Trumps presidentschap blijkt fnuikend voor Amerika's rol als wereldleider: Duitsland en China streven VS voorbij
Duitsland heeft de Verenigde Staten in de ogen van de rest van de wereld voor het eerst ingehaald als het gaat om zijn rol als wereldleider. Sinds president Trump in het Witte Huis zit is het vertrouwen in het leiderschap van de Verenigde Staten dramatisch gedaald. Volgens een opiniepeiling van Gallup in 134 landen heeft nog maar 30 procent van de ondervraagden een positief beeld van de rol van de VS.
Dat is een stuk lager dan in 2016, het laatste jaar dat Trumps voorganger Barack Obama in het Witte Huis zat. Toen scoorden de VS nog 48 procent. De VS staan nu lager aangeschreven dan in 2008, het laatste jaar van president George W. Bush.
In plaats van de VS staat Duitsland nu bovenaan de ranglijst met 41 procent. Opvallend is dat China nu iets hoger wordt aangeslagen als wereldleider dan de VS (31 procent tegen 30 procent). Zelfs Rusland zit de VS nu op de hielen met 28 procent.
Trumps America First-politiek en zijn Twitter-uitbarstingen hebben geleid tot een sterke stijging van het aantal mensen dat negatief over de rol van de VS op het wereldtoneel denkt. Gemiddeld heeft 43 procent een negatief beeld, 15 procent meer dan onder Obama in 2016. Trump kan zich wel troosten met de gedachte dat de waardering voor de VS in het Rusland van president Poetin wat is gestegen: van 2 naar 8 procent.
Vooral op hun eigen continent verloren de Verenigde Staten veel steun. In Mexico spelen Trumps immigratiebeleid en zijn plannen voor een muur langs de grens daarbij ongetwijfeld een belangrijke rol, maar ook Trumps dreigement het NAFTA-vrijhandelsverdrag op te zeggen droeg bij tot een sterke daling van het prestige van de VS.
In Canada, een van Amerika's nauwste bondgenoten, is de waardering voor de VS in één jaar flink gedaald: van 60 procent naar 20 procent. In Mexico denkt nog maar 16 procent positief over de VS tegenover 44 procent onder Obama.
Klimaatakkoord van Parijs
Ook bij de Europese bondgenoten heeft Trump veel goodwill verspeeld met zijn beleid, zoals de beslissing om uit het klimaatakkoord van Parijs te stappen. In het laatste jaar van Obama kregen de VS van 44 procent van de ondervraagden een positieve beoordeling tegen 36 procent negatief. Nu is dat compleet omgedraaid: 56 procent negatief tegen 25 procent positief.
Nederland behoort tot de Europese landen waar het aanzien van de VS de meeste schade heeft opgelopen sinds het aantreden van Trump. Slechts 21 procent (was 59 procent) heeft een positief beeld van de rol van de VS als wereldleider tegen 74 procent negatief.
Een lichtpuntje voor Trump is Afrika. Daar denkt nog 51 procent positief over de rol van de VS, maar het is niet uitgesloten dat ook daar de cijfers omlaag gaan als gevolg van Trumps omstreden opmerking over immigranten uit Afrikaanse landen die hij afdeed als 'shitholes'.
Er zijn maar vier landen waar de waardering voor de mondiale rol van de VS flink is gestegen: Israël, Liberia, Macedonië (dat lid wil worden van de NAVO) en Wit-Rusland. Dat laatste land hoopt meer bewegingsruimte te krijgen als de betrekkingen tussen Moskou en Washington verbeteren.
Het is de vraag of Trump zich veel van de slechte cijfers uit het buitenland zal aantrekken, uiteindelijk gaat het hem en zijn achterban allereerst om Amerika. Maar het laat wel zien dat de 'soft power' van de VS snel afneemt. Washington kan niet meer zomaar op goodwill rekenen, zelfs niet bij zijn traditionele vrienden.