Beklijvend rapport legt gruweldaden bloot: “Families levend verbrand, peuters tegen boom gegooid tot ze stierven”

© AFP

Mensenrechtenorganisatie Amnesty International heeft in een beklijvend rapport de huidige toestand in Zuid-Soedan aangeklaagd. In dat Afrikaanse land heerst er al een aantal jaar een burgeroorlog. Een einde lijkt er voorlopig niet in zicht.

lbo

In die oorlog worden er, volgens het onderzoek van Amnesty, heel wat gruweldaden gepleegd door soldaten en milities. In het rapport, dat de naam ‘Anything that was breathing was killed’ kreeg, wordt beschreven hoe peuters tegen boomstammen worden geslingerd tot ze dood zijn of hoe er groepsverkrachtingen op ‘industriële schaal’ plaatsvinden. Of ook hoe de deuren van lemen hutten worden gebarricadeerd waardoor gezinnen niet meer uit hun huizen kunnen, waarna de huizen in brand worden gestoken en de gezinnen levend verbranden.

“Er waren zeven mannen die de kinderen verzamelden en in een hut stopten. Daarna staken ze de hut in brand”, getuigt de 20-jarige Nyaweke in het rapport. “Ik kon het geschreeuw horen. Het waren vier jongens. Een jongen probeerde naar buiten te komen en de soldaten sloten de deur voor hem. Er waren ook vijf jongens die ze tegen de boom sloegen. Ze waren twee of drie jaar oud. Ze willen vooral ook niet dat de jongens blijven leven, want ze weten dat die zullen opgroeien tot soldaten.”

© AFP

Baby verpletterd

Een andere ooggetuige die door Amnesty werd geïnterviewd heeft het over hoe een moeder met haar baby toch kon ontsnappen uit een van de in brand gestoken woningen. Haar ouders en hun twee kleinzoons werden levend verbrand.

Maar daarna werd de vrouw neergeschoten door een soldaat. Het kind werd verpletterd door diezelfde soldaat. Anderen hebben het over hoe de keel van meerdere mensen werd overgesneden.

Nyalony, een oudere vrouw, vertelde Amnesty dat ze er getuige van was hoe soldaten haar man en twee andere mannen vermoordden. “Toen de aanval begon, vroeg in de ochtend terwijl we nog sliepen, renden mijn man en ik samen naar het moeras. Later op de ochtend trokken de soldaten met amfibievoertuigen het moeras in en lieten ze een kogelregen los op het moeras. Mijn man werd geraakt. hij schreeuwde het uit van de pijn. Maar hij leefde nog. De soldaten grepen hem, en schoten hem dood. Hij was ongewapend, hij was geen jager, hij was gewoon maar een boer.”

Systematische verkrachtingen

Vrouwen en meisjes hebben het in het rapport over hoe ze ontvoerd werden, waarna ze door een groep werden verkracht, soms weken aan een stuk. Anderen werden gebruikt als slaven om te koken en te kuisen voor soldaten.

© AFP

Een 60-jarige man vertelde Amnesty hoe zijn nichtje van 13 jaar oud door 5 mannen was verkracht. “We vonden haar daarna, ze was aan het huilen, ze was aan het bloeden. Ze kon niet meer stappen.”

Nyatap werd gespaard omdat ze zwanger was. Maar ze werd samen met haar zoon van 5 en dochter van 7 wel ontvoerd. “Er waren 20 soldaten. De vrouwen die niet zwanger waren, werden verkracht. Maar één vrouw die wel drie maanden zwanger was, werd wel verkracht. Door 10 mannen. Ze kreeg een miskraam. Ze verkrachtten haar onder een boom. Daarna werden ook andere vrouwen om de beurt verkracht.”

Folteringen

Amnesty verzamelde ook getuigenissen van genitale verminking en castratie.

© AFP

De soldaten die beschuldigd worden van verkrachtingen en van moorden, zouden ook op grote schaal geplunderd hebben. Overlevenden die konden vluchten, hebben daardoor niets om nog naar terug te keren.

In het rapport wordt ook nog melding gemaakt van systematische folteringen in gevangenissen. Mensen worden er gearresteerd vanwege hun politieke overtuiging of etnische achtergrond.

Mogelijk gemaakt door regering

De getuigenissen werden verzameld door Amnesty bij de zowat 100 overlevers van het offensief van de milities in Unity State, een van 10 staten van Zuid-Soedan, in het noorden van het land. Dat offensief vond plaats tussen april en juli van dit jaar.

Regeringstroepen worden er in het rapport ook van beschuldigd milities vrij spel te geven en zo een golf van systematische slachtpartijen in de hand te hebben gewerkt. Amnesty beweert dat de situatie mogelijk werd gemaakt door de regering van Zuid-Soedan, die er ook al niet in geslaagd was oorlogsmisdadigers te vervolgen voor eerdere bloedbaden in 2016. “Een belangrijke factor in dit brutaal offensief was het falen om degene die verantwoordelijk zijn voor eerdere gewelddaden tegen burgers in de regio voor de rechter te brengen”, zegt Joan Nyanyuki, regionaal directeur van Amnesty International voor Oost-Afrika. “Als de Zuid-Soedanese autoriteiten onze waarschuwingen in 2016 hadden gevolgd, had deze laatste golf van geweld tegen burgers kunnen worden vermeden”, zegt ook Joanne Mariner, Senior Crisis Response Adviser van Amnesty.

De organisatie heeft opgeroepen tot een onmiddellijk einde aan alle mensenrechtenschendingen.

Het Afrikaanse Zuid-Soedan scheurde zich in 2011 af van Soedan, na jarenlange gevechten. De nieuwe natie werd gezien als een succes, als een oefening in democratie. Maar al snel begonnen er ook in de nieuwe staat spanningen te ontstaan, die uiteindelijk zijn uitgemond in een burgeroorlog.

© EPA

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer

Meest Gelezen