Bielo: ambachtelijk luxebreiwerk van ‘op den buiten’

Langs de grillige bergweggetjes van La Llacuna, ten westen van Barcelona, ligt het domein van Josep, de man achter Bielo. Een artisanaal in huis gemaakt high-end knitlabel. Het is een bescheiden optrekje waar drie generaties huizen, alsook het retroatelier met weef- en stikmachines. Tekentafels en opslagplaatsen met Italiaans en Japans garen staan zij aan zij met de paardenstallen en wijngaarden.

De streek van Catalonië staat sinds mensenheugenis bekend om haar vakmanschap in leder en breigoed. Generaties lang werden hier vakmannen opgeleid en expertise ­verzameld. Josep Bielo’s familie draait al 35 jaar mee in de business en bouwde een smetteloze reputatie op die tot ver buiten de grenzen van Spanje reikt. De globalisatie heeft veel vernietigd, zal hij later vertellen. Maar echte kwaliteit komt altijd bovendrijven.

En dat hebben de grote luxehuizen vandaag goed begrepen. Voor sublieme kwaliteit en een smetteloze snit moeten ze bij Josep zijn. Marni, Balenciaga en Carven, maar ook Spaanse, Franse en Belgische high-end prêt-à-porterbrands zoals babaà, ba&sh, Sofie D’Hoore, en sinds kort Christian Wijnants laten hier hun ideeën uittekenen en ontwikkelen. Behalve creëren en uitvoeren voor anderen, had Josep een extra uitlaatklep nodig voor zijn creativiteit. Zijn geesteskind Bielo is intussen aan zijn vijfde collectie toe.

Liefde voor Antwerpen

Vlamingen en Catalanen hebben wel wat gemeen. Ze delen niet alleen enkele politieke verzuchtingen maar ook wat betreft karakteristieken ­kunnen ze perfect door één deur.

Josep is het prototype van een Catalaan. Bescheiden en ietwat verlegen. Mits aanraking van de juiste gevoeligheden, wordt het vuur wakker. Zou het toeval zijn? Dat hij houdt van België en dan vooral Antwerpen. Van onze architectuur en mode, ons potentieel en hoe wij daar als volk mee omgaan. Hij is opgeleid als een vakman. Eentje die prat gaat op traditie én innovatie en die twee samen het liefst injecteert in een prachtig stukje ­esthetiek. Dat is ook te zien aan de plek waar de magie gebeurt. Een retroatelier met ­houten draaitrap waar wevers, breiers en designers, samen amper 40 man, samen­hokken. Waar oude vergeelde posters doen denken aan die in de kastdeuren van onze oma’s.

Aan de plafonds hangen ijzeren staven met prototypes uit collecties van zijn grote klanten. Andere kamers zijn labo’s waar op basis van doorgedreven knowhow research wordt gedaan naar nieuwe, innoverende technieken, waar het meest uitgebreide en avant-gardistische gamma van breigoed­machines en de allernieuwste Japanse hightechtekenmachine van Shima Seiki staat.

Het klinkt klinisch, maar zo oogt het niet. De truien in de trendkleuren voor de aanstormende lente liggen op gezellige hoopjes klaar tot ze met de hand op onregelmatigheden worden gecheckt, hun label op dezelfde manier wordt ingenaaid en ze een strijkbeurt krijgen.

Tussen de ambachtslieden huppelt Josep zelf vrolijk rond. Om te horen, ruiken en ­voelen. Om af en toe zelf een experimentje uit te voeren, wanneer een of ander idee zich in zijn hoofd genesteld heeft. “Ik ben gefortuneerd”, zegt hij. “Ik ben opgeleid als informaticus en ambachtsman in breigoed. Op mijn 19de ging ik bij mijn ouders in de leer, hier in de ateliers, om elke afdeling te doorlopen en elk aspect van het product te doorgronden. Ik heb alle knowhow én praktische benodigdheden binnen bereik om mijn eigen ding te kunnen doen.”

