Antwerps OCMW wil schuldbemiddeling leefloontrekkers uitbesteden aan private partners

Volgende week donderdag stemt de Antwerpse OCMW-raad over een proefproject dat de schuldbemiddeling van leefloontrekkers zou privatiseren. Als het ontwerpbesluit wordt goedgekeurd, dan zal het OCMW "leefloonklanten doorverwijzen naar deurwaarders die de rol van erkende schuldbemiddelaar willen opnemen".

De reden is een tekort aan OCMW-personeel met een certificaat voor schuldbemiddeling. Concreet zullen MyTrustO en Modero, twee gerechtsdeurwaarderkantoren, gedurende een jaar elk 50 leefloontrekkers doorgestuurd krijgen.

Terwijl schuldbemiddeling bij het OCMW gratis is voor de leefloonklant, rekent MyTrustO in principe eenmalig 150 euro aan voor de inventarisatie van de schulden en het maken van een afbetalingsplan, en nog eens 23,29 euro per maand voor opvolging. Maar tijdens de pilootfase is het gratis. 

Modero noemt het een evidentie dat hun bemiddelende inspanningen gratis gebeuren. "Bemiddeling is een kerntaak van de gerechtsdeurwaarder bij schuldinvordering en voor deze inspanningen vragen we nooit apart geld", zegt de woordvoerder van Modero. “Wij vinden het onze taak om onze verantwoordelijkheid te nemen, om meer kos­ten­ef­fi­ciënt te werken en om voor alle partijen de best mogelijke resultaten te halen, waardoor er meer opdrachtgevers met ons willen werken."

Modero heeft al enkele jaren een samenwerkingsprotocol met OCMW Antwerpen, maar het kantoor wist naar eigen zeggen niet dat het pilootproject nu al in de OCMW-raad zou worden besproken.

De VZW SAM, waar het Vlaams Centrum Schuldenlast recent in is opgegaan, ziet verschillende problemen. "Het gaat om een erg kwetsbare doelgroep, bij wie men nu de schuldbemiddeling en hulpverlening van elkaar gaat loskoppelen", zegt Chris Truyens, inhoudelijk coördinator bij SAM. "Voor het proefproject is de schuldbemiddeling misschien gratis, maar wat daarna? Moeten leefloontrekkers binnenkort betalen voor hulpverlening die normaal gratis is?"

Privatisering sociaal werk

Middenveldorganisaties vrezen dat dit past in de vermarkting van het sociaal werk in Antwerpen. Vorig jaar probeerde OCMW-schepen Fons Duchateau (N-VA) een daklozencentrum uit te besteden aan beveilingsbedrijf G4S Care, maar dat mislukte. 

Begin dit jaar stelde hij een bedrijf aan voor vermogensonderzoek van leefloontrekkers in het buitenland, maar federaal minister voor Maatschappelijke Integratie Denis Ducarme (MR) laat onderzoeken of dat mag. "Met dit proefproject wordt de hulpverlening weer een beetje verder uitgekleed", zegt OCMW-raadslid voor PVDA Lise Vandecasteele. 

OCMW-schepen Duchateau ontkent dat het deel uitmaakt van een strategie van privatisering. "Onze strategie is om de best mogelijke hulpverlening te zoeken voor de cliënten, waarbij we de belangen van de hulpbehoevende belangrijker achten dan die van de hulpverlener. Als uit het proefproject blijkt dat dit voor één van beide partners geen succesverhaal is, dan houdt het gewoon op."

De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG), die vorig jaar nog nadrukkelijk wees op de wachtlijsten bij OCMW's voor schuldhulpverlening, wil het proefproject een kans geven. "Er is op zich niks mis met partners in te schakelen voor je dienstverlening. De evaluatiecriteria in het ontwerpbesluit stellen de juiste eisen."

MyTrustO en zijn zaakvoerder waren niet bereikbaar.