Rechters geven consumenten gelijk die weigeren milieutaks voor autobanden te betalen

Volgens go4circle, de federatie van bedrijven die afval ophalen en recycleren, is dit een voorbeeld van een ingewikkeld beleid. De federatie doet nu zelf een voorstel om de regelgeving te vereenvoudigen. “Laat ons werken met vergunningen in plaats van met overeenkomsten die in elke regio apart worden afgesloten”, zegt directeur Stany Vaes.

In 1998 werd Recytyre opgericht. Recytyre is een organisatie van bandenproducenten, bandenverkopers en garagisten die ervoor zorgt dat oude banden teruggenomen en gerecycleerd worden. Wat Recytyre doet voor autobanden, is te vergelijken met wat Bebat doet voor batterijen en Recupel voor elektrotoestellen. Om de ophaling en recyclage van oude autobanden te organiseren, vragen bandenverkopers bij elke nieuwe band een milieubijdrage van krap 4 euro (plus btw).

Die regeling voor autobanden bleek eind vorige eeuw nodig omdat oude banden gesluikstort werden en stapels oude autobanden achterbleven op terreinen van bedrijven die failliet gingen. De zes grootste bandenproducenten en de federatie van garagisten en bandencentrales steunden de oprichting van Recytyre.

Om de ophaling en recyclage van oude materialen als banden, batterijen en elektromateriaal wettelijk verplicht te maken, hebben de deelstaten in ons land elk hun eigen overeenkomst met de sector uitgewerkt: In Vlaanderen moest de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (Ovam) dat doen, in het Waalse gewest het Office Wallon des Déchets en in Brussel Leefmilieu Brussel (IBGE-BIM). Drie regio’s, drie verschillende overeenkomsten, drie verschillende vervaldata die –volgens hun eigen bepalingen- niet stilzwijgend konden verlengd worden. 

Drie rechters zeggen nu onafhankelijk van elkaar dat er “geen wettelijke basis meer is voor het innen van de milieubijdrage van autobanden … omdat de geldigheidsduur van de milieubeleidsovereenkomst verstreken is”. De rechters deden die uitspraak in drie verschillende zaken waarin kopers weigeren de milieubijdrage voor nieuwe banden te betalen.

Ook consumentenorganisatie Test-Aankoop volgt de zaak op. Test-Aankoop vroeg begin dit jaar, na de uitspraak van een rechter in Oudenaarde, toenmalig Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege (CD&V) welke maatregelen zij voor de toekomst voorzag. Schauvliege werd ondertussen opgevolgd door Koen Van den Heuvel (CD&V). Die antwoordde dat hij het niet eens is met de interpretatie van de rechter en dat tegen de uitspraak beroep aangetekend werd. Volgens Van den Heuvel hangt de milieubijdrage niet af van de vervallen milieubeleidsovereenkomst maar van de “uitgebreide producentenverantwoordelijkheid en de aanvaardingsplicht voor afvalbanden zoals beschreven is in het VLAREMA (Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen).” En dat reglement is volgens Van den Heuvel niet vervallen.

Ovam, die moet toezien op de milieubeleidsovereenkomst van de Vlaamse regering, schaart zich achter de uitleg van haar minister en laat weten dat er gewerkt wordt aan een nieuwe regeling. 

Ondertussen lanceert go4circle, de federatie van bedrijven die afval ophalen en recycleren, zelf een voorstel: “Laten we werken met een interregionale erkenning zoals Fost Plus”, zegt Stany Vaes. “Die moet ook om de paar jaar vernieuwd worden, maar dat heeft alvast het voordeel dat de regelgeving in heel het land dezelfde is en op hetzelfde moment moet vernieuwd worden.”

Of iedereen nu zomaar de milieubijdrage op zijn nieuwe banden kan skippen, is twijfelachtig. De milieubijdrage per band bedraagt -btw inclusief- nog geen 5 euro. Dat weegt niet op tegen eventuele gerechtskosten als je je factuur wil aanvechten.