Hoe Poetin erin slaagde Trump een owngoal te laten maken

De topontmoeting tussen Donald Trump en Vladimir Poetin in Helsinki was een welkome eerste stap naar de-escalatie tussen de grootmachten. Toch gooide de VS-president de bal uiteindelijk precies waar de Russische spelverdeler hem wou: in eigen doel.

“Ik neem liever een politiek risico om vrede te bereiken, dan de vrede in de waagschaal te leggen uit politieke overwegingen.” Met dit mooi citaat leek het er gisteren even op dat de staatsman in VS-president Trump wakker was geworden. De aankondiging van beide leiders dat ze de besprekingen over het beperken van hun kernwapenarsenalen zullen hervatten kan je alleen maar toejuichen.

Toch ging president Trump vervolgens volledig de mist in toen het onderzoek naar vermoedelijke Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen van 2016 ter sprake kwam. Op dat moment koos Trump openlijk de zijde van Poetin, die uiteraard staalhard ontkende dat zijn inlichtingendiensten manipuleerden.

Trump vergat hier plots staatshoofd te zijn van een democratische rechtsstaat waar scheiding der machten heerst. Als president had hij de onafhankelijkheid van het onderzoek door Speciaal Aanklager Robert Mueller en het FBI moeten benadrukken. Maar in Helsinki, voor het oog van de wereld, noemde hij de justitiële procedure “een ramp voor de VS” en zelfs “belachelijk”. Vervolgens begon hij, als de verongelijkte politicus uit zijn campagne, uit te halen naar ex-presidentskandidate Hillary Clinton en haar Democraten.

Echt pijnlijk

Het werd pas echt pijnlijk toen Trump sprak van een “fantastisch aanbod” nadat Poetin voorstelde om Muellers agenten uit te nodigen in Rusland om ondervragingen bij te wonen - maar alléén op voorwaarde dat Moskou in ruil ook een strafonderzoek mag voeren naar Bill Browder én diens medestanders in Rusland.

Browder is één van ‘s werelds vocaalste Poetin-critici. De Britse zakenman was in de VS drijvende kracht was van de Magnitsky Act, een wet uit 2012 waarmee Russen gesanctioneerd worden die mensenrechten schenden. Ze werd vernoemd naar een belastingonderzoeker die in 2009 werd doodgeslagen in een Russische cel toen hij grootschalige corruptie onderzocht. 

Hoe Trump dit impliciete dreigement aan Browder liet betijen roept vragen op, vooral omdat Mueller ook onderzoekt hoe Trump Jr. tijdens de campagne van ’16 een omstreden ontmoeting had met een Russische advocate die lobbyde tégen de Magnitsky-wet.

“De bal ligt nu in jouw kamp”, zei Poetin vervolgens, toen hij een voetbal naar Trump gooide, die onhandig doortikte naar Melania. Je kon dit zien als sportieve geste in aanloop naar het WK van 2026 in de VS. Een goed verstaander zag vooral een Russische president die wist dat hij zonet zijn opponent een owngoal had laten scoren.