Artieste zet dictators voor lul: politieke satire met voorbinddildo

Als eerste vrouwelijke, queer, én gekleurde dictator heeft Dildogan heel wat te bewijzen. Kansen om haar mannelijke collega’s te overklassen laat ze dus niet liggen. Want dat zij met glans “de beste despoot aller tijden” is, daar twijfelt deze decadente dictator in drag niet aan.

Dildogan is de nom de plume waarmee Selin Davasse (25) op torenhoge hakken en met voorbinddildo het podium onveilig maakt. Elke maand voert deze Turkse kunstenares in de Duitse hoofdstad The Miss Nipple Show op; politieke satire waarin ze als dragqueen komaf maakt met de absolute machthebbers van het heteroseksuele patriarchaat, en hen in een ruk door ook homo-erotiseert.

“Als homonationalist en fashionist strijdt Dildogan tegen de heterrorists ”, vertelt Selin onder de discoballenhemel van LGBQT-centrum en -café Südblock, waar haar shows plaatsvinden. Südblock ligt vlak aan het beruchte metrostation Kottbusser Tor, liefkozend Kotti genoemd, in de Berlijnse wijk Kreuzberg; een multiculturele warmoes van kebabzaken, gaybars, en 24 op 24 geopende groentemarkten waar je ook wel wat anders dan groenten kunt kopen. Een plek waar de sfeer al eens durft omslaan van gezellige chaos naar crimineel machtsvertoon.

“In mijn shows parodieer ik de onderdrukkende retoriek van alleenheersers. Die volgt veelal eenzelfde logica. Zo hebben dictators bijvoorbeeld altijd een vijand nodig; een ‘zij’ om tegenover het ‘wij’ te plaatsen. Die andere gaan ze dan criminaliseren of ontmenselijken. Kijk bijvoorbeeld hoe Trump verkondigde dat alle Mexicanen dieven en verkrachters zijn, of hoe hij moslims wil bannen omdat het zogezegd allemaal terroristen zijn. Voor Erdogan is iedereen die zijn autoriteit in vraag stelt een terrorist."

Bewust vulgair

"De definitie voor terrorisme lijkt nogal vaag, dictators gebruiken het begrip al naargelang het hen uitkomt. Voor Dildogan zijn heteromannen die op gayfeestjes hun straightness tentoon komen spreiden heterrorists, zijn staatsvijand nummer één. "Het gaat om het creëren van een groep om zich te kunnen afzetten tegen een andere groep. Queers en vrouwen tegen heteroseksuele mannen; net zoals bijvoorbeeld de AfD moslimimmigranten demoniseert.

"Om dat groepsgevoel aan te wakkeren worden allerlei slogans gebruikt. Zo luiden Dildogans deviezen 'You can’t spell phallus without the all of us' of 'We are the penetrables', naar analogie met 'We are the proletarians'." 

Selins dragshows zijn bewust vulgair: niet voor fijngevoeligen, wel voor wie van camp en kitsch houdt. “Ik ben geen activist, maar ik hou ervan om mijn publiek te testen tegenover de valkuilen van identitair en hiërarchisch denken. Maar in de eerste plaats breng ik wel entertainment. Mensen moeten lachen, en mij betalen uiteraard. (lacht) Als iemand in het publiek niet lacht, verplaats ik hem. En voor ik het podium betreed, moet iedereen al knielend mijn dildo kussen. Want ik geloof dat we door onderwerping en bestraffing geleerd hebben de fallus te beminnen.”

Niet voor niets is de voorbinddildo Selins favoriete showaccessoire. “De fallus staat symbool voor alles wat ik mis, op een Lacaniaanse manier. Zoals de pyscho-analyticus Jacques Lacan beweerde, symboliseert de fallus onze eerste afwijzing, het besef dat we nooit dezelfde liefde van onze moeder zullen krijgen zoals onze vader die wel krijgt.

"Mijn voorbinddildo symboliseert dat ik nooit mannelijk, blank en dus goed genoeg zal zijn. Sinds ik Turkije verliet, is mijn voornaamste identiteit namelijk die van een buitenlandse vrouw. Maar omdat ik met mijn lichte huid evengoed voor Italiaans of Frans kan doorgaan, ervaar ik vooral achteloze micro-agressie tegenover ‘de Turken’. Zo zou ik me volgens sommigen zelfs gelukkig mogen prijzen dat ik ‘er zo Europees uitzie’.”

