China zal de "nodige maatregelen" nemen om de belangen van zijn bedrijven te verdedigen na de aankondiging door de VS dat er sancties komen tegen ondernemingen uit China en andere landen die Rusland helpen aan wapens te komen voor zijn oorlog in Oekraïne. Dat heeft een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken laten weten.

"China roept de VS op te stoppen met China te denigreren en te onderdrukken en op te houden met het opleggen van illegale en unilaterale sancties", luidt het. "China zal alle noodzakelijke maatregelen nemen om de wettelijke rechten en belangen van Chinese bedrijven resoluut te verdedigen."

Het Amerikaanse ministerie van Financiën kondigde de sancties woensdag aan. Bijna 300 entiteiten in Rusland, China en andere landen die de Russische oorlogsinspanningen zouden ondersteunen, worden in het vizier genomen. Daarbij ook het in Ukkel gevestigde Groupe D'Investissement Financier (GIF).

Peking wees er donderdag nogmaals op dat China "noch aan de oorsprong ligt van noch betrokken partij is bij" de crisis in Oekraïne. Het land heeft het recht om "normale" commerciële relaties met alle landen te ontwikkelen, inbegrepen Rusland, klinkt het.

Rusland verscheept in stilte geraffineerde aardolie naar Noord-Korea op een niveau dat in strijd lijkt te zijn met de mandaten van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, zei een Amerikaanse functionaris op donderdag.
De onthulling kwam op de eerste dag nadat een deskundigenpanel van de V.N. dat toezicht houdt op de naleving van al lang bestaande sancties van de V.N. tegen Noord-Korea vanwege zijn kernwapen- en raketprogramma's werd opgeheven na een Russisch veto. "Terwijl Moskou zijn veto uitsprak over de verlenging van het mandaat van het panel, verscheepte Rusland geraffineerde aardolie vanuit de haven van Vostochny naar de Democratische Volksrepubliek Korea (Noord-Korea). De Russische verschepingen hebben de import van Noord-Korea al boven het jaarlijkse maximum van 500 vaten gebracht dat door de VN-Veiligheidsraad is opgelegd", vertelde de Amerikaanse functionaris aan Reuters op voorwaarde van anonimiteit.

Rusland meldt de inname van een dorp in het oosten van Oekraïne. Het Russische ministerie van Defensie zegt de plaats Berdytsji "volledig te hebben bevrijd".

Het Oekraïense leger maakte afgelopen weekend bekend dat het zich had teruggetrokken uit Berdytsji en twee andere dorpen aan het oostelijke front. Het hoofd van de Oekraïense strijdkrachten, Oleksandr Syrsky, schreef op sociale media dat verder naar het westen nieuwe posities zijn ingenomen.

Russische troepen zijn bezig aan een opmars sinds ze dit jaar het Oekraïense bolwerk Avdiivka in handen kregen. Die stad bevindt zich op zo'n 12 kilometer van Berdytsji. Rusland profiteert van tekorten aan munitie en mankracht aan Oekraïense zijde.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft westerse bondgenoten opgeroepen haast te maken met wapenleveringen. De Verenigde Staten hebben na maanden politiek gehakketak een groot steunpakket goedgekeurd, maar Oekraïense militairen die de strategisch belangrijke plaats Tsjasiv Jar verdedigen zeiden deze week dat ze nog wachten op nieuwe munitie. 

Het Kremlin heeft donderdag de beschuldigingen van de Verenigde Staten verworpen dat Rusland irriterende gassen zou hebben gebruikt tegen Oekraïense troepen, in strijd met het Verdrag Chemische Wapens (CWC).

"Zoals altijd lijken de beschuldigingen volledig ongegrond", zei Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov tegen verslaggevers. Hij verzekerde hen dat Moskou "zijn verplichtingen onder het internationaal recht" op dat gebied nakomt.

In een woensdag gepubliceerde verklaring beschuldigde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Moskou van het gebruik van een "chemisch wapen", namelijk chloorpicrine, tegen Oekraïense troepen. Dat is in strijd met het CWC, dat door Rusland is ondertekend en geratificeerd.

Chloorpicrine werd in de Eerste Wereldoorlog veel gebruikt als verstikkend gas. Volgens de Amerikaanse Centra voor Ziektebestrijding en -Preventie (CDC) is het een chemisch middel dat de luchtwegen beschadigt en ernstige huid- en oogirritatie kan veroorzaken.

Rusland heeft verklaard dat het niet langer beschikt over een militair chemisch arsenaal, maar het land staat onder druk voor meer transparantie over het gebruik van giftige wapens waarvan het wordt beschuldigd. 

