“Dankzij implantaat kunnen kindjes toch horen”

Doofgeboren kinderen die rond hun eerste levensjaar een cochleair implantaat ingeplant krijgen, spreken op hun vijfde even zuiver als horende kinderen. Dat zegt Jolien Faes (29), onderzoekster Taalkunde aan de Universiteit Antwerpen. In haar doctoraatsstudie boog ze zich over de taalontwikkeling bij kinderen die een cochleair implantaat ingeplant krijgen. Dat is een soort inwendig hoorapparaat. Het toestel zet geluid om in elektrische pulsen die de gehoorzenuw stimuleren. Zo kan het kind in zekere zin toch horen. Maar zelf spreken verloopt zoals bij alle dove mensen moeizaam. “Mijn onderzoek handelde over een aspect van die spraak, het correct uitspreken van woorden en klanken”, zegt Faes. “Het resultaat is dat wanneer kinderen vroeg, zo rond hun eerste levensjaar, een cochleair implantaat krijgen, ze tegen hun vijfde levensjaar hun taalachterstand tegenover andere kinderen hebben ingelopen. Dat gaat natuurlijk niet vanzelf. Die kinderen krijgen twee of drie keer per week logopedie, begeleiding en gehoortraining.” De operatie moet ook wel tijdig gebeuren. “Uit een ander onderzoek is bekend dat de leeftijd van vijf jaar een kritische grens is: als je nadien nog een implantaat krijgt, is het moeilijk om nog een gesproken taal te verwerven.” 

Ouders zitten na de diagnose van gehoorproblemen of doofheid met enorm veel vragen rond de toekomst van hun kind. Haar onderzoek beschouwt Faes daarom belangrijk om de positieve effecten van een cochleair implantaat te communiceren. “Ik vind zelf heel belangrijk dat wetenschappelijk onderzoek van en voor de mensen is, het maatschappelijk nut is zeker zo belangrijk”, besluit Faes.

Vliegtuigen en windmolens

Lode Daelemans (28) uit Vosselaar behaalde de tweede plaats in de Vlaamse PhD-Cup. De burgerlijk ingenieur materiaalkunde verdiept zich in het verstevigen van composietmaterialen met nanotextiel. Deze kunststoffen worden gebruikt bij windturbines en vliegtuigen.

Jolien Faes Onderzoekster Taalkunde “Als je na je vijf jaar een implantaat krijgt, is taalverwerving heel moeilijk”

“Ik bestudeerde hoe we composietmaterialen kunnen verstevigen om zo hun levensduur te verhogen”, legt Daelemans uit. “Ze zijn opgebouwd uit verschillende lagen plastic. Deze lagen zijn erg sterk omdat er glas- of koolstofvezels aan werden toegevoegd. De gelaagde structuur is ook broos en vatbaar voor scheurtjes, waardoor de lagen van elkaar loskomen en er vaak controles en reparaties moeten worden uitgevoerd. Om dit te vermijden, voegden we tussen deze lagen minuscule textielvezels toe. Deze nanovezels fungeren als een soort velcro en houden de lagen in het materiaal stevig bij elkaar. Hierdoor wordt de sterkte en de levensduur fors verhoogd zonder dat het gewicht toeneemt.”

Zijn onderzoek spitst zich toe op het gedrag van textiel in textielverstevigde kunststoffen die onder meer worden gebruikt in vliegtuigen en windturbines.

“Door ze verder te verbeteren zouden we ze nog veel breder kunnen inzetten”, vertelt Daelemans. “Zo kunnen we ervoor zorgen dat meer en meer toepassingen, waaronder auto’s, fietsen en andere voertuigen, lichter, sterker en duurzamer worden.”