Trump niet te beteugelen
Phoenix
In de toespraak, maandag, waarin Donald Trump meldde dat Amerika zich niet terugtrekt uit Afghanistan, leek de president een andere koers te zijn ingeslagen. Hij had het over eenheid en rechtvaardigheid, sprak sober en presidentieel. Dat is ook wat zijn adviseurs graag zien. Nu Steve Bannon, voorheen Trumps belangrijkste strateeg, is ontslagen, leek de kans aanwezig dat zijn andere adviseurs hem misschien in rustiger vaarwater zouden kunnen krijgen.
Tot dinsdagnacht. Want bij een toespraak in Phoenix voor partijgenoten, werd duidelijk dat Trump zich weinig aantrok van wat zijn adviseurs hem duidelijk van tevoren hadden opgedragen.
Amerikaanse media reageerden verbijsterd. The New York Times spreekt van ‘een boze, ongebreidelde speech’, nog erger dan Trumps ‘giftigste woorden’ in campagnetijd. Nieuwszender CNN noemt Trumps woorden ‘beledigend en gevaarlijk’. En James Clapper, voormalig hoofd van de Amerikaanse veiligheidsdienst, vindt de toespraak ‘beangstigend en verontrustend’.
Trump haalde 77 minuten lang hard uit. Onderwijl werd op de straten van Phoenix door ‘duizenden mensen’ (volgens diverse media) of ‘niet zo veel mensen’ (Trump) gedemonstreerd.
De Amerikaanse president zei onder meer dat hij bereid is de overheid stil te leggen teneinde een muur langs de grens met Mexico te kunnen laten bouwen. Maar dat is niet in de eerste plaats waar de verbijstering van Amerikaanse media vandaan komt. Die betreft Trumps woorden over zijn eigen bekritiseerde reactie op de aanslag in Charlottesville, waar een dode viel toen tijdens een demonstratie van extreemrechts een auto inreed op tegendemonstranten. ‘Dit is wat ik zei’, kwam Trump terug op zijn reactie vorige week. ‘“We veroordelen in de sterkst mogelijke bewoordingen deze flagrante uiting van haat, fanatisme en geweld.” Dat zei ik.’
Dat zei hij ook, alleen voegde Trump er vorige week aan toe dat die uitingen van haat, fanatisme en geweld ‘van vele kanten’ komen. Dat gedeelte liet hij dinsdag in zijn toespraak in Phoenix weg en zo ‘herschreef’ Trump de recente geschiedenis, aldus CNN.
‘erg presidentieel’
Een groot deel van zijn toespraak besteedde Trump aan het uithalen naar media als The New York Times (‘so bad’), The Washington Post (‘een speeltje van Amazon’) en CNN (‘echt heel slecht’). Zij verdraaiden zijn woorden naar aanleiding van Charlottesville, of lieten woorden achterwege, aldus Trump. ‘Zij proberen ons onze geschiedenis en ons erfgoed af te pakken. Ik denk echt dat ze niet van ons land houden. Dat geloof ik echt’, zei de Amerikaanse president. CNN noemt Trumps woorden ‘demagogisch, enorm beledigend en gevaarlijk’. Tijdens Trumps aanval op diverse media scandeerden zijn aanhangers ‘CNN sucks, CNN sucks’.
Af en toe bleek dat Trumps adviseurs de toespraak zich anders hadden voorgesteld. Zo kregen de Republikeinse senatoren Jeff Flake en John McCain ervan langs. ‘Ik noem geen namen. Zie je? Erg presidentieel’, zei Trump. Maar het was heel duidelijk wie de president bedoelde. ‘Eén stem waren we verwijderd van de overwinning’, doelde hij op McCain die met de Democraten meestemde toen Trump poogde een einde te maken aan Obamacare. ‘Eén stem, praat met jullie senator.’
Woensdag sloeg Trump bij Amerikaanse veteranen in Reno weer een heel andere toon aan. Hij hield een verzoenend pleidooi voor nationale eenheid. ‘We zijn één volk, met één vaderland en één geweldige vlag.’ Trump is niet te beteugelen. <