"Russische strijdkrachten lijken sinds begin december 2023 minstens vijftien Oekraïense soldaten te hebben geëxecuteerd toen die zich probeerden over te geven en mogelijk nog zes anderen die zich aan het overgeven waren of die zich hadden overgegeven", zegt de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW). "Die incidenten zouden moeten onderzocht worden als oorlogsmisdaden."

"Sinds de grootschalige Russische invasie van Oekraïne hebben de Russische troepen veel gruwelijke oorlogsmisdaden begaan", zegt Belkis Wille van HRW. "De parate executie - of moord - van zich overgevende en gewonde Oekraïense soldaten, die in koelen bloede zijn neergeschoten, wat uitdrukkelijk verboden is onder het internationale humanitaire recht, maakt ook deel uit van die beschamende nalatenschap."

De mensenrechtenorganisatie onderzocht drie gevallen van mogelijke parate executies aan de hand van dronebeelden, video's die gepost zijn op sociale media en diepgaande berichtgeving in de media zoals interviews met familieleden van een van de mogelijke slachtoffers. 

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Ilya Vityuk, een hoge ambtenaar bij veiligheidsdienst SBU, ontslagen na beschuldigingen van corruptie. Vityuk was hoofd contraspionage van de SBU voor wat betreft cyberveiligheid

Het decreet over het ontslag van Vityuk werd woensdag gepubliceerd op de website van de Oekraïense president. Voor het ontslag werd geen reden gegeven. Oekraïense media publiceerden eerder een onderzoek waaruit zou blijken dat de vrouw van Vityuk een luxe appartement in het centrum van Kiev zou hebben gekocht. Vityuk was voor zijn ontslag al met verlof gestuurd. 

President Zelenski beloofde al herhaaldelijk een rigoureuze strijd tegen corruptie en verduistering. Dat is ook een voorwaarde voor het EU-lidmaatschap van zijn land. Toch wordt Oekraïne nog steeds beschouwd als een van de meest corrupte landen in Europa. Nog maar een paar dagen geleden werd minister van Landbouw Mykola Solsky gedwongen af te treden vanwege een omkoopschandaal.

 

De Verenigde Staten hebben woensdag nieuwe sancties afgekondigd tegen bedrijven en personen die de Russische oorlogsinspanningen zouden ondersteunen. Bij de honderden geviseerde bedrijven bevindt zich ook een onderneming die in België is gevestigd, zo blijkt uit een mededeling van het Amerikaanse ministerie van Financiën.

"De sancties van vandaag zijn bedoeld om de oorlogsinspanningen van Rusland verder te verstoren en te verzwakken", zegt de Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen in een persmededeling. 

De maatregelen zijn in de eerste plaats gericht tegen Russische defensiebedrijven. Maar de VS viseren ook een zestigtal buitenlandse bedrijven en personen die ervan worden beschuldigd "Rusland te hebben geholpen bij het verkrijgen van belangrijke onderdelen voor wapenproductie of defensieprogramma's", zo staat in de mededeling.

Zestien gesanctioneerde bedrijven bevinden zich in China of Hongkong. Voor het overige gaat om ondernemingen uit de Verenigde Arabische Emiraten, Turkije, Azerbeidzjan, Slovakije en dus ook België.

De mededeling van het Amerikaanse ministerie vernoemt het in Ukkel gevestigde Groupe D'Investissement Financier (GIF), dat "machines en apparatuur leverde aan Sonatec". Op zijn beurt levert Sonatec dan weer materiaal aan Russische defensiebedrijven. De zaakvoerder wordt bovendien gelinkt aan de Russische militaire inlichtingendienst GROe.

"De algemeen directeur en eigenaar van Sonatec, Roeslan Viktorovitsj Labin, is de zoon van de in België gevestigde GIF-eigenaar Viktor Gennadjevitsj Labin, een vermeend officier van de op de Amerikaanse lijst geplaatste Russische hoofdinlichtingendienst (GROe)", zo meldt het Amerikaanse ministerie van Financiën.

Verschillende Belgische media en de onderzoekssite The Insider hadden enkele maanden geleden al bericht over de Russische linken van het bedrijf. Eigenaar Viktor Labin ontkende toen in een reactie aan De Standaard dat hij banden heeft met de inlichtingendienst GROe.

 

De Verenigde Staten hebben Rusland er woensdag van beschuldigd het internationale verbod op chemische wapens te hebben geschonden. Rusland zou de verstikkende stof trichloornitromethaan hebben ingezet tegen Oekraïense troepen.
"Het betreft hier geen eenmalig incident", zegt het Amerikaans ministerie van Buitenlandse Zaken in een communiqué. "De Russische troepen gebruiken het product wellicht om Oekraïense troepen uit versterkte posities te verdrijven en tactische overwinningen op het slagveld te behalen."

