Ga het maar eens uitleggen, wat er deze week gebeurd is met Samen

Sinds een paar maanden zit ik wekelijks een paar dagen in een leslokaal met tien pubers die tot twee jaar geleden nog nooit Nederlands hadden gehoord. Nu moeten ze absoluut die taal kunnen, willen ze ooit hun middelbaar diploma halen. Bij gevolg komen ze tot bij mij, want mijn Nederlands is schappelijk.

Een aantal van hen zal mogen stemmen dit jaar: ofwel voor het eerst, ofwel voor het eerst in Antwerpen. Ik overloop met hen wat ze belangrijk vinden. Ik probeer daarbij heel hard om hen niet te dwingen iets belangrijks te vinden. Ik stip de thema’s aan, leg kort uit wat ze betekenen, en laat hen die thema’s rangschikken. Veiligheid komt pal op kop te staan, gevolgd door Werk en Milieu.

Fabriek in de stad

Maar wát precies vinden ze daarvan, vraag ik hen. Wat moet er beter, wat moet er veranderen? Stilte. Een leerling durft te stellen dat een fabriek in de stad wel handig zou zijn. Lekker dichtbij, en je verdient geld. Meneer, zegt een andere, die man is gek. Niet luisteren, waarschuwt hij mij. Daarop ontstaat er tumult.

Na economie versus milieu volgen discussies over openbaar transport, over veiligheid, over drugs. Over hoe gevaarlijk fietsen is. Over hoe de leerling die dat laatste oppert niet zo’n pussy moet zijn. Het enige waar geen discussie over is, is over sporten. Sporten moet verplicht worden en gratis zijn, daar is iedereen het roerend over eens.

Als het stof gaat liggen, stel ik voor dat we de partijen eens overlopen, zodat ze erachter kunnen komen wie hun meningen deelt. Dat blijkt minder interessant. Een aantal legt zijn kop op de tafel. Ik vertel hen dat ze kunnen kiezen voor dezelfde partijen als overal elders, of voor Samen. Zeer milde interesse. Het woord 'Samen' is in ieder geval begrijpelijker dan een hoop willekeurige letters achter elkaar. De volgende dag moet ik hen teleurstellen, Samen is niet meer. Waarom? Ik leg het kort uit. Een jonge Afghaan verzucht: “Ach meneer, de politiek,” en vindt het grappig dat ik dat grappig vind.

Op het einde van die les houden we verkiezingen. Meneer De Wever en meneer Van Besien mogen hun biezen pakken. De winnaar blijkt de jonge Eritreeër B. T. te zijn, die ter plekke de partij Rebels for Democracy opricht, en bij hoog en laag zweert dat er met hem geen problemen komen. Ik ben proper, zegt hij, en dat beamen de anderen. B. is proper. Wat is je programma, vraag ik. Meneer, zegt hij, ik luister naar hen, en hij wijst naar de overige studenten. Zij joelen.

Op het einde van de rit zal, zoals altijd, de jongeren verweten worden dat ze te weinig om de politiek geven. Het hangt er maar van af. De term politiek is voor hen vooral de saaiheid zelve; lulletjes rozenwater die betekenisloze schijt naar elkaars kop smijten. Ga het hen maar eens uitleggen, wat er deze week gebeurd is met Samen. Ze zullen je met lede blikken aankijken. Je zou voor minder.

Daarna zullen ze je zeggen dat ze én meer groen én meer fabrieken willen. Meneer, zullen ze zeggen, sporten moet verplicht worden.