plusartikels
Operatie kelk
Onderzoekscommissie doet 137 aanbevelingen: regeringscommissaris moet seksueel misbruik aanpakken
In totaal getuigden 54 slachtoffers van misbruik de afgelopen maanden voor de parlementaire onderzoekscommissie. — © Bart Dewaele
De parlementaire onderzoekscommissie naar kindermisbruik en seksueel geweld doet 137 aanbevelingen om de strijd tegen kindermisbruik en seksueel geweld beter te voeren. De aanstelling van een regeringscommissaris is een van die aanbevelingen.
De parlementaire commissie werd zes maanden geleden opgericht na de uitzending van Godvergeten, de VRT-reeks over seksueel geweld binnen de kerk. In totaal getuigden 54 slachtoffers van misbruik de afgelopen maanden voor de commissie. De commissie behandelde niet alleen seksueel misbruik in de kerk, maar ook in andere geledingen van de maatschappij. Donderdagochtend stelde ze haar rapport voor.
De opvallendste van de 137 aanbevelingen van de commissie is dat het parlement een regeringscommissaris zou aanstellen met als bevoegdheid “Seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld op minderjarigen en kwetsbare personen”. Die commissaris zou aan het hoofd komen van een nieuw op te richten expertisecentrum over seksueel geweld. Dat centrum wordt het aanspreekpunt van de beleidsverantwoordelijken en moet de beleidsadviezen over de strijd tegen seksueel misbruik formuleren. In dat centrum zouden erkende deskundigen zitten met verschillende specialiteiten. “De onderzoekscommissie is van mening dat er een grote nood is aan onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek naar seksueel misbruik”, zegt het rapport.
De commissie vraagt ook dat er een nieuw systeem wordt uitgewerkt om schadevergoedingen aan slachtoffers uit te keren. De huidige Arbitragecommissie die opgericht werd in 2011, na de eerste parlementaire commissie over misbruik, moet volgens de commissie vervangen worden door een nieuwe. De commissie vindt ook dat er een sterkere focus nodig is op de zorg voor de slachtoffers. Zo zou er een chatlijn moeten komen die 24 uur op 24 bereikbaar is en zou er permanentie moeten komen van advocaten die gespecialiseerd zijn in seksueel misbruik. De commissie vraagt ook dat 18 november een officiële herdenkingsdag zou worden voor alle slachtoffers van seksueel geweld.
Parlementaire commissie bis
Nog opvallend: de Hoge Raad voor de Justitie stelde vorige maand in de commissie zijn rapport voor over Operatie Kelk, het gerechtelijk onderzoek naar seksueel misbruik in de kerk. Dat onderzoek begon in juni 2010 maar is vandaag nog altijd niet voltooid. De Hoge Raad stelde in zijn onderzoek meerdere tekortkomingen vast en schrijft zelfs dat er “indicaties” zijn dat de Kerk heeft geprobeerd druk uit te oefenen op het gerecht. Voor de parlementaire commissie was er geen tijd meer om de bevindingen van de Hoge Raad nog uitgebreid te toetsen.
De commissie stelt daarom voor om na de verkiezingen een nieuwe onderzoekscommissie op te richten die de bevindingen van de Hoge Raad moet checken. Het rapport werd gestemd in de commissie en wordt vandaag/donderdag nog ter goedkeuring aan het parlement voorgelegd.
De zeven belangrijkste aanbevelingen van de parlementaire onderzoekscommissie
1. De aanstelling van een commissaris voor seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld op minderjarigen en kwetsbare personen. Die neemt de leiding van het op te richten Expertisecentrum seksueel geweld.
2. De oprichting van een nieuwe, onafhankelijke arbitragecommissie met een focus op slachtoffers van niet-acuut seksueel geweld en juridisch verjaarde feiten.
3. Een onderzoek naar de mogelijkheid van een retroactieve afschaffing van de verjaringstermijn bij seksueel kindermisbruik.
4. De oprichting van een herstelfonds, gefinancierd door de dader en/of de inrichtende instelling in wier kader het seksueel geweld plaatsvond. Dat fonds kan tussenkomen voor alle kosten die slachtoffers moeten maken na seksueel geweld.
5. 18 november als herdenkingsdag voor alle slachtoffers van seksueel geweld.
6. Onderzoeken of het spreekrecht moet vervangen worden door een spreekverplichting voor zorgverleners met beroepsgeheim wanneer een minderjarige of kwetsbare persoon slachtoffer is of dreigt te worden van zeer ernstige misdrijven, zoals seksueel geweld.
7. Ten aanzien van de kerk: garanderen dat na een overplaatsing of een verhuizing het dossier van de dader steeds in het bezit is van de overste in het land waar hij zich op dat ogenblik bevindt. (hdb)