Trichloornitromethaan, ook bekend als chloorpicrine, staat op de lijst van verboden verstikkingsmiddelen

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt het Congres te zullen informeren over de vaststelling. Washington heeft ook vastgesteld dat Rusland het CWC-verbod op het gebruik van anti-oproermiddelen als oorlogsmethode heeft geschonden.

De federale regering wil niet langer dat Zeebrugge nog als draaischijf dient voor vloeibaar gemaakt Russisch aardgas (lng). "Steun aan Oekraïne heeft geen zin als je de Russische oorlogsmachine blijft voeden", aldus minister van Energie Tinne Van der Straeten.

Vandaag varen nog steeds Russische ijsbrekers geladen met lng naar Zeebrugge. Eens aangekomen wordt dat gas vaak overgeslagen naar andere tankers, op weg naar de wereldmarkt voor lng. De hoeveelheden zijn niet min. Zo was de voorbije zes maanden 53 procent van het lng dat per tankschip in Zeebrugge aankwam, afkomstig uit Rusland, en een aanzienlijk deel van dat gas (36 procent) vertrekt onmiddelllijk weer per schip of vrachtwagen naar andere bestemmingen. Gasnetbeheerder Fluxys, de uitbater van de lng-terminal in Zeebrugge, heeft daar een langetermijncontract over met het Russische bedrijf Yamal. Die langetermijncontracten kunnen niet zomaar worden opgezegd, klonk het steeds.

Die overslag en invoer van Russisch aardgas bleef tot nu toe buiten de Europese sancties. Binnen de Europese Unie is er wel consensus om alle invoer van Russische fossiele brandstoffen tegen 2027 te stoppen. Maar ons land bepleit nu als Europees voorzitter om daar effectief werk van te maken, en steunt daarom elk initiatief om de overslag van lng op Europees niveau aan banden te leggen.

Er is meer "urgentie", aldus de minister, gezien de oorlogssituatie de voorbije weken. Mogelijk maakt zo'n verbod de komende weken deel uit van een nieuw EU-sanctiepakket. Door het nemen van sancties, zo klinkt de redenering, kunnen de langetermijncontracten worden opgezegd.

Binnen de federale regering is het men daarover eens, aldus Van der Straeten. "Het is de twee. En we helpen Oekraïne door onder meer humanitaire hulp en F-16's te sturen, en we stoppen de Russische oorlogsmachine. Anders heeft hulp geen zin."

 

Bij een Russische raketaanval in de Oekraïense havenstad Odessa zijn woensdagochtend vroeg minstens drie mensen om het leven gekomen. Dat melden lokale autoriteiten.

"De vijand heeft Odessa aangevallen met ballistische raketten. Daarbij zijn drie mensen gedood en drie anderen gewond geraakt", zei de burgemeester van Odessa, Hennadi Troechanov, op het sociale netwerk Telegram. Woongebouwen raakten beschadigd volgens de burgemeester, die de inwoners opriep onmiddellijk te reageren op de luchtalarmen en te schuilen.

"Alle noodzakelijke medische hulp wordt verleend aan de gewonden", zei de gouverneur van de gelijknamige regio, Oleg Kiper, eveneens op Telegram. Die voegde toe dat er ook schade is aan civiele infrastructuur.

Oekraïne trekt 15,5 miljard hryvnia (zowat 367 miljoen euro) extra geld uit om drones aan te kopen. Dat heeft premier Denys Sjmyhal bekendgemaakt.
"Met de middelen die vandaag beschikbaar zijn gesteld, zullen 300.000 drones worden geleverd aan onze veiligheids- en defensietroepen", zei Sjmyhal tijdens een regeringsvergadering in Kiev. Tot nu toe had Oekraïne volgens de premier dit jaar 43,4 miljard hryvnia begroot voor de aanschaf van drones.
Sinds de invasie van Rusland heeft Kiev fors ingezet op de ontwikkeling en productie van verscheidene types drones. De laatste maanden gebruikt het de onbemande luchtvaarttuigen steeds vaker om het Russische grensgebied aan te vallen.

Rusland heeft maandag clustermunitie ingezet bij de aanval op Odessa. Dat zegt het Oekraïense openbaar ministerie. Bij de aanval op de havenstad in het zuiden van Oekraïne vielen maandag vijf doden. Meer dan dertig mensen raakten ook gewond, en verschillende gebouwen raakten beschadigd.

