Direct naar artikelinhoud

Uitslag verkiezingen Amsterdam definitief: GroenLinks de grootste, Baudet met voorkeursstemmen gekozen

GroenLinks is met tien zetels definitief de grootste partij in Amsterdam. Dat blijkt uit de definitieve uitslag die zojuist is bekendgemaakt door de gemeente.

Het is voor het eerst dat GroenLinks de meeste zetels behaalt in Amsterdam, de partij won vier zetels ten opzichte van de vorige verkiezingen. Daarmee stoot GroenLinks D66 van de troon. D66 verliest zes zetels en houdt er nog acht over. 

Ondanks het zetelverlies overheerst bij D66 het goede gevoel. ‘Het is een van de beste uitslagen die we in Amsterdam hebben behaald’, zegt lijsttrekker Reinier van Dantzig optimistisch. ‘We hebben niet gewonnen, maar we moeten reëel zijn: we zitten zowel landelijk als in Amsterdam in de coalitie en je weet dat kiezers dat niet altijd belonen. En er zijn meer partijen bijgekomen, dat betekent dat iedereen inlevert. Maar natuurlijk had ik liever gewonnen. Jammer dat het niet is gebeurd.’

Ook PvdA en SP afgestraft

Ook de PvdA en SP zijn flink afgestraft: zij leveren de helft van de respectievelijk tien en zes zetels die ze hadden in. ‘We zagen het natuurlijk wel aankomen. De peilingen lieten het ook zien’, zegt PvdA-fractieleider Marjolein Moorman, die zelf de meeste voorkeursstemmen van alle raadsleden kreeg. ‘Het is nu enorm versnipperd in de raad met twaalf partijen. Wij zijn een partij die voor het algemeen belang gaat en niet kiest voor één groep. Maar dit is een tijd waarin veel partijen zich richten op een deelbelang', verklaart ze het verlies. 

'We hadden fikse concurrentie van partijen als Denk en Bij1 en dat ging ten koste van de PvdA. Dat hoort er natuurlijk bij in een democratie, maar ik vind het wel jammer. Het enige wat we kunnen doen is doorgaan met opgeheven hoofd. De sociaal-democratie heeft het wat lastiger, maar ik geloof heilig in ons verhaal en hoop dat mensen zich erin herkennen. We hebben wel verloren, maar we zijn niet verslagen.'

De VVD behoudt de zes zetels die de partij al had. Voor de gemeenteraadsverkiezingen werden iets minder dan 350.000 stemmen uitgebracht in Amsterdam. 

Nanninga: 'Ruimte op rechts is onderschat'

Nieuwkomer Forum voor Democratie behaalde drie zetels. ‘Ontzettend fijn dat ik zo’n belangrijke rol mag vervullen voor Amsterdammers en ze me hun stem hebben toevertrouwd’, zegt fractievoorzitter Annabel Nanninga. ‘In Amsterdam is onderschat hoeveel ruimte er op rechts was’, verklaart ze het succes van haar partij. ‘De Amsterdammers hebben echt voor verandering gestemd. Ze waren de bestuurscultuur zat en wij hebben daar voortvarend op ingezet. We gaan nu de ramen opengooien en het liberale belang dienen.’

De huidige gemeenteraad in Amsterdam telt acht partijen, de nieuwe twaalf. Toch wil Nanninga niet van versnippering spreken. ‘Dit is een veel betere vertegenwoordiging. De grote middenpartijen lijken allemaal verschrikkelijk op elkaar. Veel mensen zijn lang niet vertegenwoordigd geweest.’ Bang voor onbestuurbaarheid is ze niet. ‘Iedereen heeft een gedeeld belang: we willen allemaal het beste voor de stad.'

Naast Annabel Nanninga kregen Yerniz Ramautarsing en de landelijke fractievoorzitter Thierry Baudet de meeste stemmen. Ze zullen allebei hun zetel niet opeisen. Ramautarsing trok zich terug vanwege racistische opmerkingen die hij onder meer in WhatsAppgroepen maakte, Baudet stond alleen als lijstduwer op de lijst. Het komt vaker voor dat Tweede Kamerleden zich op de lijst laten zetten bij gemeenteraadsverkiezingen. 

