VS en Aziatische partners breiden militaire samenwerking uit, terwijl president Biden Japan en India "xenofoob" noemt
Australië, de Filipijnen, Japan en de Verenigde Staten hebben na een topontmoeting in Hawaï beloofd dat ze hun militaire samenwerking zullen uitbreiden. Zonder China expliciet te benoemen, maken ze duidelijk dat ze de Chinese macht in Azië op die manier binnen perken willen houden. Tegelijk maakte Amerikaans president Joe Biden een diplomatieke uitschuiver: in een toespraak had hij het over "xenofobe landen, zoals Japan en India", nochtans twee belangrijke partners in de regio.
De Amerikaanse minister van Defensie Lloyd Austin organiseerde een topontmoeting in de staat Hawaï, nabij Pearl Harbor. Daarvoor nodigde hij zijn ambtgenoten uit Australië, de Filipijnen en Japan uit. Austin hield verschillende bilaterale en trilaterale ontmoetingen.
Uiteindelijk beloofden de vier landen om in de toekomst meer in te zetten op militaire samenwerking. Austin gaf aan dat de focus daarbij meer op maritieme oefeningen zou liggen. Vorige maand hielden de vier bondgenoten al trainingen in de Zuid-Chinese Zee.
“We moeten blijven samenwerken en ervoor zorgen dat we informatie en inlichtingen delen", gaf Austin aan. “Ik denk dat dat de beste manier is om veiligheid en stabiliteit te bevorderen. Dat is waarom we hier zijn, omdat we een gemeenschappelijke visie delen.”
Steun aan Filipijnen
De VS, Japan en Australië beloofden ook dat ze de Filipijnen meer hulp zouden bieden, nu de spanningen met China sterk oplopen. Die belofte was eerder ook al gemaakt.
"Elke aanval op een Filipijns vliegtuig of schip of tegen de Filipijnse strijdkrachten in de Zuid-Chinese Zee zou ons Wederzijds Verdedigingsverdrag in werking stellen", zei de Amerikaanse president Joe Biden tijdens een trilaterale ontmoeting met Japan en de Filipijnen in april.
In de Zuid-Chinese Zee zijn er al verschillende incidenten geweest tussen China en de Filipijnen. Peking beschouwt de Zuid-Chinese Zee als deel van zijn territorium. Het gebruikt daarvoor de 'nine-dash line', ook wel de 'negenpuntenlijn' genoemd.
Andere landen in de regio, zoals Vietnam, de Filipijnen, Brunei en Maleisië, verwerpen de aanspraak die China op de regio maakt. Ook het Permanent Hof van Arbitrage in Den Haag sprak zich in 2016 al tegen de Chinese claim uit. Daar trekt Beijing zich echter weinig van aan.
De Chinese marine doet er alles aan om Filipijnse schepen uit het gebied weg te jagen. Ze gebruiken daarvoor het waterkanon, maar er zijn ook berichten van Chinese schepen die andere boten proberen rammen.
"Xenofoob"-opmerking van Biden
Onder de leiding van president Joe Biden zetten de Verenigde Staten sterk in op strategische partnerschappen en coalities. Dat gebeurt dus ook in Azië, om de Chinese macht en invloed in het gebied te beperken. China hekelt die tactiek. Het beschuldigt de Verenigde Staten van pogingen om de regio te destabiliseren. Daarbij spreekt het land geregeld over een "Aziatische NAVO".
Biden gaf eerder al aan dat de coalities met landen in Azië "ijzersterk" zijn. De vriendschap met Japan noemde hij zelfs "onbreekbaar". Toch veroorzaakte hij met een recente opmerking een kleine diplomatieke storm.
Tijdens een toespraak om meer fondsen binnen te halen voor zijn verkiezingscampagne had de president het over migratie. Biden gaf aan dat de aankomende verkiezingen rond "vrijheid, Amerika en democratie" draaien.
"Waarom? Omdat we immigranten verwelkomen", verduidelijkte Biden. "Denk er eens over na. Waarom stagneert de Chinese economie? Waarom heeft Japan het zo moeilijk? Of Rusland? Of India? Omdat ze xenofoob zijn. Ze willen geen immigranten."
Het Witte Huis was er snel bij om de opmerkingen te nuanceren. "Onze bondgenoten weten dat president Biden hun vriendschap en hun samenwerking waardeert", zei de woordvoerder van de Amerikaanse nationale veiligheidsraad John Kirby. "Ze begrijpen hoe belangrijk hij het idee van allianties en partnerschappen vindt."
