"De geneeskunde staat aan de vooravond van een revolutie"
Netwerken, smartphones en big data: alle experts zijn het erover eens dat de geneeskunde aan de vooravond van een revolutie staat. In zijn eerste boek, ‘Nooit meer ziek’, beschreef Koen Kas al hoe we dankzij genetica, 3D-printers en sensoren naar een gezondheidszorg evolueren die goedkoper, efficiënter en meer op maat is.
In zijn nieuwe boek gaat Kas nog een stap verder: hij voorspelt dat mens en machine zullen versmelten en dat iedereen een virtuele dubbelganger krijgt. ‘Die dubbelganger zal alles over mij weten: waar ik woon, hoe vaak ik ga lopen, hoe gezond de lucht daar is, wat ik op sociale media doe en hoe ik me voel.’
Enkele weken geleden is ‘Your Guide to Delight’ verschenen, het tweede boek van oncoloog Koen Kas, waarin hij overtuigend uitlegt hoe nieuwe technologieën ons gezonder zullen maken. Om die toekomst te schetsen, grijpt Kas soms merkwaardig ver terug naar het verleden.
Kas: "Tweeduizend jaar geleden werden dorpsdokters in China alleen betaald als hun patiënten gezond waren. Als mensen ziek werden, stopte het systeem met betalen. Dat was een enorme motivatie om preventief te werken. Die dokters kenden hun patiënten, kenden de familie, wisten wat ze aten, hoe actief ze waren en of ze gelukkig waren of niet. Ze leefden tussen hun patiënten. In de moderne geneeskunde zijn we dat kwijt. Een chronisch zieke ziet zijn dokter nu amper één uur per week. Hoe kan die dokter dan juist anticiperen?”
Er zijn vandaag dus te weinig Chinese dorpsdokters?
"Ja, maar méér dokters is niet het wondermiddel. Onze kennis is enorm toegenomen, om bij te blijven zou elke dokter elke dag een paar duizend papers moeten lezen. Daarom wordt technologie zo belangrijk. Dat betekent niet dat menselijke dokters zullen verdwijnen, wel dat ze de vervelende taken zullen kunnen uitbesteden en tijd maken voor de belangrijke dingen, zoals empathie en creativiteit. Dat zal leiden tot een betere geneeskunde.”
'Het is niet voor morgen of overmorgen, maar ik sluit niet uit dat onze hersenen ooit digitaal worden'
Het wordt ook goedkoper. Het huidige systeem, waarbij we pas hulp zoeken als we ziek zijn, verslindt nodeloos miljarden.
"Van elke 100 euro in de gezondheidszorg gaat 1 euro naar preventie, en wordt 90 euro besteed in de laatste twee levensjaren. Dat wordt vooral duidelijk bij diabetespatiënten: op een gegeven moment laten hun nieren het afweten, moeten ze naar de dialyse en volgt een transplantatie. Nog later worden ze blind. De kost van suikerziekte is enorm. Nu moet je weten dat er bij diabetes 15 jaar verstrijkt tussen de eerste signaaltjes en de diagnose. De Chinese dorpsdokter zou in die tijd al lang ingegrepen hebben.”
In uw vorige boek schreef u dat Google werkte aan een contactlens die de bloedsuikerspiegel in het traanvocht kon meten.
"Die lens is er niet gekomen, de resultaten weken af als de patiënt te veel water dronk. Maar twee weken geleden is er een toestelletje op de markt gekomen dat met één oogscan kan voorspellen of je binnen de twee jaar diabetes zal ontwikkelen. DeepMind, een dochterbedrijf van Google, heeft van de Britse National Health Service toegang gekregen tot 1 miljoen oogscans. Ze hebben er hun artificiële intelligentie op losgelaten, en zullen nu nóg sneller en accurater diabetes kunnen voorspellen. Dat biedt enorme mogelijkheden, als je weet dat er vandaag continu foto’s van ons worden gemaakt. Als je al die informatie bijeengooit, zou dat erg nuttige resultaten kunnen opleveren.”
