James Arthur Photography

"Vlaanderen is meer dan ooit een van de bosarmste regio's van West-Europa"

Vlaanderen telt vandaag ongeveer 140.000 hectare bos, meldt Bos+. Dat is ongeveer 10 procent van de oppervlakte van Vlaanderen. Tussen de eeuwwisseling en vandaag is er amper bos bijgekomen, integendeel, en is er niks in huis gekomen van de beloofde 10.000 hectare bosuitbreiding, aldus nog Bos+. Het kabinet van Vlaams minister van Omgeving, Natuur en Landbouw Koen Van den Heuvel (CD&V) wilde liever niet reageren. 

In een persbericht meldt Bos+, een organisatie die zich inzet voor beter en meer bos, dat we met de huidige oppervlakte aan bossen in Vlaanderen "geen vierkante meter vooruitgang" hebben geboekt sinds de eeuwwisseling. Van een uitbreiding van 10.000 hectare waarvan in het verleden sprake was, is helemaal niets in huis gekomen, wat Bos+ tot een harde conclusie leidt: "Vlaanderen is vandaag meer dan ooit één van de meest bosarme regio's van West-Europa".   

We hebben de voorbije 20 jaar geen vierkante meter vooruitgang geboekt

Voor de nieuwe cijfers verwijst Bos+ naar een andere telmethode, de zogenoemde Bosinventaris. Uit een tweede, recente inventarisronde bleek daaruit dat de oppervlakte aan Vlaamse bossen licht gedaald was tegenover een eerste inventaris die zo'n 20 jaar geleden werd gemaakt. Het gaat evenwel om geen verandering van betekenis, omdat het verschil binnen de foutenmarge valt van 2.000 à 3.000 hectare. "We kunnen niet met zekerheid zeggen dat de bosoppervlakte is afgenomen, al is de kans wel groot."

De Vlaamse Bosinventaris werkt met 27.000 rasterpunten over heel Vlaanderen, zegt Bert De Somviele van Bos+, en wordt uitgevoerd door mensen die voor de Vlaamse overheid werken. "Het is een heel goede methode, omdat het eigenlijk gaat om 27.000 verschillende steekproeven. Statistisch gezien is dit een heel solide benadering." 

De Vlaamse Bosinventaris met 27.000 referentiepunten geeft statistisch een heel solide benadering

Deze meetmethode is in ieder geval beter dan methodes die de voorbije jaren zijn gepasseerd, poneert De Somviele: "De  Vlaamse Boswijzer (op basis van luchtfoto's, red.) bleek te veel fouten te bevatten. En de Boskaart ging ook snel van tafel, omdat ze besmet was geraakt door te veel fouten. Bij de Bosinventaris is de foutenmarge vele malen kleiner." 

Maar een overheid moet ergens een betrouwbare referentie hebben om haar beleid op af te toetsen.  Volgens De Somviele was er op een bijeenkomst van de stuurgroep voor de materie, eind 2018, overeenstemming over het feit dat de Bosinventaris de nieuwe maat der dingen zou worden. "We hadden daar een consensus over de methodiek en de cijfers. Er zou over gecommuniceerd worden in januari", aldus De Somviele. Maar dat is blijkbaar niet gebeurd. Zou de Vlaamse overheid de stuurgroep niet volgen? "Ik hoop dat ze eruit zijn om dat wel te doen. De unanimiteit in de stuurgroep was vrij groot. Ik hoop dat we hier nu niet meer op gaan terugkeren." 

"Ik zou al blij zijn als die 10.000 hectare er komen"

Hoe het ook zij, het totaalplaatje is dat het om een status quo gaat wat onze bossen betreft, terwijl wetenschappers in aanbevelingen voor Youth For Climate een veel ambitieuzer beleid vragen. "De ruimte voor natuur en bos moet aanzienlijk toenemen. België moet hierbij streven naar 25 procent", staat te lezen in dat rapport. 

De Somviele denkt dat als we voor Vlaanderen naar de eerder beloofde 10.000 hectare zouden gaan, we al een heel eind ver zouden zijn: "Die ambitie van 10.000 hectare extra blijft een heel stuk onder wat volgens de wetenschappers voor onze maatschappij nodig is. Maar ik zou er toch al blij mee zijn, het zou een hele stap vooruit zijn." Ter vergelijking: 10.000 hectare extra zou het Vlaamse cijfer met 7 procent opkrikken, en naar 11 procent tillen. Dat ons nationaal cijfer veel hoger scoort, is vooral te danken aan het Waalse Gewest. 

De Somviele vindt nochtans dat het moet kunnen, en kijkt daarbij naar het buitenland: "Wij zijn de voorbije 20 jaar blijven stilstaan, terwijl in de ons omringende, drukbevolkte gebieden soms wel enorme vooruitgang werd geboekt. Zo kunnen de inwoners van de stad Keulen vandaag genieten van indrukwekkend een stadsbos van 4.250 hectare dat 50 jaar geleden slechts 500 hectare groot was. Het contrast met de stadsrandbossen in Vlaanderen kan nauwelijks groter zijn." 

Het kabinet van minister van Leefmilieu Koen Van den Heuvel wilde liever niet reageren. "We willen niet in een welles-nietes spel vervallen." 

Meest gelezen