2018 een aardbevingsjaar? Daarvoor is het nog een beetje te vroeg

Een klap met een magnitude van 7,2 op de schaal van Richter schudde het zuiden van Mexico vrijdagavond door elkaar. De aardbeving was voelbaar tot in Mexico-Stad, haast een miljoen gezinnen en bedrijven zaten zonder stroom. In het stadje Santiago Jamiltepec, in de deelstaat Oaxaca, crashte een helikopter. Vanuit de lucht hadden minister van Binnenlandse Zaken Alfonso Navarrete Prida en plaatselijk gouverneur Alejandro Murat de schade overschouwd, bij het landen kwam de piloot in de problemen door de duisternis. De inzittenden overleefden de crashlanding, op de grond lieten dertien mensen het leven.

Ring of fire

In september vorig jaar nog trof een zware aardbeving Mexico, met honderden doden tot gevolg. Dit jaar is het wereldwijd al de vierde aardbeving met een magnitude hoger dan 7. Eerder trilde de aarde in Alaska, Honduras en Peru – niet toevallig gebieden in de Ring of Fire, de oevers van de Stille Oceaan waar aardbevingen en vulkaanuitbarstingen veelvuldig voorkomen.

In heel 2017 waren er zeven bevingen krachtiger dan 7 op de schaal van Richter. Als het zo doorgaat, overtreft 2018 dat cijfer moeiteloos. Maar zal het zo doorgaan? Een studie van de Amerikaanse geologen Roger Bilham en Rebecca Bendick leek te voorspellen van wel. Zij wezen erop dat een piek van zware aardbevingen dikwijls gepaard gaat met een (minieme) vertraging van de aardrotatie. En in 2011 zette de planeet weer zo’n vertraging in.

Wordt 2018 nu het jaar van de aardbevingen? “Neen, we kunnen daar absoluut nog niets uit besluiten”, stelt seismoloog Manuel Sintubin (KU Leuven). “We hebben in 2018 al vier aardbevingen met een magnitude hoger dan 7 gehad en dat lijkt veel, maar gemiddeld hebben we er vijftien per jaar.”

“Er was weer een aardbeving, weer in Mexico, een vrij zware ook weer. Ja, het gaat flink vooruit, maar een nieuwe beving met een magnitude tussen 7 en 7,9 kan net zo goed drie maanden uitblijven”, zegt Marc De Batist, seismoloog aan de Universiteit Gent. “Het is nog veel te vroeg om het aardbevingsjaar in te luiden.”

Voelbaar tot in België

De Batist stapt niet mee in de voorspelling dat 2018 een zwaar jaar wordt: “Die voorspelling is gebaseerd op een hypothese die in het vakgebied niet al te breed wordt gedragen.” De seismoloog benadrukt dat er op het gemiddeld aantal zware aardbevingen flink wat speling zit. Om echt uitzonderlijk te worden zal 2018 nog zijn best mogen doen: pas met 25 à 30 bevingen met een magnitude hoger dan 7 zou de aarde zich schikken naar de voorspelling. “Dan moet er nog veel gebeuren.”

De beving in Wales en Engeland van zaterdagnamiddag telt alvast niet mee: met een kracht van 4,4 was die te zwak. Er was nauwelijks schade, hoewel de trilling voelbaar was tot in België.