Belgische kunstveilingen boomen meer dan ooit: "Op de bank brengt je spaargeld toch niks op"

29.000 euro, voor dat bedrag werd het kunstwerk 'Naakt met vogels' van Floris Jespers geveild bij veilinghuis Campo & Campo in Berchem deze week. Met maar liefst 524 aangeboden loten was het een van de grootste kunstveilingen van het jaar in ons land.

De 29.000 euro (eigenlijk: 36.540 euro, inclusief veilingkosten) was het hoogste bedrag, de meeste loten gingen voor enkele honderden of duizenden euro's de deur uit. 

Op de veiling zijn vooral privéverzamelaars. Een deel daarvan belt online in. "Ik probeer het te zien als investering", vertelt een verzamelaar die met enkele designmeubelen naar huis gaat. "Als het in waarde stijgt, dan is dat mooi meegenomen. Als het niet in waarde stijgt, heb ik tenminste iets moois om naar te kijken. Op de bank brengt je spaargeld toch niets op."

Ook op de veiling: galerijhouders en kunsthandelaars. "Ik kom kijken wat de trends en gangbare prijzen zijn", vertelt Paul Verbeeck van Galerie Verbeeck-Van Dyck in Antwerpen. "Na al die jaren heb ik de ervaring om te weten wanneer ik niet meer moet meebieden, en ik me best inhoud."

Volgens Verbeeck en Guy Campo, van veilinghuis Campo & Campo, draait de kunsthandel in België goed. Dat blijkt ook uit cijfers die de redactie van De Markt opvroeg bij Artprice, een internationaal onderzoeksbureau dat omzetcijfers van Europese veilinghuizen analyseert. Vorig jaar draaiden de Belgische kunstveilingen een recordomzet van bijna 70 miljoen dollar, omgerekend 65 miljoen euro.

Ons land was vorig jaar het 8e best presterende land op vlak van kunsthandel en stak Nederland en Luxemburg voorbij. Het moet vooral grotere landen als Frankrijk, Duitsland en Italië laten voorgaan. Er waren vorig jaar in België 21.409 verkochte loten.

Het hoogste veilingsbedrag in ons land in 2023 was 1.874.320 euro, voor het werk 'La bataille des éperons d'or', van Georges Mathieu. Het werd verkocht door het Franse veilinghuis Piasa, in een veiling in Brussel in november 2023. De komst van grote internationale veilinghuizen naar ons land is trouwens een van de oorzaken van de grote omzetstijging, verklaart Guy Campo.

"Er zijn grote collecties in ons land", zegt Campo. "We zijn nu eenmaal verzamelaars. Ik denk dat je per capita nergens ter wereld een land vindt waar er zo veel kunst ingeslagen wordt." 

"Ik weet niet of die goede omzetcijfers zo gaan blijven", waarschuwt Campo, verwijzend naar een nieuwe btw-richtlijn die wellicht van kracht wordt vanaf 1 januari 2025. Kunsthandelaars en veilinghuizen zijn deels onderworpen aan een btw-regime van 6 procent. "We betalen enkel 21 procent btw op de meerwaarde, op de dienst die ik lever", legt Guy Campo uit. "Dat zou nu 21 procent worden op de totale prijs."

De sector schrijft in een petitie dat buurlanden als Frankrijk en Luxemburg de btw wel laag houden. "Heel wat huizen en handelaars zullen ofwel verhuizen naar die landen, of moeten stoppen, want de buurlanden zullen competitievere prijzen kunnen aanbieden", voorspelt Campo.

Hij hoopt dat de regering de btw-maatregel niet zal invoeren. De petitie is een initiatief van de Brafa Art Fair (een internationale kunstbeurs in Brussel) en het ROCAD, de Koninklijke Kamer van Kunsthandelaars.