vraag wat dit in verkiezingstijd betekent voor de presidentskandidaten: naar schatting zijn bijna 140 miljoen Amerikaanse TikTok-gebruikers oud genoeg om te stemmen.