Lees verder onder de foto.
Al die informatie samen is big data. Het nieuwe goud, wordt weleens gezegd.
"Big data zijn alleen maar nuttig als je orde kunt scheppen in de chaos. Intussen zijn computers zo slim dat ze zelfstandig graven naar verbanden. Ze zien patronen die wij intuïtief aanvoelen. Twee jaar geleden is een computer er voor het eerst in geslaagd om uit een miljoen foto’s een foto van een kat te halen. Nu hebben we software die neurologische aandoeningen kan vaststellen door een foto van je gezicht te analyseren. De software is zo nauwkeurig dat ze de minste scheeftrekking in je gezicht opmerkt.”
Het kan ook zonder foto’s: Facebook gaat in geschreven posts op zoek naar mogelijke aanwijzingen voor zelfmoordplannen.
"Facebook scant op woorden als ‘wow’, ‘fantastisch’ en ‘down’. Als het systeem een dalende trend in mijn gemoed vaststelt, komt het in actie. Ze zullen me niet rechtstreeks bellen, maar een bericht naar mijn dichtste vrienden sturen: ‘Zou je ’ns niet naar Koen bellen?’
Het zit nog in de proeffase, maar het wérkt. Onderzoek heeft trouwens aangetoond dat er ook een verband is tussen je gemoed en de kleurfilters die je gebruikt in Instagram. Oranje en rode filters wijzen op geluk, maar als mensen plots blauwe en grijze filters gaan gebruiken, kan dat de voorbode van een depressie zijn. Dat verband is daarom niet oorzakelijk, maar in combinatie met andere data kan het nuttig zijn.”
Met welke data zoal?
"Het aantal keren dat je je telefoon vastneemt. Er zijn apps die dat registreren: 55 keer per dag is normaal, 155 keer niet. Dat kan duiden op isolement. Zo’n app kan dan een bericht sturen: ‘Je zit aan 37, zou je niet wat minderen?’ Dat is best confronterend, hoor. Als je dat nog niet overtuigend vindt, kun je er een derde factor bijnemen: je stem. Onderzoekers hebben van 1,7 miljoen mensen de stem geanalyseerd terwijl die een vragenlijst invulden over hun gemoed. De app ‘Moodies’ maakt gebruik van de resultaten, en herkent twaalf basisemoties, waaronder blijdschap en somberheid.”
U schrijft dat die technologie ook gebruikt kan worden voor de diagnose van parkinson.
"Parkinson is een hersenziekte die bepaalde spieren doet trillen. Om te spreken gebruik je uiteraard ook spieren. Algoritmes kunnen daarbij de kleinste afwijkingen herkennen. Wetenschappers lieten 10.000 mensen een langgerekte ‘aaaaaaaaa’ in de gsm uitspreken: hun algoritmes konden met 98 procent nauwkeurigheid parkinson vaststellen.”
Even terug naar het mislukte experiment met de contactlenzen. U blijft geloven in een toekomst met sensoren, camera’s en andere meetinstrumenten die met elkaar verbonden zijn in het internet of things.
"Elk onderzoek dat nu in een ziekenhuis of bij een dokter gebeurt, zullen we binnen de twee jaar thuis kunnen doen. Je kunt nu al een elektrocardiogram nemen met een opzetstukje voor de iPhone. Twee weken geleden heeft Philips technologie op de markt gebracht waarmee je zélf echografieën kunt maken. Een uitstrijkje kan binnenkort ook thuis, met een module die op de telefoon past.”
Lees verder onder de foto.
Bh’s met sensor
Hebben we over tien jaar dan 700 opzetstukjes voor onze smartphone?
"Nee. We beleven nu de eerste generatie van het internet of things, en dan krijg je een opbod: ‘Kijk ’ns wat mogelijk is.’ Er komt een correctie. Neem die amuletjes waarmee bejaarden een noodsignaal kunnen uitsturen als ze gevallen zijn, eigenlijk zijn die behoorlijk stigmatiserend. Maar ondertussen worden al bakstenen ontwikkeld met een radar erin, die tot op de centimeter ziet waar je bent in de kamer. Was ik een bouwondernemer: ik zou die bakstenen meteen in mijn serviceflats metselen.
