'De partij maakt zich eveneens grote zorgen over de mogelijke juridische implicaties van het Compact. De tekst gaat in tegen onze visie op migratie en volgens ons ook tegen het gevoerde regeringsbeleid', staat te lezen in de verklaring die het N-VA-partijbestuur aan persagentschap Belga stuurde.

Deze verklaring laat nog altijd een uitweg, zoals een interpretatieve nota, open. Maar evengoed stuurt N-VA nog aan op een regeringscrisis. Het is wellicht nog te vroeg om het dossier definitief een richting uit te sturen, omdat de discussie nog volop loopt. In Duitsland bijvoorbeeld, heeft Jens Spahn, de kandidaat-voorzitter van de CDU, intussen ook zijn bezwaren geuit tegen het pact.

Marrakesh

Het migratiepact van de VN, officieel The Global Compact for Safe, Orderly and Regular Migration, werd in juli van dit jaar, na jarenlange onderhandelingen, binnen de Verenigde Naties overeengekomen. Het heet in het kort het Marrakech-akkoord, omdat het begin december in de Marokkaanse stad moet worden ondertekend.

Het akkoord, vanwege het niet-bindende karakter een ‘compact’ genoemd, legt een ondergrens van menselijkheid vast die landen ten opzichte van migranten zeggen te respecteren. Zo beloven landen van herkomst zich in te zetten voor het terugnemen van migranten en zeggen bestemmingslanden voor goede basisvoorzieningen te zorgen. Een controversieel punt is dat landen ook toezeggen bereid te blijven tot legale vormen van migratie.

Belofte ingetrokken

Eind september klonk premier Michel nog stellig tijdens zijn toespraak voor de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties: 'Mijn land zal (...) het globale pact over de migratie tekenen.' Maar zes weken later verplichtte de N-VA de premier om die belofte in te slikken.

De N-VA heeft de premier in een houdgreep. Het kernkabinet boog zich twee weken geleden al over de kwestie. Daarbij werd afgesproken om de experts nog eens door de (technisch goedgekeurde) tekst te laten gaan. Minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) zal contacten leggen op Europees vlak. Want het was de weigering van een aantal landen om de tekst te tekenen, onder aanvoering van Oostenrijk, die ook de N-VA wakker schudde.

Of België zich op één lijn schaart met de Hongaarse president Viktor Orban of de Oostenrijkse premier Sebastian Kurz, blijft dus voorlopig onduidelijk. Aan de tekst zelf kan niets meer worden gewijzigd. Overigens is van een echte onder­tekening geen sprake. De vergadering in Marra­kech formaliseert de tekst bij unanimiteit, de eigenlijke stemming door de Algemene Vergadering is in januari gepland.