Pro-Palestijnse protesten aan Amerikaanse universiteiten breiden uit, Republikeinse voorzitter Mike Johnson dreigt met Nationale Garde

De Universiteit van Texas, de Universiteit van Zuid-Californië, Berkeley, MIT, Yale, NYU. Het lijstje Amerikaanse universiteiten waar pro-Palestijnse protesten plaatsvinden, wordt met de dag langer. Amerikaanse studenten vragen al wekenlang aandacht voor het oorlogsgeweld in de Gazastrook en eisen dat de universiteiten zich uitspreken tegen de acties van het Israëlische leger.

Dat leidt tot spanningen op de campussen. In verschillende staten is de politie tussenbeide gekomen om studenten op te pakken en weg te leiden. Aan de Universiteit van Zuid-Californië zijn 93 mensen gearresteerd en heeft de politie de demonstranten van het universiteitsterrein gestuurd. Ook aan de Universiteit van Texas hebben politieagenten 34 studenten opgepakt.

De gouverneur van Texas Gregg Abbott juichte de arrestaties toe. Eerder had de Texaanse gouverneur de universiteiten in zijn staat opgelegd om het beleid rond vrije meningsuiting te herzien. Volgens hem laten de universiteiten antisemitisme onder de huidige regels te gemakkelijk toe.

In New York lijkt de prestigieuze Columbia-universiteit het middelpunt van de belangstelling. Honderden studenten hebben tenten opgezet op de binnenplaats van de universiteit. De school heeft de demonstranten bevolen om de actie stop te zetten en het tentenkamp af te breken, maar daar zijn de studenten niet op ingegaan.

De Vlaming Floris Mertens studeert aan Columbia en legde in 'De ochtend' op Radio 1 uit waar de studenten precies om vragen. "Ten eerste willen ze natuurlijk een onmiddellijk staakt-het-vuren in de Gazastrook en er dat werk wordt gemaakt van een tweestatenoplossing", vertelt Mertens. "Hun tweede eis gaat over 'divestment'. Daarmee richten ze zich rechtstreeks tot de Columbia-universiteit."

'Divestment' is een oproep om niet meer te investeren in bepaalde bedrijven of aandelen. De Columbia-universiteit zou onder meer investeringen hebben in het bedrijf Caterpillar, dat bekend staat voor zijn zware machines voor de land- en mijnbouw. De bulldozers die Israël al gebruikte in de Palestijnse gebieden, komen onder meer van Caterpillar.

"De studenten willen niet dat hun inschrijvingsgeld via die investeringen onrechtstreeks ook naar de Israëlische overheid gaat", zegt Mertens. "Ze willen dat Columbia alle financiële banden met Israël doorknipt."

Ook aan de andere universiteiten klinkt de roep om 'divestment'. Aan de Cornell-universiteit eisen de studenten dat de school stopt met haar investeringen in de wapenindustrie, die wapens voor onder meer Israël produceert. Aan de Brown-universiteit vragen studenten dan weer een einde aan de investeringen in Israëlische bedrijven.

De protesten zullen hoogstwaarschijnlijk nog even doorgaan. "Zolang aan onze eisen niet wordt voldaan, zijn wij niet van plan om te vertrekken", gaf een woordvoerder van de studenten aan.

Intussen maken universiteiten zich zorgen over de veiligheid, vooral van joodse studenten. Daarom besloot het schoolbestuur over te schakelen op online lessen. Die maatregel bleek tijdelijk, want volgens Floris Mertens is de universiteit nu overgeschakeld op hybride lessen: studenten kunnen naar de les komen, maar ook online les volgen voor het geval ze zich niet veilig voelen.

De protesten bereiken zelfs de hoogste lagen van de Amerikaanse politiek. De Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Mike Johnson trok al naar de Columbia-universiteit en eiste dat de acties stopgezet worden. "Het Congres zal niet zwijgen als jullie verwachten dat joodse studenten rennen voor hun leven en thuisblijven van hun lessen, terwijl ze zich verstoppen in angst", zei Johnson vanop de trappen van de universiteitsbibliotheek.  

Johnson eist dat de rector van de universiteit Minouche Shafik ontslag neemt als ze de protesten niet snel onder controle krijgt. Daarnaast lijkt het hem gerechtvaardigd om de Nationale Garde in te zetten tegen de studenten. Die Garde dient om nationale crises onder controle te houden.