Minister Sigrid Kaag: 'Succes beloven zou onverstandig zijn'

welke indruk maakt zij?

De Tweede Kamer is niet de natuurlijke habitat van topdiplomate Kaag. Ze formuleert héél precies en het woordgebruik is ook niet alledaags. Zo noemt ze het geld van de burgers iets ‘precieus’ waar ze zorgvuldig mee moet omgaan. ‘Dank voor deze positieve connotatie’, zegt Kaag als ze iets als een compliment opvat. En, over Libanese politici die de buik vol hebben van vluchtelingen: ‘Dit onderwerp heeft een ongelukkige connotatie in de Libanese politieke context.’ Daarnaast is duidelijk te horen dat ze niet ‘van de straat’ komt. Tijdens haar inleiding klinkt ze toch een beetje als voormalig koningin Beatrix tijdens de kersttoespraak.

overtuigt zij?

Dat zeker. Tijdens het debat roemen diverse Kamerleden de passie van Kaag voor het onderwerp. Ook tonen ze zich vaak tevreden met toezeggingen van de bewindsvrouw – zelfs de PVV, die het liefst alle ontwikkelingssamenwerking wil afschaffen. Daarbij geldt dat zij natuurlijk kan putten uit talloze internationale contacten, vooral bij de Verenigde Naties, waar ze lang werkte. Zoals bij een vraag van de SP over Jemen. Dat land heeft alle grenzen gesloten, zodat er geen noodhulp het land meer inkomt. Miljoenen inwoners dreigen om te komen door hongersnood. Of Kaag die blokkade niet moet veroordelen?, wil de SP weten. Dat is de minister niet van plan. ‘We hebben aan de VN gevraagd hoe Nederland het beste kan helpen. Het antwoord was: nu even niet. Als we de VN willen steunen, moeten we een heldere lijn kiezen.’ De conclusie van de SP dat het raar is om dan wél geld te reserveren voor die noodhulp, deelt Kaag niet. ‘De blokkade is een punt van zorg, maar absoluut geen reden om de noodhulp niet te financieren.’

nog in de problemen?

Geen moment. De meest felle aanval kwam van PVV-Kamerlid Danai van Weerdenburg. Zij vroeg zich af waarom er hulpgeld naar Afrikaanse landen gaat. ‘Het meeste geld wordt door die landen geléénd’, aldus Kaag. ‘Het is dus hún geld, en hún terugbetaling. Bedrijven verdienen eraan, het wordt uitgegeven. De bedragen die gastwerkers in land A naar hun familie in land B sturen, is samen veel meer dan al het hulpgeld bij elkaar. Dit is een heel zakelijk voorstel.’ Een weerwoord kwam er niet.

uitgestoken hand?

Die is er, op alle vlakken. Suggesties van Kamerleden zijn steevast ‘interessant’, en ze belooft er regelmatig op terug te komen. Zodra Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) een voor Kaag onbekende econoom aanhaalt, belooft de minister zijn boek te lezen. ‘Daarna kom ik er bij u op terug.’ Het boek krijgt ze even later cadeau van Ouwehand. Wel waakt Kaag steeds voor te ver gaande toezeggingen – de Kamer krijgt regelmatig te horen dat ze ‘meer feiten nodig heeft’. En als ze belooft zich ergens voor in te zetten, neemt ze nadrukkelijk geen voorschot op de uitkomst. ‘Hier nu succes beloven zou onverstandig zijn.’ En als de VVD wil dat een bepaald beleid over een tijd geëvalueerd wordt, wil Kaag eerst afspreken wat de criteria dan precies zijn.

dossierkennis?

Die is prima op orde. Kaag weet schijnbaar moeiteloos de weg te vinden tussen alle afkortingen en regelingen die debatten over ontwikkelingssamenwerking altijd zo moeilijk maken. Geroutineerd heeft ze het over termen als ‘SDG17’ en ‘ODA’. Opvallend is dat ze nooit probeert hardop denkend antwoorden te vinden. Als ze het antwoord niet weet, belooft Kaag er later op terug te komen, of de Kamer een brief te sturen.