Direct naar artikelinhoud
Standpunt

Soms is de enige mogelijkheid om leed te besparen kinderen het recht geven om niet geboren te worden

Bart Eeckhout.Beeld Eva Beeusaert

Bart Eeckhout is hoofdredacteur. 

Toen Aalsters OCMW-voorzitster Sarah Smeyers (N-VA) opperde om gezinnen in kansarmoede financieel te stimuleren om anticonceptie te nemen, buitelden progressieven over elkaar heen van verontwaardiging. Eerder had ook jeugdrechter Inge Claes ophef veroorzaakt met een gelijkaardige verzuchting.

Nu herhaalt sp.a-voorzitter John Crombez in Humo een eerder standpunt, namelijk dat sommige ouders beter naar anticonceptie geleid kunnen worden. Controverse is nu ook zijn deel.

Die controverse is deels goed te begrijpen. Dit is een delicaat debat, waar ontsporing snel om de hoek loert. In twee stappen sta je bij een verplichte geboortebeperking. Nog twee stappen verder kom je bij een samenleving met rechteloze Untermenschen.

Dit is een delicaat debat. In twee stappen sta je bij een verplichte geboortebeperking

Rauwe onderkant

Toch is het al te gemakzuchtig om de hierboven geciteerde ongemakkelijke standpunten te reduceren tot die karikatuur of tot cynische strategie. Neen, mevrouw Smeyers heeft dit niet gezegd omdat ze een cryptonazi is. En neen, meneer Crombez heeft dit niet gezegd omdat hij de bocht naar rechts wel erg flink wil aanzetten. Hun standpunten verdienen een genuanceerder debat.

Wat Sarah Smeyers, John Crombez en de jeugdrechter verbindt, ondanks hun vanzelfsprekende verschillen, is ervaringsdeskundigheid. Alle drie hebben ze professioneel kennis gemaakt met de soms zeer rauwe onderkant van de samenleving.

Met name voor kinderen kan het bijzonder hard overleven zijn in een wereld waar misbruik, fysiek en psychisch geweld, verwaarlozing of verslaving de regel zijn. Een wereld waar de enige redding te verwachten valt van instellingen of pleeggezinnen. In een overbevraagd systeem is die redding onzeker en soms wankel, zoals de recente kwestie met tienerpooiers en hun slachtoffers leert.

Natuurlijk kunnen we wensen dat dat beter gaat. We kunnen inzetten op preventie tot we een ons wegen. Dan nog zullen er kinderen opgroeien zonder veel kans op een waardig leven. Aanvaarden we dat als de prijs voor ieders individuele vrijheid? Of willen we die kinderen dat gegarandeerd leed toch besparen? Dát is het dilemma.

Eindeloze procedure

Soms is de enige mogelijkheid om kinderen een leven vol leed te besparen hen de kans/het recht geven om niet geboren te worden. Dat is een zeer lastige kwestie, maar, indien met nuance gevoerd, kan ze een leerzaam debat opleveren.

Dit gaat niet om verplichting, dit gaat zelfs niet echt over bestraffing. In sommige vrij uitzonderlijke gevallen kan het raadzaam zijn om (kandidaat-)ouders te vragen tijdelijk en omkeerbaar te wachten met gezinsuitbreiding tot ze hun eigen leven op orde hebben. In naam van de kinderen.

Volwassenen die een kind willen adopteren dienen een soms eindeloos lijkende procedure te doorlopen om hun geschiktheid en motivatie te bewijzen. Die voorzichtigheid is terecht. Zou het dan ook niet wijs kunnen zijn om sommige biologische (kandidaat-)ouders op hun toekomstige verantwoordelijkheid te wijzen?

Zou het niet wijs kunnen zijn om sommige biologische (kandidaat-)ouders op hun toekomstige verantwoordelijkheid te wijzen?