Wie studeert voor knelpuntberoep dreigt na 2 jaar uitkering te verliezen: "Zonder kan ik opleiding niet afmaken"
Wie een opleiding voor een knelpuntberoep volgt, zoals verpleegkunde, zal na 2 jaar zijn werkloosheidsuitkering verliezen. Dat zegt minister van Werk David Clarinval (MR). Het nieuwe regeerakkoord bepaalt dat alle uitkeringen beperkt worden tot 2 jaar. Volgens studenten verpleegkunde zoals Bart (45), Thomas (34) en Leen (48), die studeren met een uitkering, zal het daardoor moeilijker worden om hun opleiding af te ronden.
Dat zijn uitkering misschien wegvalt, neemt Thomas (34), een student verpleegkunde uit Gent, niet licht op. "Ik heb 2 kinderen van 5 en 8 en moet mijn huis nog afbetalen. Zonder uitkering is dit financieel niet haalbaar en zal ik mijn opleiding moeten stopzetten."
"Toch voel ik dat ik mijn roeping eindelijk heb gevonden. In het verleden werkte ik in een elektronicazaak en daarna in de sales, maar ik vond daar mijn draai niet. Daarom ben ik gaan kijken naar een carrière in de ambulancezorg, waar ze me voorstelden om verpleegkunde te gaan studeren. Dankzij mijn vrouw waagde ik uiteindelijk de sprong. Uit mijn stages blijkt dat dit echt is wat ik graag doe.”
3027 studenten met een werkloosheidsuitkering
Wie een erkende opleiding voor een knelpuntberoep volgt, kan op dit moment zijn werkloosheidsuitkering nog behouden tot het einde van die opleiding. Voor studenten verpleegkunde betekent dit 4 jaar, als ze kiezen voor de professionele bachelor.
Volgens de VDAB startten er in 2024 minstens 835 studenten aan de opleiding verpleegkunde met een werkloosheidsuitkering. Voor alle knelpuntberoepopleidingen die langer dan 2 jaar duren, ging het om ongeveer 3.027 studenten. Ongeveer 2.000 van deze studenten volgen de opleiding verpleegkunde of leerkracht. Het gaat vaak om mensen die een andere carrière hebben gehad en zich op latere leeftijd heroriënteren.
Bedrijfswagens ingewisseld voor de fiets
Ook student Bart (45) uit Brakel is bezorgd. "Mensen die op latere leeftijd kiezen voor de zorgsector doen dat vaak heel bewust. Ik had een behoorlijke carrière uitgebouwd in de sales, maar tijdens corona ben ik serieus beginnen na te denken of ik wel zo gelukkig was in die sector."
"Ik voelde de drang om voor anderen te zorgen steeds meer naar boven komen"
"Ik moest toen ook geregeld naar het ziekenhuis voor mijn achillespees, en voelde de drang om voor anderen te zorgen steeds meer naar boven komen. In plaats van in de sales verder te gaan, heb ik dan mijn bedrijfswagen ingeruild voor 62 kilometer heen en terug fietsen naar school."
"Ook voor mijn gezin is het niet altijd makkelijk, aangezien ik vaak 's avonds veel moet studeren. Dat ze mensen zoals ik, die vaak erg gemotiveerd zijn en goede resultaten behalen, zouden tegenhouden, begrijp ik echt niet."
Clarinval: het principe is duidelijk
De woordvoerder van Clarinval, de federale minister van Werk, bevestigt dat na 2 jaar werkloosheid het recht op een uitkering zal uitdoven, ongeacht of die persoon een opleiding voor een knelpuntberoep volgt of niet. Dat wordt dus het algemene principe voor de toekomst. Ook voor de personen die nu al bezig zijn met de opleiding. "Wie er aan zijn derde jaar zal beginnen, zal dit doen zonder uitkering", aldus de woordvoerder.
Het standpunt van de minister is dus duidelijk. Maar de nieuwe regeling wordt geregeld via een nieuwe wet. Dat betekent dat de zaak besproken moet worden in het parlement. Het is op dit moment niet duidelijk wat de andere partijen binnen de regering-De Wever over de zaak denken.
“Die oudere leeftijd is een meerwaarde voor de zorg”
Leen-Marie (48) uit Gent is bezig met haar vierde en laatste jaar verpleegkunde, terwijl ze een uitkering ontvangt, iets wat voor anderen niet meer mogelijk zal zijn. “Ik ben de Belgische staat enorm dankbaar dat ik de kans heb gekregen om mij om te scholen."
"Oorspronkelijk ben ik vertaler, met een specialisatie in medische vertaling. Tijdens mijn ontslagbegeleiding kwam mijn interesse voor de gezondheidszorg steeds opnieuw naar voren. Ik wilde mensen helpen, geen Excel-sheets invullen."
“Zonder deze uitkering was ik waarschijnlijk nooit aan de opleiding begonnen”
"Tijdens diezelfde ontslagbegeleiding werd ik gewezen op de mogelijkheid om te studeren met behoud van een werkloosheidsuitkering. Wat een geluk, want zonder die steun had ik deze stap waarschijnlijk niet gezet. Het waren 4 zware en intense jaren. Ik vond de opleiding nog intensiever dan mijn masteropleiding. Maar ik kijk ernaar uit om in juni aan de slag te gaan."
"Het is zonde dat anderen zoals ik de zorgsector niet meer zullen bereiken. Juist de levenswijsheid en vaak sterke communicatie van de iets oudere zij-instromers maken hen zo waardevol voor zowel de patiënten als de volledige sector. Pas op latere leeftijd weet je echt wat je wilt.”
“We hebben deze zij-instromers echt nodig”
De opleidingshoofden verpleegkunde van verschillende hogescholen zijn kritisch. “De uitkering stopzetten na 2 jaar zou de instroom van studenten die nu een werkloosheidsuitkering ontvangen mogelijk doen terugvallen naar nul."
"Als signaal naar de maatschappij is dit problematisch, want we hebben alle zij-instromers naar de zorg nodig,” zegt Vandenhaute, opleidingshoofd Verpleegkunde aan de Arteveldehogeschool in Gent.