Rusland heeft carte blanche in Syrië
Sotsji
Er is een belangrijke doorbraak bereikt op de weg naar vrede in Syrië. Met die optimistische boodschap sloot president Vladimir Putin woensdagavond de ontmoeting af met de Iraanse president Hassan Rohani en zijn Turkse collega Recep Tayyip Erdogan. Samen legden ze ‘de basis voor een politieke oplossing’ voor Syrië, bevestigde de leider van de – door Moskou geselecteerde – oppositie, Qadr Jamil tegenover staatsnieuwsbureau Sputnik News. ‘Deze verklaring is erg belangrijk. Ik kan het alleen maar vergelijken met de oprichting van het platform in Astana, dat het Genèveproces vanuit een militair perspectief heeft geholpen.’
Jamil wijst in zijn reactie op het proces dat Rusland eerder heeft opgezet als alternatief voor de door de VN geleide gesprekken in Genève, compleet met een door Moskou aangewezen vertegenwoordiging van Syrische oppositiegroeperingen. Dat doet er overigens zo weinig toe, dat Sputnik News het eenvoudigweg ‘het Moskouplatform van de Syrische oppositie’ noemt.
de redders
De bijeenkomst in Sotsji werd voorafgegaan door een ontmoeting van president Putin met de Syrische president Bashar al-Assad. Die werd door Putin meegetroond naar een zaal met hoge Russische militairen. ‘Ik wil dat hij ziet wie de belangrijkste rol hebben gespeeld bij het redden van Syrië’, zei Putin tegen de generaals, terwijl Assad naast hem stond. De boodschap voor Assad was duidelijk: ‘Je hebt je vege lijf aan ons te danken, dus luister.
De bijeenkomst van de drie presidenten daarna heeft eenzelfde betekenis: deze drie en niemand anders bepalen de toekomst van Syrië. Of, zoals Sputnik News het beschrijft: ‘We hadden Genève I, Genève II – zo veel discussies met andere landen, maar de gevechten in Syrië gingen door.’
Nu gaat het er volgens de Russen om, nadat de terroristen zijn verslagen ‘om de tafel te gaan zitten met die oppositiegroepen die begrijpen wat democratie en dialoog is’.
Dat is in hun ogen niet de Hoge Onderhandelingsraad van 140 oppositiegroepen die woensdag ook bij elkaar was in de Saudische hoofdstad Riyad. Die kunnen wel wegblijven, vindt de pro-Russische Jamil.
Genève
Beide bijeenkomsten, in Sotsji en Riyad, komen vlak voor de geplande hervatting van het overleg in Genève, op 28 november. Putin presenteerde de bijeenkomst in Sotsji als een voorbereiding daarop. Zonder ‘de speciale rol’ van Rusland, Iran en Turkije, zou er volgens hem ‘geen einde aan de vijandigheden, geen wapenstilstand en zouden er geen de-escalatiezones zijn geweest’.
De drie bakenden het overleg in Genève bij voorbaat af: ‘er kan alleen worden gesproken over vrede en stabiliteit in het land op basis van het bewaren van de soevereiniteit, de eenheid en de territoriale integriteit’, zo verwoordde Putin het. Dat betekent: Assad blijft aan de macht en er komen geen autonome of onafhankelijke gebieden voor Koerden of de Assyrische christenen. En, zo wist de Turkse Erdogan er nog bij te bedingen, de Koerdische YPG-strijders die ISIS hebben weten te verdrijven, moeten als terroristen buiten het vredesproces blijven.
nationale dialoog
Er is al een kader geschetst voor een Congres van Nationale dialoog, dat ook in Sotsji zal worden gehouden.
Kortom, zoals de voorzitter van de commissie Buitenland in de Russische Doema, Konstantin Kosachev volgens TASS constateert: ‘De VS en hun bondgenoten hebben geen enkele mogelijkheid meer om voorwaarden te stellen hoe de vrede in Syrië bereikt wordt.