Technologie zal overal zijn, maar onzichtbaar. Met wifitechnologie kun je nu al hersenactiviteit meten: je hebt niet meer zo’n pet met sensoren en draadjes nodig. Het Belgische bedrijf Epihunter heeft een headset voor kindjes met epilepsie ontwikkeld: die geeft een waarschuwing als er een aanval aankomt. Het gebeurt dat die kindjes in de klas een aanval krijgen, en afwezig lijken. Ze krijgen dan straf, omdat ze zogezegd niet opletten. Maar als er dan een lichtje gaat branden, weet de leerkracht wat te doen.”
Ook in bh’s mogen we binnenkort sensoren verwachten.
"Een enorm belangrijke ontwikkeling voor dragers van het gemuteerde borstkankergen BRCA, bekend van Angelina Jolie, die haar borsten preventief liet amputeren. De bh’s die in ontwikkeling zijn, kunnen tumoren in het vroegste stadium opsporen. Vrouwen moeten hun borsten niet langer voor niets laten amputeren. En als er toch een tumor ontstaat, heb je die moeilijke beslissing tenminste kunnen uitstellen.
Er komt een wisselwerking tussen technologie en genetica. Je kunt niet voor elke mogelijke ziekte een sensor kopen, maar we zullen op basis van een risicoanalyse van ons DNA heel gericht kunnen kiezen waarvoor we voorzorgen nemen.”
We zullen die sensoren niet alleen dragen, maar ook inslikken, en laten inspuiten en inplanten.
"Je hebt het over zogenaamde insideables. Daarover heerst nog enige aarzeling, maar er zijn tussenoplossingen: patches die je op de huid kleeft en die bijvoorbeeld met microscopische naaldjes de bloedsuikerspiegel meten. Je kunt de resultaten uitlezen met een klein toestelletje: diabetici zullen nooit meer moeten prikken.
'Als iemand veel tijd doorbrengt op een pornosite, kan die een mailtje sturen naar zijn vrienden: 'Neem hem eens mee naar de zoo'
Of neem zo’n Fitbit die je activiteit registreert, daar bestaan alternatieven voor die net hetzelfde doen, maar die je onder de huid laat inplanten. De Zweedse Spoorwegen werken al met een chip die je in de hand laat inplanten en waar je abonnement op zit. De controleur kan met een scanner zien of je betaald hebt. Die chip kun je ook gebruiken als gps, als kredietkaart of als huissleutel. Dat klinkt gek, maar anderzijds planten we al zo lang pacemakers in.”
Nooit meer je trein-abonnement vergeten, dat klinkt handig. Maar ik vind het een rare gedachte dat de NMBS mij overal zou kunnen volgen.
"Het gaat om de volgende vraag: wat wil je opgeven in ruil voor een betere service? Ik was laatst met de kinderen in Disney World: enkele dagen voor ons bezoek kregen we polsbandjes met een chip erin toegestuurd. Daardoor moesten we niet aanschuiven aan de kassa. In het park kregen we regelmatig berichten: ‘Op basis van uw huidige locatie en de huidige wachttijden, raden we u aan om nu naar Space Mountain te gaan.’ Dat vind ik een geweldige service, want zo moet ik niet elke keer drie kwartier aanschuiven. Ik offer er graag een klein deeltje van mijn privacy voor op.”
Ik vind het ook niet comfortabel dat mijn smartphone me de hele tijd zou sturen.
