‘Duitse PKN’ bestaat al sinds 1948: ‘Maar de eerste 25 jaar vierden ze niet eens samen avondmaal’
Koblenz
‘Toon mij uw befje en ik zal u zeggen wie u bent’, dat zou je in de Duitse Evangelische Kirche kunnen zeggen. Lutherse dominees dragen op hun toga een wit befje met de twee ‘pootjes’ ver uit elkaar; bij gereformeerde collega’s zijn ze aan elkaar genaaid; bij voorgangers in een verenigde kerk zit de bef voor de helft aan elkaar.
‘Dat is enkel traditie; het heeft geen liturgische functie’, weet kerkhistoricus Thomas Martin Schneider. ‘Er is nog een variant: in de oude Hanzesteden, zoals Hamburg, dragen dominees een gesteven kraag. Die moest vroeger het poeder van hun pruik opvangen. De bef was er om de toga schoon te houden voor mannen met een baard. Ik ken dan ook vrouwelijke dominees die een toga dragen zonder bef; dat he..