Jutta Leerdam: een toptalent in schaatsen, maar ook een bekendheid op Instagram

Glimmend van trots zat ze anderhalve week geleden aan tafel bij De Wereld Draait Door: Jutta Leerdam. Ze had de 1.000 meter gewonnen bij de wereldbekerkwalificatie in Thialf en ze was bijna de beste op de 500 meter. Aan tafel met Erben Wennemars bombardeerde Matthijs van Nieuwkerk de 19-jarige sprintster tot de nieuwe ster aan het schaatsfirmament.

Leerdam had inderdaad hard gereden tijdens de wedstrijden in Thialf. Terwijl haar vriend Koen Verweij over de boarding hing om haar aan te moedigen, versloeg ze Ireen Wüst op de 1.000 meter in 1.15,33. Ook de 38,51 op de 500 meter mocht er zijn. Ze kwam slechts 0,03 seconden tekort voor de overwinning. Op beide afstanden plaatste ze zich voor het wereldbekercircuit. Vrijdag zijn de eerste wedstrijden in het Japanse Obihiro.

Maar Leerdam belandde niet alleen vanwege haar goede tijden in Thialf voor de camera’s van DWDD. Ze is een cameragenieke sportvrouw. Haar roem was haar schaatsprestaties al vooruitgesneld. Ze is met ruim 70 duizend volgers op Instagram de op een na bekendste schaatsster, vlak achter Wüst, die al elf olympische medailles op haar palmares heeft.

Leerdam heeft haar online imago zorgvuldig opgebouwd met een mengeling van gestileerde schaatsbeelden en kiekjes die op het account van een fotomodel niet zouden misstaan.

Jutta (spreek uit: Joeta) in badpak in de branding. Jutta in bikini met een kopje koffie. En Jutta in een kort broekje op een Amsterdamse brug: tussen haar benen door is nog net een sloep met omhoog loerende mannen te zien. ‘Ik vind dat je ook moet delen wat je eromheen doet en dat slaat ook aan’, legde Leerdam op televisie uit.

Er zijn meer topsporters, vooral vrouwen, die sociale media gebruiken om sneller een aanhang te verwerven dan hun prestaties wellicht rechtvaardigen. Zo kreeg de Nederlandse wielrenster Puck Moonen zonder al te aansprekende resultaten, maar met honderdduizenden volgers op Instagram, een contract bij een Belgische profploeg. 

Leerdam en Moonen bewandelen, wellicht zonder het te beseffen, de route die ex-tennisster Anna Koernikova bijna twee decennia geleden uitzette (al vertrouwde de Russin op traditionele media).

Voor Leerdam geldt dat ze meer is dan een sociale media bekendheid, die toevallig een beetje schaatsen kan. Ze geldt al jaren als een toptalent. In haar jonge jaren had ze op de Haagse ijsbaan De Uithof de bijnaam ‘bommetje’. Ze was een en al kracht, maar reed technisch beperkt. Sinds ze voor haar 16de verjaardag een paar nieuwe ijzers kreeg, de oude waren krom, en meer aandacht aan haar techniek besteedde, ging het snel bergopwaarts.

In 2017 won ze het wereldkampioenschap allround bij de junioren met een afstandszege op de 1.000 meter. Vorige winter werd ze tweede in het klassement, achter Joy Beune, die ook dit weekeinde haar debuut in de wereldbeker maakt. Leerdam toonde haar brede talent door bij dat WK junioren op alle individuele afstanden zilver te pakken.

Als kind was oud-shorttrackster Jorien ter Mors haar voorbeeld. Thuis voor de televisie in ’s-Gravenzande keek ze met extra aandacht naar de Twentse. Niet alleen omdat zij indrukwekkende resultaten boekte, maar omdat ze op elkaar lijken. In de woorden van Erben Wennemars: ‘Lang met sterke benen eronder.’ Ook de afstanden waar Ter Mors succesvol op was, spraken haar aan. Net als haar ploeggenote wil Leerdam zich vooral op de 1.000 en 1.500 meter richten.

Dat Leerdam zich nu ook op de 500 meter profileert, hangt samen met het matige sprintniveau in Nederland. Al jaren hebben de Nederlandse vrouwen op de 500 meter internationaal nauwelijks aansluiting bij de top. Alleen Marrit Leenstra en Ter Mors kwamen in de buurt, maar de Friezin is na het olympisch seizoen gestopt en de Twentse olympisch kampioen 1.000 meter heeft maanden revalidatie voor de boeg na een knie-operatie.

Er ligt ruimte voor Leerdam om op weg naar de Winterspelen van 2022 in Beijing uit te groeien tot de nieuwe vedette van het vrouwenschaatsen. Wüst (32) raakt op leeftijd en het is de vraag of de fysiek kwetsbare Ter Mors (28) volledig zal herstellen.

Om echt door te stoten zal Leerdam internationaal af moeten rekenen met onder meer de Japanse topvrouwen Nao Kodaira, olympisch kampioen 500 meter, en Miho Takagi, wereldkampioen allround. Zij reden dit seizoen op de betrekkelijk trage ijsbaan van Nagano zowel de 500 als de 1.000 meter al sneller dan Leerdam.

In Obihiro, waar Leerdam vrijdag en zaterdag de 500 meter rijdt en zondag de 1.000 meter, volgt de eerste serieuze krachtmeting. Dan zal wellicht iets duidelijker worden of Leerdam inderdaad een grote olympische toekomst voor zich heeft.