Volgens de Oekraïense autoriteiten werden in een straal van anderhalve kilometer rond de plaats van de inslag verschillende metaalfragmenten aangetroffen. Het land beschuldigt Rusland er dan ook van bewust clustermunitie te hebben ingezet om zo veel mogelijk burgers te kunnen treffen. "Het is een wapen dat willekeurig een aanzienlijk aantal slachtoffers kan maken onder de burgerbevolking", zegt het openbaar ministerie.

Met clustermunitie worden raketten en bommen aangeduid die boven het doel ontploffen in verschillende kleinere springtuigen of submunitie. De munitie is omstreden, want een groot deel komt niet meteen tot ontploffing, waardoor er ook op langere termijn een kans op gevaarlijke explosies blijft bestaan. Clustermunitie is verboden volgens het Oslo-verdrag, dat in 2010 van kracht werd. Oekraïne en Rusland hebben dat verdrag echter niet ondertekend.

Bij Russische bombardementen op Charkov, de op één na grootste stad van Oekraïne die voortdurend bestookt wordt door Rusland, zijn twee personen om het leven gekomen. Dat meldt gouverneur Oleg Synegoubov. Het Russische leger viel de stad in het noordoosten van Oekraïne aan met geleide bommen.

Charkov, dat voor de oorlog 1,4 miljoen inwoners telde, kwam de afgelopen week steeds meer onder vuur van het Russische leger te liggen. Rusland probeert de stad en regio al sinds het begin van de invasie in februari 2022 te veroveren, maar in de herfst van 2022 moest het zich terugtrekken. Zoals elders aan het front heeft het Russische leger momenteel wel het initiatief in de regio.

Een Russische man die bij de politie aangifte ging doen, wordt nu zelf vervolgd omdat zijn haar blauw en geel - de kleuren van Oekraïne - was geverfd. Dat meldt de ngo OVD-info. Stanislav Netessov was op 28 april naar een politiebureau in het centrum van Moskou gegaan, nadat hij de dag ervoor was aangevallen, in elkaar was geslagen, en van zijn telefoon was beroofd. "In de overtuiging dat zijn kapsel Oekraïne symboliseert en het Russische leger in diskrediet brengt, stelde de politie een rapport tegen hem op", aldus de ngo. De man riskeert nu een boete, maar belangrijker: de politie gaf hem ook een oproepingsbrief voor het leger.

Bij een Russische raketaanval op de Oekraïense havenstad Odessa aan de Zwarte Zee zijn maandag zeker twee doden gevallen. Er zijn ook acht gewonden. Dat heeft de gouverneur van de regio, Oleg Kiper, gemeld op berichtendienst Telegram.
Door de aanval raakten onder meer woongebouwen beschadigd. De Oekraïense luchtmacht had kort daarvoor gewaarschuwd voor een "moeilijker te onderscheppen" raketdreiging.

Het Russische ministerie van Defensie heeft maandag geclaimd dat het Russische leger het dorp Semenivka, in de buurt van Avdijivka in het oosten van Oekraïne, heeft veroverd. Het Russische leger rukt in deze sector snel op.
Het Russische ministerie zegt in een verklaring dat Semenivka is "bevrijd". Het dorp ligt ten noordwesten van Avdijivka, de Oekraïense vestingstad die in februari door Moskou werd ingenomen. Sinds de inname van deze symbolische stad is het Oekraïense leger gedwongen in het defensief te blijven door een gebrek aan manschappen en munitie. Vooral omdat het eigen tegenoffensief in de zomer mislukte en Kiev vreest dat Rusland zijn aanvallen op de frontlinie de komende weken zal opvoeren.
Moskou eiste zondag al de verantwoordelijkheid op voor de inname van een ander dorp in de regio Avdijivka, Novobachmoetivka. Dat dorp ligt in de buurt van het dorp Otsjeretyne, dat deze week snel werd ingenomen door Russische troepen, wat tot kritiek leidde van Oekraïense militaire bloggers. Het Telegramkanaal DeepState, dat dicht bij het Oekraïense leger staat, gaf de leiding van de 115de gemotoriseerde brigade, een eenheid die daar was ingezet, de schuld van "het instorten van de verdediging in de hele regio, waardoor aanzienlijke verliezen zijn geleden".
Op zondag erkende de opperbevelhebber van het Oekraïense leger, Oleksandre Syrsky, dat de situatie aan het front was "verslechterd", met Russische troepen, die superieur waren in termen van wapens en soldaten, die "tactische successen" hadden behaald in verschillende gebieden. Volgens hem "concentreerde het Russische leger zijn inspanningen in verschillende sectoren en creëerde het zo een aanzienlijk voordeel in termen van strijdkrachten en middelen", om "te proberen het strategische initiatief te nemen en door de frontlinie te breken".

