Het dode dier werd vorig jaar gevonden op Hopen, een eiland dat tot de Spitsbergen-archipel behoort. Onderzoek in Duitsland heeft nu uitgewezen dat de walrus is overleden aan vogelgriep. “Het is de eerste keer dat vogelgriep vastgesteld is in een walrus”, signaleert Christian Lydersen van het Noorse poolinstituut aan het persagentschap AFP.

Het staal was te klein om na te kunnen gaan of het om de H5N1- of H5N8-variant gaat. Mogelijk maakte het virus meerdere slachtoffers onder walrussen, want vorig jaar werden zes dode dieren aangetroffen op Spitsbergen. Volgens Lydersen is het “niet onwaarschijnlijk” dat ook zij ziek waren.

LEES OOK. Geen verplichte ophokplicht meer voor pluimvee en vogels: situatie vogelgriep in ons land gunstig geëvolueerd

De walrus is de zoveelste zeezoogdierensoort die vatbaar blijkt voor vogelgriep. Eerder werden al zeehonden, zeeleeuwen en zeeolifanten het slachtoffer, en in december 2023 werd in Alaska zelfs een ijsbeer gevonden die aan het virus bezweken was. Volgens wetenschappers wordt het virus wel nog in grote mate verspreid door vogels, zoals eenden en ganzen.

Zoogdieren die besmet raken, zijn in het overgrote deel van de gevallen in contact gekomen met besmette vogels – of met hun uitwerpselen. Walrussen eten voornamelijk vis en schaaldieren, maar consumeren soms zeevogels.

Volgens Lydersen is het cruciaal om de walrussen goed te monitoren, omdat ze zich in de zomermaanden groeperen wanneer het ijs smelt. Mochten er nog walrussen sterven aan vogelgriep, dan zou dat ook een extra risico vormen voor ijsberen, die de karkassen opeten.

Wereldwijd leeft de angst dat het vogelgriepvirus makkelijker overdraagbaar wordt van zoogdier op zoogdier. Dat zou niet alleen de bestrijding bemoeilijken, maar ook het risico voor de mens vergroten. Voorlopig zijn nog maar enkele tientallen mensen besmet geraakt, hun ziektebeeld valt mee.

Maar een virus kan evolueren en schadelijker worden. Behalve zeezoogdieren zijn de voorbije jaren ook al boerderijdieren besmet, zowel pluimvee als zoogdieren. Eerder dit jaar werden in de VS meerdere melkveebedrijven getroffen. Dat ook koeien de ziekte konden krijgen, was een onaangename verrassing. Mogelijk werd het virus overgedragen van koe op koe.

LEES OOK. Nu ook sporen van vogelgriep in melk uit de supermarkt gevonden: hoeveel zorgen moeten we ons maken?