(wuift) ”Smartphones zijn stresserend, maar wees gerust: over tien jaar gebruiken we ze niet meer. Smartphones zijn een inefficiënte manier om met artificiële intelligentie te communiceren. Over tien jaar praten we gewoon met onze computers. Amazon, Apple en Google verkopen al luidsprekertjes die verbonden zijn met het internet. Je kunt er tegen praten: ‘Hoe warm is het in Barcelona, Alexa?’ Of: ‘Wanneer begint mijn vergadering?’ Ik heb er zo één aan mijn vader gegeven, en hij vindt dat handig: het ding vertelt hem wanneer hij zijn medicatie moet nemen. Er bestaat ook al software waarmee die luidspreker mijn stem kan imiteren: ik tik gewoon thuis een tekst in, en voor mijn vader is het alsof ik hem aanspreek: ‘Het is tijd voor je pillen, pa.’ Hij vergeet ze nooit meer te nemen.”
Therapietrouw is een probleem: veel mensen stoppen te vroeg met hun medicatie, of slaan dagen over. Daardoor genezen ze minder snel. Soms ze gaan er zelfs aan dood.
"30 procent van alle medicatie wordt niet genomen zoals voorgeschreven. Daarom zijn er twijfels over de werkzaamheid van sommige medicijnen. Als de therapietrouw verbetert, krijgen we daar beter zicht op. Er zijn al puffers tegen astma die niet alleen de medicatie toedienen, maar tegelijk de longinhoud meten. Bij elke pufje gaat er informatie naar het internet. Na een week toont een grafiek dat de longinhoud bij elk pufje is gestegen. Dan weet de dokter dat het goed gaat met zijn patiënt, en de producent kan bewijzen dat zijn medicijn werkt.”
Er zijn niet alleen medische toestellen aangesloten op het internet of things.
"Nee, ook omgevingssensoren leveren belangrijke informatie. In Antwerpen loopt bijvoorbeeld een proefproject waarbij luchtvervuiling live gemeten wordt.
“Ons huidige gezondheidssysteem is gebaseerd op ziektestatistieken, gegevens die dokters verzamelen als jij voor hen zit. Maar we brengen het grootste deel van onze tijd niet bij de dokter door. Daarom was die Chinese dorpsdokter zo goed: hij kwam zijn patiënten tegen op straat. Mijn team werkt aan manieren om omgevingsdata te verzamelen. Stel dat ik van jouw Fitbit leer dat je de laatste weken veel minder loopt dan anders: dan zou het kunnen dat er iets scheelt, fysiek of psychisch. Maar het zou net zo goed kunnen dat de straatverlichting in jouw buurt al weken kapot is, en dat je daarom niet gaat lopen. In dat geval moet er een bericht naar je stadsbestuur: doe er iets aan.”
Sluiten we binnenkort ook onze koelkast aan op het internet?
"Er zijn al koelkasten met ingebouwde camera’s: ze vullen zelf je boodschappenlijstje aan wanneer er nog maar twee eieren zijn. Die koelkast kan op termijn ook je koopgedrag analyseren en daaruit leren wat je lievelingsgerechten zijn. Ze zal je dan niet zeggen wat mag en wat niet, maar vriendelijk gezondere suggesties doen. Op vlak van gezonde voeding staan we al ver. Met de app ‘Lose It!’ kun je foto’s nemen van je bord. De app herkent ingrediënten en berekent hoeveel calorieën er voor je liggen.”
We moeten het ook over augmented reality hebben: software die een virtuele laag bovenop de werkelijkheid legt. ‘Pokémon Go’ is een bekend voorbeeld: spelers maakten jacht op virtuele wezentjes die op het scherm van je gsm door de werkelijkheid dartelden.
"‘Pokémon Go’ heeft ervoor gezorgd dat wereldwijd miljoenen gebruikers 30 procent meer bewogen dan ervoor. Het effect is nadien gedaald, maar het illustreert mooi dat je mensen kunt porren tot gezond gedrag met een app. Als het maar fun is.”
Gamification, heet dat: maak er een spel van, en je hebt niet door dat je met onprettige dingen bezig bent.
