Trump wil zwarte boksheld gratie verlenen die veroordeeld werd omdat hij beter was dan blanken

Jack Johnson is een naam in het boks­wereldje. Tot ver buiten Amerika kennen ze hem als de eerste zwarte bokskam­pioen bij de zwaargewichten. Maar ook als de man die zijn land moest ontvluchten omdat hij vreesde dat een volledig blanke jury hem tot de doodstraf zou veroordelen op basis van de Mann Act, die het vervoer van vrouwen voor “immorele doeleinden” strafbaar stelde in de strijd tegen prostitutie. Dat de kampioen enkele blanke boksers alle hoeken van de ring had laten zien en geregeld met blanke vrouwen lag te slapen, hielp natuurlijk niet.

Volksvijand nr. 1

December 1908. In het Australische Sydney dagen 20.000 fans op voor de eerste titelstrijd ooit tussen een blanke en een zwarte bokser. De Canadese Tommy Burns, regerend wereldkampioen bij de zwaargewichten, neemt het op tegen de Amerikaanse Jack Johnson, bijgenaamd de Reus van Galveston naar zijn geboortedorp in Texas. Al in de eerste ronde gaat Burns neer.

Vanuit het publiek regent het onophoudelijk racistische verwijten aan het adres van de gewezen slavenzoon, maar dat werkt alleen maar averechts: een opgefokte, dolgedraaide Johnson speelt met zijn opponent en vernedert hem elke ronde een beetje meer. Op een bepaald moment tilt hij de Canadees, die meer en meer op flanellen benen lijkt te staan, gewoon boven zijn hoofd en maakt hij een ereronde in de ring. Het tumult in de zaal is niet meer te houden en na veertien ronden maakt de politie een einde aan de kamp. Het ondenkbare is gebeurd: een zwarte is wereldkampioen boksen.

Een legende is geboren. Wanneer hij twee jaar later in Reno, Nevada, een bokswedstrijd wint tegen de ook al blanke Jim Jefferies, komt het zelfs tot rellen tussen blanke en zwarte Amerikanen, waarbij doden vallen. Voor miljoenen blanken is Johnson vanaf dan volksvijand nummer één.

Gekruisigd als Jezus

Niet dat de bokskampioen daarvan wakker ligt. Hij leidt een luxeleventje en maakt er geen geheim van dat hij op blanke vrouwen valt en met hen het bed deelt. Een van hen is Lucille Cameron, een serveerster in The Champion, een van de weinige nachtclubs in Chicago die zowel bij blanken als zwarten populair zijn.

Wanneer hij in 1913 met dezelfde Lucille – met wie hij later zal huwen – door Amerika reist, wordt hij gearresteerd wegens overtreding van de Mann Act. Die wet was drie jaar eerder in het leven geroepen in de strijd tegen “het transport van vrouwen voor immorele doeleinden”, lees: tegen prostitutie en vrouwenhandel.

Het begin van een afrekening met een meer dan racistisch randje, die eindigt in een rechtszaal voor een volledig blanke jury. “Elf van die mensen willen mij de doodstraf geven, de andere wil me ophangen. En ze ­hebben niets van bewijs­materiaal. Tja, ze hebben ­Jezus ­gekruisigd, waarom mij dan ook niet?”

Hij neemt het zekere voor het onzekere en vlucht naar Europa. Pas in 1920 keert hij terug naar de VS, waar hij zich aangeeft en veroordeeld wordt tot een jaar en één dag cel. In 1946 overlijdt hij uiteindelijk bij een auto-ongeval. Hij is dan drie keer getrouwd geweest – telkens met een blanke – en runde een succesvolle nachtclub in Chicago.

Sylvester Stallone

In 1990 wordt Johnsons naam bijgeschreven in de Hall of Fame van de bokswereld. Sindsdien ijveren zwarte en blanke sympathisanten om de bokser postuum gratie te laten verlenen en zijn naam in ere te herstellen. Bij George W. Bush en diens opvolger Barack Obama vingen de fans – bij wie zijn nakomelingen, maar ook acteur Sylvester Stallone en de Republikeinse senator John McCain – bot. Maar president Trump heeft er blijkbaar wél oren naar, zo tweette hij: “Sylvester Stallone belde mij met het verhaal van zwaargewicht bokskampioen Jack Johnson. Zijn processen en zijn beproevingen waren immens, zijn leven was complex en controversieel. Anderen hebben dit al jarenlang bekeken; de meesten gingen ervan uit dat het wel zou gebeuren. En, jawel, ik overweeg een volledig pardon!”

Slechts twee Amerikanen kregen al zo’n presidentieel pardon: officier Henry Ossian Flipper en zakenman Charles Thompson Winters.