Gevaarlijkste skiafdaling ter wereld: een volksfeest voor waaghalzen

Er had een Oostenrijker moeten winnen, vonden de 50.000 fans aan de voet van de Streif, de skiberg van Kitzbühel. Maar een jonge Duitser, Thomas Dressen (24) met startnummer 19, logenstraft alle hoop en voorspellingen. Hij eist de hoofdprijs op.

Dressen heeft verkering met een Oostenrijkse, meldt de Oostenrijkse televisie. Hij maakt reclame voor een Oostenrijks skigebied, Sölden, is een andere vaststelling aan de voet van de Wilder Kaiser, waar het Tiroolse volk een week per jaar zichzelf bevoorrecht vindt. Als de week van de Hahnenkammrennen aanbreekt, dan zijn de ogen van Europa op het stadje gevestigd.

"We hebben vijf jaargetijden in onze stad", zegt Signe Reisch, de voorzitter van de toeristenvereniging van Kitzbühel. "Lente, zomer, herfst, winter. En de Hahnenkamm." De vrouw wordt de koningin van de Streif genoemd. Zij en haar hoteliers ontvangen de wereld met open armen. Van Arnold Schwarzenegger tot Bernie Ecclestone. En trouwens, voetballegende Franz Beckenbauer kocht deze week een mintgroene villa in de stad. Prijs: 10 miljoen euro. Beckenbauer zei dat hij 'Kitz' gemist had.

Party met zanger Heino

Tot 50 kilometer in de omgeving geen kamer te krijgen, melden de insiders. De derde zaterdag van januari staat rood omcirkeld in alle agenda's van Alpen-bewoners. Treinverkeer is gratis deze dag. Tractoren en shovels schuiven sneeuw op weilanden in de omgeving, waar het toestromende skivolk de auto kan parkeren. De nacht voor de dag van Hahnenkammrennen zijn de taaisten al in de stad. De elite viert haar eigen feest in een hotel te Going, Stanglwirt, waar 2.500 uitnodigingen de deur uitgaan voor de Weisswurstparty, met schlagerzanger Heino aan de microfoon.

De verse sneeuw van de nacht brengt iedereen weer bij zinnen op zaterdag. De piste ligt er grandioos bij. Het is van de Mausefalle tot de Zielsprung 3.312 meter sneeuw, keihard gemaakt voor de mannen op hun 2,15 meter lange, smal getailleerde afdalingslatten. Zij nemen de risico's die weinigen durven nemen. De Zwitser Beat Feuz vertelt het mooi na afloop: "Het is al bijzonder als je hier beneden kunt komen. Vorig jaar lag ik op de Hausberg in de hekken. Dan voel je op het laatste stuk toch een steentje in de maag."

Het publiek valt stil als Christof Innerhofer onderuitgaat, als Johan Clarey in de hekken strandt, als Matthias Mayer zich op de Hausberg uit kontzit overeind trekt. Wie opstaat en zijn stokken omhoogsteekt, krijgt een klaterend applaus van elke toeschouwer. Dan tellen chauvinistisch geladen voorkeuren niet.

Veiligheidsoperatie zonder weerga

Risico's zijn er om beperkt te worden, dat weet iedereen aan de voet, waar de beelden van de wedstrijd gevolgd worden op grote videomuren die de organisatie opstelt. Op 4 januari gingen de eerste van 18.000 palen de grond in voor de veiligheidsoperatie die zonder weerga is.

Twaalfduizend strekkende meter aan netten wordt neergezet. Op de Steilhang, met zijn krappe doorgang, zijn de netten extra dicht geborduurd. Daarnaast zijn er de 120 luchtkussens van 8 meter lang en 180 dikke matten om cameraposities af te schermen. Alles voor de betrekkelijke veiligheid op "de gevaarlijkste afdaling ter wereld'" Want het is, zoals Franz Klammer (winnaar van 1974, 1975 en 1976) zei, toen hij voor het eerst de Streif zag: "Dit ga ik echt niet doen. Deze gasten zijn gek."

