Migranten klimmen in een bootje voor de kust van Frankrijk
Foto: AFP

Recordaantal migranten steekt Kanaal over op 1 dag, terwijl nieuwe Rwanda-deal dat net moet voorkomen

Gisteren hebben op 1 dag tijd meer dan 700 migranten in kleine bootjes het Kanaal overgestoken vanuit Frankrijk naar het Verenigd Koninkrijk. Dat is het hoogste aantal dit jaar. Nochtans maakt de Britse overheid zich sterk dat de omstreden Rwanda-deal die vorige week werd goedgekeurd, dat net moet voorkomen. Ondertussen getuigen migranten over hoe ze in Frankrijk worden opgejaagd door politiediensten.

"Als mensen naar het Verenigd Koninkrijk willen komen, maar weten dat ze niet kunnen blijven, dan zullen ze minder geneigd zijn om de oversteek te maken", sprak de Britse premier Rishi Sunak enkele dagen geleden over de Rwanda-deal. Zijn woorden zijn nog niet koud, of een nieuw record werd al gebroken. Gisteren staken op 1 dag tijd 711 migranten het Kanaal over, het hoogste aantal dit jaar. Het vorige record dateerde van 14 april. Toen waagden 534 mensen zich op 1 dag aan de oversteek.

Nochtans maakt de Britse regering zich sterk dat de Rwanda-deal een afschrikkingsmechanisme is voor migranten die de oversteek overwegen. Volgens die nieuwe, controversiële wet zouden duizenden migranten nog voor het einde van het jaar uitgezet worden naar Rwanda. Daar zou hun asielaanvraag vervolgens behandeld worden, zonder de mogelijkheid om terug te keren naar het Verenigd Koninkrijk. Dat zou migranten ervan moeten weerhouden om illegaal het land binnen te komen.

Deze week startte de Britse overheid bovendien al een eerste fase van dat plan. Over heel het land werd een onbekend aantal illegale migranten gearresteerd. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft foto's gepubliceerd waarop te zien is hoe mannen geboeid worden en in versterkte busjes gezet worden.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken verspreidt beelden van de arrestatie van illegale migranten
Foto: Home Office/PA Wire

Inzet van de verkiezingen

De hoge migratiecijfers bezorgen de regering klamme handjes. Vandaag trekken de Britten naar de stembus voor de lokale verkiezingen, en ook op lokaal niveau blijft migratie een belangrijk thema. Parlementslid voor oppositiepartij Labour Barry Gardiner noemt de arrestaties dan ook "een verkiezingsstunt die een averechts effect zal hebben". "Het is een ellendig plan en een duidelijke poging om vooruitgang te boeken bij de lokale verkiezingen", zegt hij.

Hoeveel migranten steken het kanaal over?

Uit cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken blijkt dat er nog nooit zoveel migranten het Kanaal overstaken als dit jaar. In de eerste 4 maanden van 2024 waren dat er 8.278. In vergelijking met recordjaar 2022 waagde nu al 19 procent meer zich aan de oversteek (op hetzelfde moment in 2022 waren 6.192 migranten het Kanaal overgestoken). 

Dat het thema leeft bij de lokale Britse bevolking blijkt ook uit een reportage van VRT NWS-journalist Katrien Vanderschoot in het dorpje Wethersfield. Door asielzoekers onder te brengen in een voormalige luchtmachtbasis probeert het Verenigd Koninkrijk de druk op de asielcentra te verlichten, maar daar zijn omwonenden vaak niet over te spreken en het lokale Conservatieve bestuur ook niet. Ondertussen blijven migranten per bootje aankomen op de Britse kusten en zijn al zeker 50.000 mensen in hotels ondergebracht.

Hoewel de cijfers erg hoog liggen, relativeert Sunak de hoge aantallen migranten. "De cijfers zijn onaanvaardbaar", zegt zijn woordvoerder. "Maar hoewel we de laatste weken deze erg hoge aantallen optekenen, ligt de totale oversteek van de laatste 6 maanden nog steeds 33 procent lager dan in 2022."

Volgens de woordvoerder van Sunak is dat te danken aan het afschrikkingseffect van de Albanië-deal, waarbij migranten die in Italië aankomen opgevangen zullen worden in opvangcentra in Albanië, en aan de aanpak van de Franse politie. 

Gedwongen oversteek

Al zou nu net de aanpak van de Franse politie dé grote drijfveer zijn voor migranten om de oversteek wel te maken. Dat blijkt uit getuigenissen van migranten aan de Britse krant The Independent. "Vooral de toenemende agressie van de Franse politie - gefinancierd door het Verenigd Koninkrijk - dwingt migranten om hun kampen elke 48 uur te verlaten", zo schrijft de krant.

Franse politie gebruikt traangas om de migranten te stoppen
AFP or licensors

Groepen migranten verblijven in geïmproviseerde kampen in de Franse stad Duinkerke. Die kampen worden 1 keer om de 2 dagen ontruimd en 1 keer om de 2 maanden vernietigd door de oproerpolitie, getuigt een Afghaanse vluchteling aan The Independent. 

"Ik moet naar het Verenigd Koninkrijk gaan omdat Frankrijk ons niet binnenlaat", vertelt hij. "Het ergste is dat de politie om de zoveel weken komt om onze tenten en dekens te vernietigen. Dan blijven we met niets over in de regen. We willen gewoon werken en een veilig leven. Ik hoop dat dat kan in het Verenigd Koninkrijk."

Voorbereiding op de Spelen

Niet alleen in Duinkerke zijn er opvallend meer politie-acties gericht op illegale migratie, ook de in de hoofdstad Parijs worden de laatste weken opvallend meer geïmproviseerde kampen ontruimd. Volgens de koepelorganisatie voor daklozen Le Versé de la Médaille is die timing niet toevallig. Ze waarschuwen al enkele maanden dat kraakpanden en geïmproviseerde verblijfplaatsen aan sneltempo ontmanteld worden als voorbereiding op de Olympische Spelen.

Ook volgens Paul Alauzy, arts bij Dokters van de Wereld, houdt de ontruiming verband met de naderende Olympische Spelen. "De uithuiszettingen zijn al een jaar aan de gang en de ontruimde kraakpanden staan nog steeds leeg", vertelt hij aan AFP.

"Het zijn vooral Tsjadiërs, Soedanezen, Eritreeërs, Ivorianen en Guineeërs die uit de kraakpanden worden gezet: mensen die vast werk hebben, maar aan wie we geen appartementen willen verhuren. De enige oplossing blijft het kraakpand."

De ontmanteling van kraakpanden past in het plan van de Franse regering om het imago van de stad Parijs op te krikken. "Er is een sociale zuivering bezig om zich voor te bereiden op de komst van de toeristen en de Spelen", vertelt Jhila Prentis van de hulporganisatie United Migrants. 

Meest gelezen