Overheid liep vorig jaar 433 miljoen euro mis aan achterstallige inningen
Slechts een klein deel van het geld dat rechters verbeurd laten verklaren, wordt ook effectief geïnd door de staat. Bij een verbeurdverklaring laat de rechter bepaalde goederen of geld in beslag nemen, omdat ze een band met een misdrijf hebben. Vorig jaar ging het om meer dan 518 miljoen euro aan misdaadgeld, maar daarvan ging slechts 85 miljoen euro naar de schatkist. Die cijfers staan in Het Laatste Nieuws en worden bevestigd door de FOD Financiën.
Een eenvoudige verkeerscontrole in Limburg leidde deze week tot heel wat verontwaardigde reacties. Een bestuurder die werd tegengehouden, bleek maar liefst 6.238.607 euro aan openstaande boetes te hebben. Dat bedrag is zó hoog dat er werd getwijfeld of het nieuws wel klopte. Maar het is dus waar, meer nog, het is geen alleenstaand geval.
Geen eenvoudige doelgroep
Vorig jaar verklaarden rechters in 8.885 dossiers in totaal ruim 518 miljoen euro verbeurd. De overheidsdienst kon 85 miljoen euro misdaadgeld recupereren, maar er blijft dus nog een bedrag van 433 miljoen euro openstaan dat geïnd zou moeten worden. Volgens de FOD Financiën is het zeer moeilijk om dat geld te recupereren, omdat veroordeelden zich vaak zo organiseren dat hun vermogen onbereikbaar is.
"Dat bedrag is enorm, maar die 85 miljoen euro die we geïnd hebben, is ook niet te onderschatten", zegt woordvoerder Francis Adyns. "Het is moeilijk, want we hebben te maken met mensen die hun onvermogen zelf organiseren. Ze zorgen er dus voor dat ze geen eigendommen of roerende goederen meer hebben waar we beslag op kunnen leggen."
"Het kan ook gaan over mensen die in de gevangenis zitten, waardoor we geen beslag op hun loon kunnen leggen. Soms zijn het mensen die in een ver buitenland zitten, zoals drugscriminelen, die verhuizen naar een land waar het moeilijk is om geld te recupereren. En er zijn ook mensen die gewoon onvermogend zijn. Dan is het een moeilijk verhaal, je kan ook geen kei het vel afstropen."
Dubbel zoveel geld als de voorbije jaren
Opvallend is dat rechters in 2023 ook vaker veroordelingen uitspraken waarbij er geld verbeurd verklaard werd. In de voorgaande jaren schommelde dat totaalbedrag tussen de 200 à 300 miljoen euro. In vergelijking met de 518 miljoen die vorig jaar werd uitgesproken, is dat bijna een verdubbeling.
Ook het aantal dossiers is gestegen: de voorbije jaren waren het er ieder jaar telkens zo'n 4.000, in 2023 waren het er ruim 8.000.
"We zien dat rechters dat vaker aangrijpen", zegt Adyns. "Ik begrijp de rechters ook wel, want er is veel rond te doen. Voor bepaalde misdaden oordeelt men terecht: we moeten die mensen pijn doen, waar we hen kunnen pijn doen, en dat is nu eenmaal vaak hun geld. Vandaar dat we dus meer veroordelingen met verbeurdverklaringen zien."
We zullen de mensen die niet willen betalen, niet lossen
De FOD Financiën heeft een heel arsenaal aan wettelijke middelen om geld te recupereren. De overheidsdienst kan beslag leggen op loon, op tegoeden op een financiële rekening en op huurinkomsten. Ze kunnen ook de gerechtsdeurwaarder sturen of de douane inschakelen om mensen uit het verkeer te plukken die hun boetes niet betalen.
Ondanks de inspanningen maken de cijfers wel duidelijk dat er limieten zijn en dat het onmogelijk is om alle openstaande boetes te innen. "Maar we zullen mensen die niet willen betalen, niet lossen", zegt Adyns.
"Net zoals de bestuurder die deze week in Hasselt door de douane aan de kant is gezet, door nummerplaatherkenning. Zijn voertuig wordt nu in beslag genomen, maar daar stopt het niet. Zijn voertuig alleen zal geen 6 miljoen euro opbrengen, dus dat dossier wordt verder opgevolgd uiteraard."