Xi's 'brandweerman' Wang zuiverde de Chinese Volkspartij, pakt corruptie aan en houdt van House of Cards. Nu is hij vice-president

Vice-presidenten hebben gewoonlijk weinig te vertellen, maar dat wordt nu anders. Wang gaat waarschijnlijk namens China stevig tegengas geven in de economisch steeds prikkeligere relatie met de Verenigde Staten. Wang is een economisch toptalent en leidde jarenlang de Chinese delegatie bij economische onderhandelingen met Washington, ervaring die van pas komt nu Donald Trump blijft dreigen met een handelsoorlog.

Noem een Chinese bank en vroeg of laat duikt Wang wel op. Als bestuurslid, maar meestal als crisismanager die moeilijke knopen komt doorhakken. Dat een man met zo'n klinkend cv op financieel-economisch terrein de leiding van de anti-corruptiedienst kreeg, kwam ruim vijf jaar geleden uit de lucht vallen. Wang, zelf ook verrast, heeft een lange staat van dienst met het opruimen van andermans puinhopen. In 2003, toen de burgemeester van Beijing zijn kop in het zand stak tijdens een epidemie van een zwaar besmettelijke longziekte, nam Wang het over. Binnen een paar weken was de SARS-uitbraak onder controle. Daarna leidde hij de hoofdstad naar perfect georganiseerde Olympische Spelen.

Zuivering partij

Voortvarend stortte Wang zich in 2012 op de zuivering van de partij. De meest in het oog lopende slachtoffers waren 150 hooggeplaatste partijbonzen met een status vergelijkbaar met die van een minister. Plus levenslange gevangenisstraf voor oud-veiligheidschef Zhou Yongkang.

Naast deze voorheen onaantastbare 'tijgers' werden ontelbare kleine sjoemelaars, de zogenaamde 'vliegen', aangepakt. Vorig jaar zoomde het anti-corruptiewerk in op de financiële wereld. De ene na de andere tycoon verdween. Vooral bij de politieke elite zo geliefde 'witte handschoenen' die zo behulpzaam zijn als er smoezelige fortuinen naar het buitenland moeten worden gesluisd, maar ook topmannen van bedrijven zoals Anbang, die te kwistig hadden geinvesteerd in het buitenland. Vorige week werd dit onderdeel van Wangs werk bekroond met een uitgebreide herstructureringsoperatie van de Chinese overheidsbureaucratie, waarbij bankwezen en de financiële sector onder veel steviger toezicht zijn geplaatst.

Door zijn werk als hoofd corruptiebestrijding kent Wang de donkerste geheimen van ieder partijlid. Die macht is goed voor een grote schare vijanden: families die hun geld, status en vrijheid hebben verloren kunnen zijn bloed wel drinken en nog gevaarlijker zijn clans die angstig wachten tot zij aan de beurt komen. De gestage stroom geruchten die Wang moet beschadigen treffen tot dusver echter geen doel.

Tienerjaren

Vier maanden zat Wang in de luwte, tot twee weken geleden duidelijk werd dat Xi's uitvoerder aan een nieuw politiek leven als vice-president zou beginnen. Zijn relatie met Xi dateert uit hun tienerjaren. Wang was als stadsjongen tewerk gesteld in de rood-revolutionaire maar arme provincie Shaanxi. Hij kwam als zoon van een gewoon academicus in aanrakning met twee jonge Rode Prinsen, die ook naar het platteland waren gestuurd op te werken. Zijn leven werd bepaald door die twee kinderen van hooggeplaatste revolutionairen: de dochter van een oerconservatieve vice-premier die verliefd werd op Wang, en zijn toekomstige baas Xi Jinping die graag een van Wangs boeken over economie wilde lezen. Nadat Wang begin jaren tachtig zijn baantje als historicus in een provinciaal museum vaarwel zei en zich stortte op partijfuncties in het bankwezen, kruiste zijn pad dat van Xi regelmatig.

Wang is geliefd bij het internationale zakenleven en buitenlandse diplomaten. Hij staat bekend als een praktische, goed benaderbare kerel met een goed gevoel voor humor. Opmerkelijk detail: zijn lievelingsserie is House of Cards. Vooral de eerste seizoenen, als Frank Underwood nog geen president is maar achter de schermen de macht manipuleert.