Staatsgrepen

Geboren in Ankara bracht Selin haar naar eigen zeggen geprivilegieerde jeugd pendelend tussen Ankara en Istanbul door. Als enig kind van twee hoogopgeleide ouders was politiek al van jongs af aan een geliefd onderwerp aan de keukentafel. “Politiek verhitte discussies zijn normaal voor de generatie van mijn ouders; de jongeren van tijdens de coup in 1980.”

Drie jaar geleden, op haar 22ste, verhuisde Selin naar Berlijn, waar ze nu een opleiding aan de Kunsthochschule Weissensee volgt. In Turkije was ze voor het laatst een dik jaar geleden, toevallig net tijdens de gewelddadige poging tot staatsgreep in juli 2016.

“We waren net onze hond aan het uitlaten, toen er verschillende oorlogsvliegtuigen aan de hemel verschenen. We begrepen niet wat er aan de hand was. Op het internet lazen we eerst dat IS Turkije had bedreigd en het leger daarom op straat kwam. Maar zodra de eerste minister Binali Yildirim op televisie verscheen, werd snel duidelijk dat het om een coup ging.

"Terug thuis hoorden we de bommen en geweerschoten, mijn moeder woont namelijk vlak bij het parlement. Het appartement trilde zelfs een beetje. Bang waren we niet. Het voelde allemaal nogal onecht; je beschouwt je eigen land niet meteen als een gevaarlijke plek. We waren eerder bezorgd wat er zou gebeuren als de staatsgreep succesvol was. Ook het leger zou niet zo opgezet zijn met mijn moeders socialistische meningen. Wij zijn sowieso tegen staatsgrepen; de Turken moeten op democratische wijze het regime ontmantelen, niet met geweld.”

Na de mislukte coup hield president Erdogan een grote schoonmaak. Selins moeder, een universiteitsprofessor die haar handtekening zette onder de Academics For Peace-petitie, waarin de mensenrechtenschendingen van Koerden in Zuidoost-Turkije werden veroordeeld, werd ontslagen, haar paspoort geconfisqueerd. “Mijn moeder steunt me volledig in wat ik doe, maar ik probeer zo weinig mogelijk met haar geassocieerd te worden. Ik wil niet dat mijn werk haar leven in Turkije beïnvloedt.”

Om zelf zo vrij mogelijk te zijn besloot Selin zich te vestigen in Berlijn, de liberale stad die ze tijdens een Interrail-reis had leren kennen. “Ik heb altijd al een probleem met mannelijke autoriteit gehad. Als queer vrouw is er in Berlijn meer ruimte voor mij om mijn artistieke aspiraties waar te maken en mijn seksuele identiteit te verkennen. Mijn verhuis was dus meer een existentiële dan een politieke kwestie.”

Queer zijn betekent voor Selin in de eerste plaats een manier van denken en in de wereld staan. “Ik wil me niet beperken tot grenzen en definities. Zo is bijvoorbeeld ook mijn seksualiteit eerder fluïde. Op dit moment merk ik dat ik me meer tot mannelijkheid aangetrokken voel, maar dat verandert voortdurend.”

Altijd al een fag hag

Sinds Selin haar moederland drie jaar geleden verliet, sloeg de politieke sfeer er in snel tempo om. Meer en meer beweegt Turkije zich in de richting een conservatief-islamitische staat. Vooral sinds de mislukte coup maakte de Turkse president duidelijk dat hij niet van plan is met zich te laten sollen: het leger maar ook de rechterlijke macht en het ambtelijk apparaat werden gezuiverd. Activisten, journalisten en andere kritische stemmen in de gevangenis de mond gesnoerd.

“Toen ik in Berlijn aankwam was ik een expat, net zoals het grootste deel van mijn vrienden hier. Maar vandaag voel ik me steeds meer een migrant. Als ik zou terugkeren naar Turkije kan ik namelijk onmogelijk mijn levensstandaard en persoonlijke vrijheid behouden. Maar ik kwam natuurlijk uit vrije wil als een geprivilegieerd persoon, dus ik deel de harde migratie-ervaringen van veel Turkse gastarbeiders hier niet.”

