Kabinet legt Airbnb-verhuur nog verder aan banden met verplicht registratienummer

In een brief aan de Tweede Kamer schrijf minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken dinsdag dat zij samen met een aantal grote gemeenten en verhuurplatforms zoals Airbnb werkt aan een verplicht registratienummer voor mensen die hun woning aan toeristen willen verhuren. Het nummer wordt zichtbaar bij alle online advertenties op de platforms, zodat controleurs van bouw- en woningdiensten eindelijk direct kunnen achterhalen waar een appartement zich bevindt dat online wordt aangeboden.

Binnen vijf jaar is vakantieverhuur via Airbnb uitgegroeid van een kleinschalig verschijnsel tot een miljoenenindustrie. Met name in het toeristische Amsterdam – waar inmiddels zo’n 20 duizend woningen aan toeristen worden verhuurd – is het imago van het Amerikaanse platform danig verslechterd. Van een vrolijk boegbeeld van de deeleconomie werd Airbnb een synoniem voor overlast en het onttrekken van de toch al schaarse woningen.

Met een keur aan maatregelen en afspraken heeft Amsterdam de afgelopen jaren geprobeerd meer grip te krijgen op het nieuwe verschijnsel. Zo is een legertje van inmiddels 83 controleurs dagelijks op internet en op straat actief om illegale hotels op te rollen. Vorig jaar is er voor in totaal 4,2 miljoen euro aan boetes opgelegd. Ook geldt er sinds vorig jaar een meldplicht, waarbij iedereen die een woning verhuurt via Airbnb of vergelijkbare platforms het aantal dagen moet opgeven bij de gemeente. En vanaf volgend jaar gaat het aantal dagen dat woningen verhuurd mogen worden terug van zestig naar dertig per jaar.

Dertig boetes

Al die inspanningen zijn tot nu toe slechts beperkt succesvol. Zo negeren Amsterdammers massaal de meldplicht. Hoewel er stevige boetes staan op het niet melden van een verhuurde woning (6 duizend euro), schat de gemeente dat slechts een kwart van alle verhuurders hun huis registreert. De pakkans is dan ook niet groot. Er zijn in de eerste helft van dit jaar nog geen dertig boetes opgelegd.

Ook de belofte van Airbnb zelf, dat het huizen blokkeert zodra die meer dan dertig (en straks zestig) dagen online staan, lijkt weinig effectief. Stadsomroep AT5 toonde vorige week in een reportage aan hoe gemakkelijk het is om een blokkade te omzeilen. Probleem is vooral dat het voor controleurs heel moeilijk is om na te gaan waar appartementen die online worden aangeboden zich precies bevinden. Het precieze adres krijgen huurders namelijk pas te zien zodra de woning geboekt is.

De invoering van een registratienummer zou zo’n de handhaving aanzienlijk simpeler maken, is de hoop van Ollongren en de gemeenten. Dan kunnen ze bijvoorbeeld direct nagaan of het adres is gemeld in het register. En daarmee of verhuurders zich ook aan het maximaal aantal dagen houden. Ollongren verwacht het plan eind dit jaar naar de Tweede Kamer te kunnen sturen.