Van de auto in de rolstoel: als de parkeerplaats te smal is, moet Joke er twee innemen. © Kioni Papadopoulos

Op stap met rolstoelgebruikster Joke: Unia eist dat overheid gebouwen toegankelijker maakt

Gelijkekansencentrum Unia eist dat de overheid rolstoelgebruikers niet langer in de steek laat. “Nu doet ze dat wel”, zegt directeur Els Keytsman. “Publieke gebouwen zijn vaak niet toegankelijk zoals zou moeten, maar daar wordt amper op gecontroleerd. Rolstoelgebruikers kunnen nog altijd niet zonder hulp op trein of metro. Dat moet dringend anders.” Dus vraagt Unia nu al stappen van de komende Vlaamse en federale regeringen.

Jesse Van Regenmortel, Annelies Roose, Jens Vancaeneghem

“Maak publieke gebouwen en het openbaar vervoer verplicht toegankelijk voor mensen met een handicap.” Dat is de concrete eis van Unia aan de volgende regering. “Eigenlijk beloofde ons land in 2009 al ervoor te zorgen dat mensen met een beperking volledig kunnen deelnemen aan het openbare leven, toen we het VN-verdrag inzake personen met een handicap ratificeerden. Tien jaar later is België nog altijd een verschrikkelijk ontoegankelijk land”, zegt Unia-directeur Els Keytsman.

Het gelijkekansencentrum kreeg daar in die periode honderden klachten over. Er zijn verschillende pijnpunten. Zo moeten publiek toegankelijke gebouwen – niet alleen overheidsgebouwen, maar ook bijvoorbeeld winkels – die nieuw gebouwd of gerenoveerd worden, voldoende rolstoel- toegankelijk zijn.

“Maar er gebeurt nauwelijks controle op. Voor oude gebouwen – denk aan veel gemeentehuizen of postkantoren – bestaat zelfs geen regelgeving. Er zou een plan moeten zijn om die stelselmatig aan te pakken. Maar op zijn minst vragen we van de toekomstige Vlaamse regering – en specifiek van de minister van Omgeving – dat de regelgeving die wel bestaat grondig wordt gecontroleerd.”

Het moet de logica zelve zijn

Overigens is haar oproep niet alleen gericht aan de voltallige Vlaamse regering, zegt Keytsman, maar ook aan de lokale en federale overheden. “Omdat het ook gaat om trottoirs, waar rolstoelgebruikers letterlijk de ene drempel na het andere obstakel tegenkomen. Om sportinfrastructuur, cinema’s en bushaltes. De NMBS heeft nog altijd geen samenhangend beleid rond toegankelijkheid. Zelfs al worden stations nieuw aangelegd en worden nieuwe treinstellen aangekocht, dan nog moeten rolstoelgebruikers vaak rekenen op de hulp van anderen om op het perron of op de trein te geraken.”

“Ik herhaal: het is tien jaar geleden dat we beloofd hebben straten, gebouwen en het openbaar vervoer toegankelijk te maken. En nog altijd is het triestig gesteld. Door niks te doen máken we mensen met een beperking gehandicapt. Ervoor zorgen dat een rolstoelgebruiker overal binnen kan: het zou de logica zelve moeten zijn.”

Vlaams minister van Omgeving Koen Van den Heuvel (CD&V) noemt het “belangrijk” dat de regels rond toegankelijkheid worden nageleefd. Hij wijst erop dat er op dit moment een evaluatie loopt van de toegankelijkheidsverordening die sinds 2010 van kracht is. “We bekijken bijvoorbeeld in detail tien publieke gebouwen en toetsen de toegankelijkheid af bij klankbordgroepen waarin ook dove en blinde mensen zitten en rolstoelgebruikers. Die evaluatie zal nog deze legislatuur landen, zodat we weten wat beter kan, zodat er concrete beleidsvoorstellen zullen zijn voor de volgende regering en zodat we erop kunnen vertrouwen dat de toegankelijkheidsverordening goed wordt nageleefd.”