Het is zo dat de kiemen voor zijn eigen merk, Bielo, werden gezaaid. In 2015 bracht Josep met Bielo SS15 zijn eerste collectie op de markt. Een mannen- en vrouwencollectie die uitblonk in rijke materialen en texturen, vernieuwende technieken, atypische ­coupes en verrassende details. Josep houdt bewust afstand van de rest van de modewereld en windt zich er zelfs over op. “Iedereen heeft er momenteel de mond van vol: duurzaamheid en ecologie. Omdat het trendy is. Wij hebben altijd zo gewerkt. Al het water dat we gebruiken wordt gerecycleerd, dat is altijd zo geweest en vinden we maar logisch ook.

“We produceren twee mannen- en vrouwencollecties per jaar, volgens de ­seizoenen. Waarvan de volledige ­productie van elk stuk hier in huis gebeurt. Een unicum vandaag. Voor ons voelt het natuurlijk aan.”

Dat Josep vanuit zijn buik werkt, gaat ook op voor zijn samenwerkingen. “Ik moet een connectie voelen met de mensen voor wie we werken. Met Consuelo Castiglioni (oprichter en voormalig creatief directeur van Marni, red.), Sofie D’Hoore en Christian Wijnants klikte het goed.” Ze komen ook graag op bezoek, de designers met wie hij samenwerkt. Om de sfeer in de ateliers op te snuiven, om te zien hoe hun product vorm krijgt, om te overnachten op de confectiesite en om de ambachtelijk gebrouwen wijnen te degusteren.

Afwijkende visie

Toch mist hij soms iets wanneer hij voor anderen aan de slag gaat. “Onconventiona­liteit”, vat hij het zelf samen. “De dingen die ik onder Bielo maak zijn anders. Techniek en hoogwaardige materialen zijn heel belangrijk om iets speciaals te maken. De combinatie van beide heeft uiteraard een prijskaartje. En daar gaat het vaak mis bij ontwerpers die grotere producties willen. Ze willen steeds maar besparen. Of de techniek moet anders, of het initiële materiaal waarin het ontwerp getekend is, moet vervangen worden door een goedkopere variant. Zo maak je een ­ontwerp beetje bij beetje kapot, tot er niets meer van overschiet. Behalve winst.”

Niet dat zijn ontwerpen avant-gardistische decadentie uitstralen. “Eenvoud, tijdloosheid en balans creëren is het allermoeilijkste. Veel labels doen neerbuigend over hun basiscollecties of –stukken. Maar waarom zouden die niet evenveel lof verdienen als de meer opvallende stukken? Ik heb een visie die anderen niet hebben. Die kan ik voor 100 percent kwijt in Bielo, zonder ­toegevingen.”

Als ambachtsman weet hij perfect wat mogelijk is en wat niet. “Een groot verschil met designers die kunnen tekenen, maar niet vertrouwd zijn met de technieken waarmee hun collecties worden gemaakt.” Maar kan hij bij het ontwerpen de techniek ook loslaten? “Wanneer ik ontwerp, knijp ik er even tussenuit. Ik zonder me een tiental dagen af om enkel en alleen designer te zijn. Om de grenzen van de techniek te kunnen loslaten en in alle vrijheid te tekenen. Voordien percipieerde ik het vaak als een nadeel, weten waar de fantasie stopt en de werkelijkheid begint. Nu zie ik dat het een voordeel is.”

Hij houdt van Japan, zegt hij terwijl hij laat voelen aan exclusief garen uit het land. “Daar hoef ik niet elke keer uit te leggen waarom ik deze techniek of die stof gebruikt heb. Ze snappen en appreciëren het.”

Vandaag ligt zijn collectie bij een select uitgekiend aantal high-endstores zoals La Garçonne en Opening Ceremony in New York, Barneys, Isetan, United Arrows en Tomorrowland in Tokio en bij Orlanda in Brussel.

“Ik wil uitbreiden, maar niet tegen elke prijs. Ik heb twee dochters, van acht en vijf. Natuurlijk zou het fijn zijn als zij later mijn levenswerk verder zouden zetten. Maar als er één ding is dat ik zelf heb geleerd, is het om niet samen met je ouders te werken.”

Hij lacht. Josep heeft lang genoeg over zichzelf gepraat. Hij doet het niet graag en is het niet gewoon. En dan fluistert hij. “Tussen ons, daar wil ik mijn volgende atelier maken.” Hij zegt het terwijl hij de bergen in wijst. Naar een met schuin dak overdekt houten platform. “Ik plaats er overal glas in. Dan kan ik naar buiten kijken.”