In het Nederlandse leger werden vorig jaar 31 militairen ontslagen, meldt De Telegraaf. Zelfs de afgelopen maand nog werden drie soldaten van de Luchtmobiele Brigade aan de deur gezet nadat ze waren betrapt op het snuiven van cocaïne.

Volgens een ruwe schatting van de woordvoerder van het Nederlandse leger gaat het jaarlijks gemiddeld om dertig tot vijftig ontslagen. De Nederlandse drugs- en verslavingsdeskundige Dick Trubendorffer denkt dat het werkelijke gebruik in het leger nog een stuk hoger ligt. Een op de tien Nederlanders kampt namelijk met een verslaving aan drank, drugs of medicijnen. ‘Bij defensie is dat niet anders’, zegt Trubendorffer. Land-, lucht- en zeemacht tellen in totaal 40.000 man.

In het Nederlandse leger geldt nultolerantie voor drugs. Dat is ook het geval in het Belgische leger: ongeacht of het nu om softdrugs (cannabis) of harddrugs (bijvoorbeeld heroïne en lsd) gaat, wie betrapt wordt, wordt ontslagen. Dat was bijvoorbeeld het geval in 2007 en 2008 toen vierentwintig Belgische militairen werden betrapt op het gebruiken en dealen van drugs. De voorbije jaren ging het om veel lagere aantallen: 3 (2015), 5 (2016), 2 (2017) en het afgelopen jaar 8. In totaal telt de Belgische Defensie 26.981 militairen.

Nultolerantie

Nultolerantie vindt het leger gerechtvaardigd omdat ze het gebruik van verdovende middelen onverenigbaar vindt met het risicovolle werk en het statuut van een militair. Die boodschap wordt ook duidelijk meegegeven aan wie wil solliciteren bij het Belgische leger, onder meer op hun website: ‘Defensie hanteert een nultolerantie voor drugs. Tijdens de selectie wordt iedereen hierop gecontroleerd. Test je positief dan kan dit voor jou het einde betekenen van de selectieprocedure. Pas op: sommige drugs kunnen nog weken na gebruik opgespoord worden.’

De persdienst van het Belgische leger laat ook weten dat drugs evengoed niet te tolereren zijn omdat het de gezondheid en het welzijn van het personeel en hun omgeving aantast, dat het nefast kan zijn voor de veiligheid en het functioneren binnen Defensie en dat het bovendien ‘het imago en de geloofwaardigheid van Defensie schaadt.’ Defensie zet daarom in op preventie, maar beschikt ook binnen haar netwerk van 95 vertrouwenspersonen ook over twee gespecialiseerde vertrouwenspersonen die zich specifiek bezighouden met alcohol- en drugsproblemen. Allemaal zijn ze gebonden aan het beroepsgeheim.

IJsberg

Dat de expert Dick Trubendorffer de cijfers ‘het topje van de ijsberg’ noemt, heeft er ook mee te maken dat er in het Nederlandse leger geen structurele drugs- en alcoholtesten worden afgenomen. Die zijn te duur en te arbeidsintensief. Enkel als er ernstige aanwijzingen zijn, worden de proeven ingezet. Het Belgische leger laat weten niet over een drugstest te beschikken, maar er is wel een project lopende om dit in de toekomst mogelijk te maken. ‘Alcoholtesten worden wel effectief gebruikt binnen Defensie, maar enkel door de Militaire Politie en in de schoot van de controles in de Militaire domeinen ofwel in het kader van de Militaire Operationele opdrachten in het buitenland’, zegt persmedewerker David Vandroogenbroeck.

Toch zijn drugs niet helemaal uit den boze in de militaire wereld. Een aantal landen doet namelijk onderzoek naar de drug ‘modafinil’ in de hoop hun militairen straffere prestaties te laten neerzetten. Modafinil zou mensen in staat stellen om tot negentig uur wakker te blijven en veel geconcentreerder te werken. ‘We hebben weet dat er onderzoek gedaan wordt naar het gebruik van deze drug’, bevestigt Vandroogenbroeck, ‘maar we hebben er geen weet van of België hierbij betrokken is.’