In Berlijn heeft Selin een erg internationale vriendengroep van hoofdzakelijk homoseksuele mannen. “Ik ben altijd al een fag hag geweest”, zegt ze daarover. “Ik voel mezelf nu eenmaal het meest op mijn gemak bij homo’s. Ik vind mannelijkheid aantrekkelijk, maar ik hou ervan als die overduidelijk uitgeoefend wordt. Homoseksuele mannen hebben hun mannelijkheid, seksualiteit en dus identiteit in vraag gesteld; iets waar de meeste hetero’s nooit mee bezig zijn geweest omdat ze niet uit de kast hoefden te komen.”

Als prominent lid van de Berlijnse queer partyscene is Selin behalve haar dragperformances ook bekend als buitenwipper bij CockTail d’Amore, een populair maandelijks homofeest. Zij bepaalt er wie geschikt is om op de voortreffelijke discodeuntjes te dansen en wie niet. “Zo leg ik ook grenzen op, als een echte dictator”, lacht ze. Daar aan de deur, de kleurrijke feestgangers keurend, doet ze veel inspiratie op voor haar shows.

“Veel homo’s lijden aan het ‘adonis’-complex; ze objectiveren zichzelf, net zoals ik dat als jonge vrouw doe. Daarom ben ik ook met drag begonnen: als dragqueen draait alles om de vrouwelijke illusie. Ik hou van vrouwelijkheid, maar het is een sociale constructie. Of toch die van mij; er kruipt namelijk veel werk in. Vaak wordt gedaan alsof vrouwelijkheid iets is dat vrouwen vanzelf bezitten. Maar dat klopt niet.”

Officieel wordt een vrouwelijke dragqueen een faux queen genoemd; een vrouwelijke vrouwenimitator. Bekende faux queens zijn dan ook op één hand te tellen. Voor Selin mogen meer vrouwen zich aan drag wagen. “Feministen moeten meer met zichzelf kunnen lachen. Homo’s hebben hun camp, maar het feminisme heeft niets gelijkaardigs. Ik denk dat drag, een parodie op vrouwelijkheid, deze leemte kan opvullen.

"We moeten de tegenstellingen leren omarmen, onszelf niet zo serieus nemen. Je kunt tegen de objectificatie van de vrouw zijn en er tegelijk van houden om je op te kleden en daar aandacht voor te krijgen. Het een hoeft het ander niet in de weg te staan.”

Duitsland niet zonder zonden

Angst voor politieke repercussies van haar show heeft ze niet. “AKP (Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling, de partij van Erdogan, JA)-aanhangers kennen deze wereld niet. Mijn show in Istanbul opvoeren, dat is pas moedig.”

Eerder vreest Selin dat haar show verkeerd begrepen zou worden als een humoristische aanklacht uitsluitend tegen Erdogan. “Wanneer het in de Duitse pers over mijn show gaat, word ik helaas al te vaak beschreven als het Turkse meisje dat zichzelf in Berlijn heeft bevrijd. Terwijl ik ook in Turkije al vrijgevochten was, dat heb ik niet aan de westerse democratie te danken. Een staaltje typisch white savior complex, vind ik dat. Alsof Duitsland zelf vrij van zonden is.”

Sinds de mislukte coup van vorig jaar verzuurde de al gespannen verhouding tussen Turkije en Duitsland snel. Nadat steeds meer Duitse staatsburgers, onder wie Die Welt-correspondent Deniz Yücel, in Turkije schijnbaar willekeurig aangehouden en opgesloten werden, zit sinds afgelopen zomer ook de mensenrechtenactivist Peter Steudtner zonder proces achter Turkse tralies. Voor bondskanselier Merkel was het de druppel die de emmer deed overlopen. Merkel, die Erdogan onder andere vanwege hun omstreden vluchtelingendeal tot dan toe nooit rechtstreeks had aangevallen, koos voor de harde lijn in de Turkije-politiek. Er kwam een strenger reisadvies, de EU-subsidies werden bevroren.

En dan was er onlangs het op televisie uitgezonden verkiezingsdebat tussen Merkel en Schulz. Daarin stemde Merkel er op aandringen van Schulz mee in dat de onderhandelingen over een Turkse toetreding tot de EU stopgezet, of op zijn minst 'radicaal herbekeken', moesten worden. Die stopzetting zou vooral een symbolische kwestie zijn, want in de huidige situatie werd sowieso niet meer onderhandeld. Waarop Erdogan Duitsland 'populisme' verweet en reageerde met een eveneens aangepast reisadvies. Zowel Turken die naar Duitsland reizen als Duits-Turken waarschuwde hij voor 'verbale aanvallen' en 'racistische voorvallen'.