"Er is een app die een ziekenhuisbezoek voor kinderen prettig maakt. Als ze de camera van een smartphone op de gangen richten, zien ze een Minion lopen. Als ze die volgen, komen ze op de juiste afdeling terecht. Daar legt een andere avatar op een speelse manier uit wat er gaat gebeuren. Eigenlijk gaat dat niet over de technologie op zich, maar over empathie en ervaring. Technologie en design moeten ondersteunen. Vaak komt er niet eens technologie kijken bij innovatie. In het UZ Brussel is onlangs Villa Samson opengegaan, waar kinderen hun huisdier kunnen ontmoeten wanneer ze worden opgenomen. Dat vermindert hun stress en versnelt het herstel. In de wachtzalen van het UZ Gent experimenteren we met groepjes die komen optreden. Live muziek terwijl je wacht.”
Lees verder onder de foto.
Verloren paradijs
Ik blijf met een ongemakkelijk gevoel zitten: dreigen we geen slaven te worden van onze technologie?
"Op de omslag van mijn boek staat ‘Tuin der lusten’ van Hieronymus Bosch. Eén van de belangrijkste interpretaties van dat doek is dat Bosch het verloren paradijs uitbeeldt. Dat paradijs is voor mij de Chinese dorpsdokter. Ik heb uitgelegd hoe we dat paradijs kunnen terugvinden, maar we moeten wel opletten dat we niet te ver doorslaan. We moeten goed nadenken over wat we belangrijk vinden en waar we grenzen trekken.”
Dat is moeilijk. Kijk naar CRISPR: een nieuwe technologie waarmee artsen genetisch materiaal kunnen herschrijven. In het westen is er enige terughoudendheid, maar in China gaat men loos.
"Daar mag alles. In de genetica staan de Chinezen ver. Ze hebben ontdekt dat een druppel bloed van een zwangere vrouw volstaat om het volledige genoom van haar baby in kaart te brengen. Tegen 2025 zullen we met CRISPR genetische fouten kunnen herstellen. Als we weten dat een baby drager is van het gemuteerde BRCA-gen kunnen we ingrijpen: de baby zal met een ‘gezond’ gen geboren worden.”
De stap naar eugenetica is dan zo gezet: je kunt CRISPR gebruiken om in de baarmoeder een kind met bruine ogen, blauwe ogen te geven.
"Dat is een grote bezorgdheid. In Amerika heeft een publiek debat plaatsgevonden, en is er een lijst van een zestigtal ziektes opgesteld: ‘Daarbij grijpen we in.’ Europa heeft zo’n lijst níét. We lopen achter.”
De toekomst van de geneeskunde is preventief en voorspellend, maar we zullen nog altijd ziek worden. Gelukkig zullen ook de behandelingen beter worden.
"Ieder individu heeft afwijkingen in zijn biologische code en verwerkt medicijnen anders. Vorig jaar is het allereerste medicijn op de markt gekomen dat uit een 3D-printer komt. Dat is revolutionair: de dokter kan de dosering minutieus afstemmen op de patiënt. Als wij vandaag op de spoedafdeling belanden, geven ze ons allebei precies dezelfde pijnstiller. Terwijl ik misschien baat heb bij een andere samenstelling dan jij. Welke samenstelling het best werkt, zal de spoedarts kunnen aflezen uit ons DNA-paspoort.
De behandeling van kanker loopt sterk voor op dat vlak. Vroeger werd elke longkanker met dezelfde chemo behandeld. Dat was een tapijtbombardement, maar tegenwoordig zijn oncologen sluipschutters: ze ontrafelen het DNA van de tumor en proberen hem gericht uit te schakelen. Gepersonaliseerde geneeskunde zal overal doordringen. Bij diabetes onderscheiden we nu twee types, maar binnenkort zijn dat er vier, en daarna nog veel meer. Daar kunnen we medicijnen op afstemmen. De farmaceutische industrie ziet dat niet graag gebeuren, omdat het natuurlijk interessanter is om één pil – one size fits all – op de markt te brengen.”
Een onfris type van zakenbank Goldman Sachs schreef onlangs in een rapport dat mensen genezen geen duurzaam verdienmodel is. Cynischer moet het niet worden.
