Direct naar artikelinhoud
Omstreden expo

Klacht in zaak-MSK is gericht tegen onbekenden

Het Museum voor Schone Kunsten Gent.Beeld BELGA

De strafklacht die werd ingediend door vier kunsthandelaars en een erfgenaam van een Russische kunstenaar, is gericht tegen onbekenden. Het onderzoek van het parket moet dus niet alleen uitwijzen of er strafbare feiten zijn gepleegd, maar ook wie die heeft gepleegd.

Vier goed aangeschreven kunsthandelaars en een erfgenaam van een Russische kunstenaar: namens hen dienden Geert Lenssens en Niels Van Campenhout, van het Brusselse advocatenkantoor SQ Law, enkele weken geleden een strafklacht met burgerlijke partijstelling in. “Zij lijden schade nu de kunstmarkt, waar ze deel van uitmaken, en de museumwereld, met wie ze nauw samenwerken, beschadigd worden”, stelde Lenssens maandag.

Nu bevestigt de advocaat aan onze krant dat de klacht is ingediend tegen onbekenden. “Bij deze zaak zijn veel mensen betrokken, en het onderzoek zal moeten uitwijzen wie er fouten heeft gemaakt”, zegt Lenssens. Verdere details over het onderzoek wil hij niet kwijt. Of het uiteindelijk tot een rechtszaak en een eventuele veroordeling leidt, is niet duidelijk. Zo ver komt het alleen als blijkt dat er een strafmisdrijf is gepleegd. Het is nog verre van duidelijk of dat is gebeurd, leert een belronde in de juridische wereld.

'Als MSK-directrice Catherine De Zegher een inschattingsfout heeft gemaakt, zal dat eerder gevolgen hebben in haar relatie met haar werkgever'
Leo Peeters, advocaat kunstrecht

De kans dat MSK-directrice Catherine de Zegher, die sinds 8 maart op non-actief staat omdat zij de juiste procedures niet gevolgd zou hebben bij de bruikleen van de Toporovski-werken, lijkt klein, klinkt het bij juristen. Dat zij werd ondervraagd door de politie, wil nog niet zeggen dat zij geviseerd wordt in het onderzoek. “Als zij een inschattingsfout heeft gemaakt, zal dat eerder gevolgen hebben in haar relatie met haar werkgever”, verklaart advocaat Leo Peeters, gespecialiseerd in kunstrecht. “Maar daarvoor kan ze nog niet vervolgd worden door de rechtbank.”

Oplichting?

De meest logische piste lijkt dat het onderzoek zich toespitst op de rol van Toporovski zelf en de authenticiteit van de werken. “Als blijkt dat de Toporovski-familie, of een tussenpersoon, intentioneel valse schilderijen heeft geplaatst in een museum om de marktwaarde te vergroten, zouden ze strafrechtelijk vervolgd kunnen worden voor valsheid van geschriften, misbruik van vertrouwen of oplichting”, zegt Peeters.

In dat geval moet wel eerst bewezen worden dat de 24 betwiste werken effectief vals zijn. Een expertencommissie, aangesteld door Vlaams minister voor Cultuur Sven Gatz (Open Vld), werd op haar eerste zitting ontbonden, omdat Toporovski het niets eens was met de voorwaarden en de commissieleden. Sindsdien is het nog altijd niet duidelijk of de werken al dan niet authentiek zijn. 

De klacht van Lenssens leidde er maandag toe dat de affaire-Toporovski een juridisch luik kreeg: toen deed het parket huiszoekingen op verschillende plaatsen, waaronder het Gentse Museum voor Schone Kunsten (MSK), het kabinet van Gents cultuurschepen Annelies Storms (sp.a), en vermoedelijk ook bij verzamelaar Igor Toporovski thuis. “Wij hebben daar nog geen officiële bevestiging van gekregen, maar als dat zo is, toont het dat het gerecht de zaak ernstig neemt”, zegt Lenssens.