Het is een gevecht tegen de angst om beneden te komen. Zaterdag komen de topsnelheden aan de 140 kilometer per uur. Peter Fill, de Italiaanse winnaar van de voortijdig gestaakte editie 2016, tikt op snelheidsmeetpunt drie de 144 kilometer per uur aan: 144,07. De recordsnelheid op de Streif, lieflijke naam voor een bedrieglijk monster, bedraagt 153 kilometer per uur.

Van winnaar Dressen missen de technici van Longines diens doorkomstsnelheid. Het wordt gemeten bij de entree tot de laatste sprong naar de finish, waar de Italiaan Innerhofer bij 140 plus de macht over zijn ski's verliest. "Het doet nog wat pijn", spreekt hij een halfuur later, als hij, de winnaar van de trainingsafdaling van dinsdag, de televisie te woord staat.

De sensatie van het meebeleven aan de voet van de berg is naast het ademloos volgen van de beelden ook het bekijken van de doorkomsttijden. De als eerst gestarte, de Oostenrijker Hannes Reichelt, valt als een steen naar beneden en diens doorkomsttijden zijn lange tijd richtinggevend. Als rood oplicht bij een van de zeven meetmomenten, dan is er voor de Oostenrijker en zijn fans niets aan de hand. Bij groen is het mis. Op het moment dat een concurrent onder Reichelts tijden komt, gaat er een gegrom door het publiek. Eerst is daar Feuz. Hij passeert in de laatste sectie Reichelt. De nummer 19 van het veld, Dressen, duikt daar nog eens onder. De sensatie is daarmee compleet.

"Ik droomde van mijn eerste wereldbekerzege", zegt de Duitser, die in Beaver Creek dit seizoen de derde plaats opeiste. Zijn eerste overwinning boeken in de meest begeerde en meest gevreesde afdaling van het circuit, het is iets bijzonders voor Dressen.

Nog ver voor de uitreiking van de beroemde gemstrofeeën gaat hij op de foto met de laatste Duitse winnaar. Het is Sepp Ferstl, die in 1978 en 1979 als enige Duitser in de geschiedenis – tot zaterdag dan – de helletocht naar beneden als winnaar afsloot. Dressen sluit zich bescheiden aan bij dat hele korte rijtje.

En in Beieren is bier ons dagelijks brood

Hij heeft een klein voordeel van de weersomstandigheden. In het eerste uur van de race is het licht bewolkt boven de Hahnenkamm, de illustere berg van 1.165 meter boven zeeniveau. Bij startnummer 18 gaat de hemel even open en is het zicht scherper. Op dat moment mag de 24-jarige Dressen uit het starthuis vertrekken. Eén skiër later laat het voordeel zich nog een keer voelen. Dan komt er een wolk binnengedreven, die het zicht alweer beperkt.

De wedstrijd is beslist. Het is de 78ste editie van een race die in 1931 werd opgedragen aan een dappere Kitzbüheler, Franz Reisch, die in 1893 aan de overkant van het stadje de Kitzbüheler Horn op latten afdaalde. In 1937 werd aan de andere zijde de Streif, het lint, uitgezet.

De eerste winnaar, Thaddäus Schwabl, deed het in 3:53. Dressen zaterdag in de helft van die tijd (1:56.15). Na de oorlog maakten jongens uit Kitzbühel, onder wie de drievoudig olympisch kampioen Toni Sailer, de wedstrijd beroemd. De Hahnenkammrennen werden het Wimbledon van de skisport.

Tirol staat één week per jaar stil bij de zelf gedolven aantrekkingskracht, waarop een groot deel van de plaatselijke economie draait. De plaatjes van zaterdag, wereldwijd uitgezonden, zullen toeristen lokken. Die treffen hypermoderne skiliften. Sinds 2000 is voor 269 miljoen euro in de kabelbanen geïnvesteerd. Op de Hahnenkammbergbahn prijkt een ronkende advertentie. München is 'slechts' twee uur verwijderd van een dagje poedersneeuwskiën in Kitzbühel. Winnaar Dressen komt uit Garmisch-Partenkirchen, het vaste skioord van Beiers. Voor wat tegenwicht zegt Dressen bij de persconferentie een Zuid-Duits gedichtje op. Dat eindigt: "En in Beieren is bier ons dagelijks brood."