"Dat ging over hepatitis C. Dat kan nu zo goed behandeld worden, dat er geen patiënten meer zijn aan wie je pillen kunt verkopen. Dat rapport was cynisch, maar tegelijk een boeiende wake-upcall: bedrijven zullen hun model moeten omkeren van ziekenzorg naar gezondheidszorg. Door gepersonaliseerde geneeskunde zullen ze ook veel gerichter en goedkoper studies kunnen uitvoeren. Nu belanden experimentele medicijnen in de vuilnisbak omdat drie van de duizend proefpersonen ernstige bijwerkingen vertoonden. Als je binnenkort op basis van DNA weet wíé die bijwerkingen krijgt, kun je dat medicijn toch op de markt brengen voor alle andere patiënten.”
Gezonde porno
Uit uw boek maak ik ook op dat gezondheidszorg in de toekomst niet langer alleen een zaak van dokters en ziekenhuizen zal zijn.
"Elke industrie zal betrokken worden. Een bedrijf uit Melbourne heeft zijn nieuwe gebouw zo uitgedacht dat werknemers niet anders kunnen dan trappen te lopen als ze koffie halen. Natuurlijk heeft een werkgever baat bij fitte werknemers. Maar daar stopt het niet: in Rusland, Singapore en Dubai keren sommige banken een hogere rente uit als je kunt bewijzen dat je genoeg beweegt. Ze doen dat niet uit altruïsme: als jij langer gezond leeft, zul je langer klant blijven. In de Verenigde Staten is Oscar de snelst groeiende verzekeringsmaatschappij. Oscar betaalt je één dollar per dag als je gezond leeft.”
Opnieuw: eng. En onwenselijk. Hoogopgeleiden sporten meer. Laagopgeleiden eten ongezonder omdat ze zich geen vers eten kunnen veroorloven. En daar worden ze dan ook nog eens financieel voor bestraft.
"Daarom moeten we niet alleen je aantal stappen tellen, maar alle aspecten in rekening brengen. In bepaalde geïsoleerde gebieden – onder meer het hoogland van Sardinië en bepaalde Japanse eilanden – worden gemiddeld veel meer mensen gezond 95 jaar dan in de rest van de wereld. Dat heeft met hun dieet te maken, maar ook met het sterke sociale netwerk. In de Verenigde Staten, Singapore en Saoedi-Arabië lopen experimenten waarbij ze meten hoe sterk of hoe zwak de sociale cohesie is in bepaalde wijken. Onderzoekers bekijken hoe ze die cohesie kunnen bevorderen om zo gezonde gemeenschappen te bouwen. Als je te voet naar de buurtwinkel gaat, betaal je minder dan wanneer je met de auto komt. En als je onderweg een praatje slaat, voel je je minder geïsoleerd en word je gezonder.
Supermarkten weten al lang dat mensen hun folders meestal in de vuilnisbak gooien. Ze kunnen hun marketingbudget beter besteden aan kortingen voor gezonde klanten. Zo kunnen ook zij spelers worden in de gezondheidszorg.”
Er is ook een bijzondere rol weggelegd voor de porno-industrie.
"De porno-industrie heeft altijd vooropgelopen bij technologische ontwikkelingen: de strijd tussen de videoformaten VHS en Betamax is pas beslecht toen pornoproducenten voor VHS kozen. Ze waren ook de eersten om met VR-brillen te experimenteren. De website Pornhub plaatst nu ook reclameboodschappen waarmee ze teelbalkanker bespreekbaar wil maken: bezoekers worden aangespoord om zichzelf te onderzoeken. Qua targeting kan dat tellen. De porno-industrie kan ook een rol spelen om sociaal isolement vast te stellen. Als iemand veel tijd doorbrengt op zo’n website, kan die ook een mailtje sturen naar z’n vrienden: ‘Neem hem eens mee naar de zoo.’”
Geen schoonmoeder
Ik vind het allemaal wonderlijk en inspirerend: maar gaan we echt gezonder worden en langer leven door alles wat u hebt opgesomd?