“Zo speelt hij perfect in op het gevoel van afwijzing door Europa dat al langer bij veel Turken leeft”, meent Selin. “Vijftien jaar geleden was de blik van Turkije nog op het Westen gericht. Er werden veel pogingen ondernomen om te verwesteren. Maar het volstond nooit voor de EU. Natuurlijk blijft de schending van mensenrechten een serieus probleem. Maar wat dan met alle misdrijven in bijvoorbeeld Hongarije of Roemenië?

"Had de EU Turkije toegelaten toen het nog zijn best deed om erbij te horen, dan zag het land er vandaag heel anders uit. Ook nu zouden Merkel en het Europees Hof voor de Rechten van de Mens meer kunnen doen door de Turkse democratische stemmen te ondersteunen in plaats van stil te blijven. Europa is zelf niet zo onschuldig; zeker als je bedenkt hoezeer ze Erdogan eerst prezen toen de AKP aan de macht kwam.”

Dictator met hakken

In haar nieuwste show Dildo Dialogues wil Selin “de schouderklopjes die het liberale Westen aan zichzelf geeft” kritisch onder de loep nemen. Daarvoor introduceert ze een nieuw personage, waar ze zich voor de foto wel even in wil omtoveren. In haar enkellange jurk – “mijn oude galajurk van toen ik achttien was” – en met haar lange blonde haren en Yves Saint Laurent-oorbellen ziet dit figuur er beduidend stijlvoller uit dan Dildogan. “Dat is enkel schijn”, zegt Selin terwijl ze de roze voorbinddildo onder haar jurk vastmaakt; het fallussymbool ditmaal beperkend tot een bescheiden bobbel onder de satijnen stof. “Uiteindelijk is ze wel even doortrapt als Dildogan. Ze kan het gewoon beter verbergen.”

De juiste naam voor haar nieuwste creatie heeft Selin voorlopig nog niet gevonden, “haar simpelweg Angela noemen, zou er te dik op liggen.” Hoewel de Turkse dragartieste Merkel respecteert, heeft ze toch ook heel wat bedenkingen bij de Duitse bondskanselier.

“Ze is een sterke en hardwerkende vrouw, maar ik zou nooit op haar kunnen stemmen. Onze wereldbeelden liggen te ver uiteen. Dat zij bijvoorbeeld iemand als Erdogan betaalt om meer vluchtelingen op te vangen, vind ik totaal onethisch. Sinds Trump op het wereldtoneel verscheen, wordt zij gevierd als de leidster van de vrije wereld. Maar zeg nu zelf; met welke politicus kan ze überhaupt vergeleken worden? De morele politieke standaard ligt vandaag gewoon ontzettend laag. Maar we hoeven daar geen genoegen mee te nemen, we mogen best meer vragen.”

Hoe schat Selin de toekomstige ontwikkelingen in Turkije in; ziet ze zichzelf eigenlijk nog terugkeren naar haar moederland? “Berlijn is nu mijn thuis, maar de huidige ontwikkelingen in Turkije breken mijn hart.”

Toch weigert ze de situatie hopeloos te noemen. “Ik ken heel veel mensen die in Istanbul blijven vechten voor een democratische samenleving. Zolang zij de hoop niet opgeven, mogen wij dat ook niet doen. Dat is wel het minste wat we aan hen verplicht zijn. Trouwens, elke dictator valt vroeg of laat van zijn voetstuk.”

Dus ook Dildogan? “Zij is natuurlijk wel de allerbeste dictator ter wereld”, brengt lachend Selin ter herinnering. “Maar áls ze ten onder gaat, zal zij wel de hoogste hakken dragen.”

Dildo dialogues vindt plaats op 14 oktober in Südblock, Berlijn. Voor meer info: www.facebook.com/themissnippleshow 

*****************************

Wie is Selin Davasse?

Geboren in 1992 in Ankara, Turkije

Studeerde af in de liberal arts aan Oberlin College in de Verenigde Staten

Woont sinds 2014 in Berlijn, waar ze nu Bildhauerei aan de Weissensee Kunsthochschule studeert

Coregisseerde de in 2015 uitgebrachte documentaire Hypermasculinity On The Dancefloor

Voert sinds mei 2016 The Miss Nipple Show op: politieke satire in drag