Drie zetels voor Denk, 1 voor CDA, Partij voor de Ouderen, CU en Bij1

Ook Denk kreeg drie zetels. Eén zetel was er voor het CDA, de Partij voor de Ouderen, de ChristenUnie en Bij1 van Sylvana Simons. Dat komt overeen met de tussenstand die al bekend was op basis van 69 procent van de getelde stemmen. Uit die cijfers bleek ook dat de opkomst 50,3 procent was, net zoveel als in 2014. Het duurde lang voor alle stemmen in Amsterdam geteld waren, omdat inwoners van de hoofdstad ook hun stem uitbrachten voor de stadsdeelcommissies. De gemeente had extra tellers ingezet bij de 560 stembureaus, maar slaagde er toch niet in om woensdag rond middernacht een tussenstand te geven op basis van 85 tot 90 procent van de getelde stemmen. Dat was vooral spannend voor de kleinere partijen die kans maakten op één zetel, zoals Bij1 van Sylvana Simons en de ChristenUnie. Informateur Maarten van Poelgeest, oud-wethouder van Amsterdam, was donderdag al begonnen met inventariserende gesprekken met partijen die waarschijnlijk een plek krijgen in de gemeenteraad. De coalitie in Amsterdam bestaat nu nog uit D66, VVD en SP. Zij hebben samen 26 van de 45 zetels. 

Of D66 opnieuw plaatsneemt in de nieuwe coalitie, daar wil Van Dantzig nog niet op vooruitlopen. ‘GroenLinks verdient een compliment. Ze hebben een goede campagne gevoerd en gewonnen. Ons past bescheidenheid. GroenLinks moet de eerste stap zetten naar een stadsbestuur, maar het is duidelijk dat D66 een partij is die graag samenwerkt.'

Moorman: 'Hartstikke mooi' dat GroenLinks de grootste is 

PvdA-fractievoorzitter Moorman noemt het 'hartstikke mooi' dat GroenLinks de grootste is geworden. 'Dat gun ik ze van harte. We hebben de afgelopen vier jaar samen goed oppositie gevoerd. Nu is het tijd om te kijken wat de meest logische coalitie wordt', zegt ze. 'Ik heb wel aangegeven dat ik vind dat het linkser moet dan de afgelopen vier jaar, toen we de meest rechtse coalitie ooit hadden. Dat heeft impact gehad op de stad.’

GroenLinks, D66 en de PvdA lieten eerder weten niet met Forum voor Democratie te willen samenwerken. Fractievoorzitter Annabel Nanninga: ‘We zullen nog wel zien wat er overblijft van de grote woorden die zijn uitgesproken in campagnetijd. Drie zetels als nieuwkomer, daar kun je niet zomaar omheen.’

Amsterdam massaal tegen Wiv

Amsterdam heeft massaal tegen het referendum over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (wiv) gestemd: 204.795 mensen stemden tegen en 98.628 voor. Er zijn ruim een miljoen stemmen geteld voor alle drie de verkiezingen, zo maakte waarnemend burgemeester Jozias van Aartsen bekend. 

Zetelverdeling en absoluut aantal stemmen:

• GroenLinks: 10 zetels met 70.880 stemmen 

• D66: 8 zetels met 55.724 stemmen

• VVD: 6 zetels met 39.702 stemmen

• PvdA: 5 zetels met 37.181 stemmen

• SP: 3 zetels met 26.070 stemmen

• Partij voor de Dieren: 3 zetels met 24.672 stemmen

• Denk: 3 zetels met 23.138 stemmen

• Forum voor Democratie: 3 zetels met 20.015 stemmen

• CDA: 1 zetel met 11.991 stemmen

• ChristenUnie: 1 zetel met 6.837 stemmen

• Bij1: 1 zetel met 6.571 stemmen

Thierry Baudet van Forum voor Democratie tijdens de uitslagenavond van de gemeenteraadsverkiezingenBeeld ANP