De NAVO-landen hebben Oekraïne niet geleverd wat ze beloofd hadden en dat had directe gevolgen op het slagveld. Dat erkent de secretaris-generaal van de alliantie, Jens Stoltenberg, die maandag een bezoek heeft gebracht aan Kiev.
"De NAVO-bondgenoten hebben niet geleverd wat ze beloofd hadden", aldus de secretaris-generaal op een persconferentie in Kiev, aan de zijde van de Oekraïense president Volodimir Zelenski. Zo was het maandenlang wachten op de goedkeuring door het Amerikaanse Congres van nieuwe militaire hulp aan Oekraïne. De Europese lidstaten leverden dan weer niet de beloofde hoeveelheid munitie, zei de Noor.
"Dit heeft ernstige gevolgen op het slagveld gehad", aldus Stoltenberg. Door het munitietekort konden de Russen verder oprukken aan de frontlijn, zei hij. Daarnaast konden meer Russische raketten hun doelwitten raken door een tekort aan middelen voor luchtafweer. Ook kon Rusland meer troepen bijeenbrengen, omdat het Oekraïne ontbreekt aan een capaciteit om op grote afstand aanvallen uit te voeren, aldus de secretaris-generaal. "We zien nu de gevolgen daarvan."
Volgens Stoltenberg is het dan ook erg belangrijk dat er de afgelopen weken grote veranderingen waren, met aangekondigde militaire hulppakketten uit onder meer de VS en het Verenigd Koninkrijk. "Nu is het onze verantwoordelijkheid om te verzekeren dat deze aankondigingen zo snel mogelijk uitmonden in echte, fysieke leveringen van wapens en munitie", zei Stoltenberg. Volgens hem begrijpen de NAVO-landen de urgentie van de Oekraïense noden.
De Oekraïense president riep zijn westerse bondgenoten op om de wapenleveringen aan Oekraïne te versnellen en zo een nieuw Russisch offensief te doen falen. "De snelheid van de levering betekent letterlijk de stabilisatie van de frontlijn."

Een officier van het Duitse leger staat sinds maandag in Düsseldorf terecht op beschuldiging van spionage voor Rusland. Als kapitein bij de Bundeswehr was de 54-jarige verantwoordelijk voor elektronische oorlogsvoeringssystemen, zei een vertegenwoordiger van het federale openbaar ministerie tijdens de voorlezing van de aanklacht. "Zijn doel was om de Russische strijdkrachten een voordeel te geven tegen de achtergrond van de huidige politieke situatie".

De man had informatie van de Bundeswehr op een harde schijf gedownload en in de brievenbus van het Russische consulaat gedeponeerd. Hij fotografeerde ook opleidingsdocumenten van de luchtmacht met zijn mobiele telefoon. Vanaf mei 2023 stuurde de kapitein vervolgens meerdere keren op eigen initiatief vertrouwelijke informatie naar het Russische consulaat in Bonn en de Russische ambassade in Berlijn, met de toevoeging: "Meer info graag". Hoewel hij geen antwoord kreeg, probeerde hij het steeds opnieuw: per post, per e-mail, met telefoontjes via internet en vanuit een telefooncel. De man positioneerde zichzelf als agent en zei dat de kennis die hij kon verschaffen "een aanzienlijke plus zou zijn voor de Russische strijdkrachten en de Russische Federatie".

Agenten van de federale recherche arresteerden de kapitein op 9 augustus in Koblenz. Sindsdien zit hij in hechtenis. Agenten doorzochten toen de woning en de werkplek van de verdachte. Er hangt de man maximaal tien jaar gevangenisstraf boven het hoofd.

Bij een aanval op een politiepost in de republiek Karatsjaj-Tsjerkessië, in de Russische Kaukasus, zijn volgens lokale autoriteiten twee agenten om het leven gekomen. Vijf aanvallers openden zondagnacht kort voor middernacht vanuit hun auto het vuur op een tijdelijke politiepost in Mara-Ayagy, een dorp zo'n vijftig kilometer ten zuiden van de regionale hoofdstad Tsjerkessk. Tijdens het vuurgevecht dat daarop volgde, kwamen twee politieagenten om het leven, en raakten vier anderen gewond. Ook alle aanvallers kwamen om het leven.

Volgens de Russische autoriteiten namen de aanvallers vorige week ook deel aan een andere aanslag tegen de politie. Daarbij vielen twee doden. Een jihadistische guerrillabeweging teistert de Russische Kaukasus al sinds het begin van de jaren 2000.