"Daar ben ik absoluut van overtuigd. Meten op zich is niet belangrijk, maar wel wat we erdoor kunnen leren. Door die inzichten kunnen we services aanbieden waarvan mensen nog niet weten dat ze bestaan. Ik denk dat wij over afzienbare tijd allemaal een virtueel alter ego zullen hebben. Die digitale dubbelganger weet alles over mij. Hij kent mijn genetische kaart, weet waar ik woon en hoe gezond de lucht daar is. Hoe vaak ik ga lopen, hoe ik mij gedraag op sociale media en hoe ik me voel. Die dubbelganger is een virtueel doosje waarin alle gegevens over onze biologie, psychologie, gedrag en omgeving zijn opgeslagen.”
Volgens IT-bedrijf Cisco zullen over twee jaar 50 miljard dingen aangesloten zijn op het internet of things. Eén menselijk genoom is 200 gigabyte groot. Doe dat maal acht miljard: het internet gaat plat.
"Met de huidige technologie kan het nog niet, maar chips van de nieuwste generatie filteren zelf onnodige informatie weg. De digitale revolutie was maar het begin, we zullen steeds vaker zien dat biologie en technologie samensmelten: dat wordt de echte omwenteling.”
Wat moet ik met een digitale dubbelganger?
"Mensen zeggen mij vaak dat ik te weinig slaap: ‘Dat is niet gezond, Koen.’ Mijn digitale dubbelganger zal weten dat ik een genetische mutatie heb waardoor mijn slaapcyclus korter is. Hij weet ook dat ik cafeïne snel afbreek, en dat het geen kwaad kan om ’s avonds koffie te drinken. Hij zal voortdurend gevoed worden met nieuwe informatie. We hebben nog maar recent ontdekt dat het niet goed is om kort voor het slapengaan te sporten: als zo’n studie verschijnt, zal je dubbelganger dat weten. Zo wordt hij elke dag slimmer, en op een gegeven moment zal hij slimmer zijn dan jij. Het is – en dan is mijn cirkel rond – de best mogelijke versie van die Chinese dorpsdokter. En hij zal jou helpen om de beste versie van jezelf te worden.”
Maar wil ik dat wel? Ik wil ook de vrijheid hebben om fouten te maken.
"Je zult altijd kunnen zeggen: ‘Ik wil het niet weten.’ Het mag geen schoonmoeder zijn, die de hele tijd op je vingers kijkt.”
Hoe zullen we communiceren met die digitale dubbelganger?
"In eerste instantie via berichtjes op je smartphone: ‘Zou je niet een paar kilometer gaan lopen?’ Maar we gaan naar een wereld met kledingstukken of ringen die feedback geven door te trillen of druk uit te oefenen: de digitale dubbelganger kan je dan een schouderklopje geven. Je zou er ook mee kunnen spreken zoals met de luidspreker van mijn vader.”
Er liep net een koude rilling over mijn rug.
(knikt) ”Als je doordenkt, heeft het verstrekkende gevolgen. Met alles wat ik verteld heb, kun je je inbeelden dat onze digitale dubbelganger voortleeft na onze dood. Scary? Wellicht. Maar misschien vindt jouw partner het geruststellend dat ze na jouw dood zal kunnen communiceren met je dubbelganger. Voor sommige mensen kan het ook een troost zijn dat we op één of andere manier kunnen voortleven na de dood.”
Een digitale kopie van onszelf is de ultieme vorm van transhumanisme, een filosofie die ernaar streeft dat we onze fysieke beperkingen ooit overwinnen. In het extreemste scenario zullen we ons bewustzijn op servers uploaden en voortleven in een virtuele realiteit.
”Elon Musk heeft eens gezegd dat we mogelijk nu al in zo’n virtuele realiteit leven, en dat alles rond ons een product is van onze verbeelding. Nu is het technisch nog onmogelijk, en het is niet voor morgen of overmorgen, maar ik sluit niet uit dat onze hersenen ooit digitaal worden, en autonoom een bewustzijn genereren, nieuwe verbanden leggen en de wereld om zich heen ervaren. Ik denk dat het kan.”
Copyright: Humo