Allereerst is het belangrijk om te weten dat het grootste deel van de Palestijnse bevolking een vluchtelingenstatus heeft. Dat is het gevolg van conflicten die kort na de Tweede Wereldoorlog ontstonden. Hierdoor raakten honderdduizenden Palestijnen hun huis kwijt. Die groep wordt door de Verenigde Naties aangemerkt als geregistreerde vluchteling. Voor deze problematiek werd eind 1949 de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen (UNRWA) opgericht.
Het gevolg van deze situatie is dat er meer Palestijnse vluchtelingen buiten de Palestijnse Gebieden (de Gazastrook en de bezette Westelijke Jordaanoever) wonen dan er inwoners zijn in die gebieden zelf: zo'n 6,7 miljoen tegenover ongeveer 5,4 miljoen. Ruim de helft van die 6,7 miljoen Palestijnse vluchtelingen woont verspreid over Jordanië, Libanon en Syrië.
Doordat een groot aantal Palestijnen al tientallen jaren in de buurlanden verblijven, zijn veel van hen onderdeel van de samenleving. En veel van de 58 vluchtelingenkampen daar zijn inmiddels uitgegroeid tot kleine steden. Ongeveer anderhalf miljoen Palestijnen wonen in zo'n kamp
In Jordanië heeft ongeveer drie kwart van de Palestijnen Jordaans staatsburgerschap. Daardoor zijn ze redelijk geïntegreerd in de samenleving en economie. In Libanon ligt dat weer anders. Daar hebben Palestijnen niet dezelfde rechten als Libanezen. Ook is er sprake van armoede.
In Syrië konden Palestijnse vluchtelingen weliswaar geen staatsburgerschap verkrijgen, maar hadden ze wel toegang tot zaken zoals onderwijs en gezondheidszorg. Maar toen in 2011 de Syrische burgeroorlog begon had dit grote gevolgen voor de Palestijnse vluchtelingen in het land. Enkele vluchtelingenkampen werden verwoest en naar schatting 120.000 Palestijnen raakten opnieuw ontheemd.
Veel Syriërs zelf zijn de afgelopen jaren in Turkije terechtgekomen. Daar verblijven volgens de VN 3,6 miljoen Syrische vluchtelingen. In een stad als Istanboel wonen inmiddels ruim een half miljoen Syriërs. In steden in het grensgebied zoals Gaziantep en Sanliurfa wonen ook honderdduizenden mensen uit Syrië.
Dit enorme vluchtelingenkamp in Gaza heeft alles om een stad te zijn
Sinds de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober en de oorlog die daarop volgde zijn opnieuw honderdduizenden Palestijnen op de vlucht zijn geslagen. Het grote verschil is dat deze groep vastzit in de Gazastrook. Dat gebied laat zich nog het beste omschrijven als een openluchtgevangenis waar Palestijnen niet of nauwelijks uit kunnen. Laat staan om naar het buitenland te vluchten.
Egypte staat zo nu en dan toe dat enkele Palestijnen de grens oversteken. Dat zijn vaak Palestijnen met een dubbele nationaliteit of Palestijnen met zware verwondingen. Egypte heeft een grensovergang met de Gazastrook bij Rafah.
Op de bezette Westelijke Jordaanoever hebben Palestijnen iets meer bewegingsruimte, maar alleen in vergelijking met Gaza. Maar ook daar steek je niet zomaar de grens over. "In Jordanië wonen al zo veel Palestijnen dat ze daar huiverig zijn om er nog meer te verwelkomen", zegt Thomas van Gool van de vredesorganisatie PAX tegen NU.nl. Hij woonde een aantal jaar op de bezette Westelijke Jordaanoever en komt er nog steeds.
Juist doordat miljoenen Palestijnen al vluchteling zijn, willen ze vaak niet nóg een keer vluchten, vult van Gool aan. Ook niet nu de onrust op de Westelijke Jordaanoever steeds verder toeneemt. "Net als in Gaza willen ze hun land niet verlaten."
NUjij: Uitgelichte reacties