Meerderheid aarzelt met huiszoekingen bij uitgeprocedeerde vreemdelingen
De commissie Binnenlandse Zaken zal vandaag niet stemmen over het wetsontwerp dat huiszoekingen toelaat bij uitgeprocedeerde vreemdelingen. De stemming wordt uitgesteld vanwege de felle kritiek.
De vereniging van onderzoeksrechters heeft grote vragen bij het wetsontwerp dat vanmiddag wordt besproken in de commissie Binnenlandse Zaken. Dat laat agenten toe om thuis binnen te vallen bij vreemdelingen die het bevel kregen het land te verlaten. Voorwaarde is dat een onderzoeksrechter het licht op groen zet en dat er eerder al uitwijzingspogingen mislukten.
De rechters vrezen dat ze te weinig vat hebben op wat er tijdens de huiszoekingen gebeurt. Bovendien vinden ze het niet kunnen dat ze een louter administratieve goedkeuring moeten geven voor een huiszoeking die niet eens in een gerechtelijk onderzoek kadert. “Wij zijn geen stempelrechters”, zegt voorzitter Philippe Van Linthout in onze krant.
'Een woning betreden is een ingrijpende maatregel op iemands privéleven. Normaal gebeurt dat alleen bij iemand die zware feiten pleegt'
Geen zware criminelen
Maar ook de Liga voor de Mensenrechten heeft nu ernstige bedenkingen. “Een woning betreden is een ingrijpende maatregel op iemands privéleven. Normaal gebeurt dat alleen bij iemand die zware feiten pleegt, op basis van het dossier en een weloverwogen beslissing door een rechter”, zegt voorzitter Kati Verstrepen. "Iemand zonder documenten is geen zware crimineel. Bovendien moet de onderzoeksrechter nu een beslissing nemen zonder dat hij zich kan baseren op een dossier.”
Tweede pijnpunt is volgens de Liga dat er geen einde wordt gesteld aan de huidige uitwassen. Tot nu toe zegt de politie te mogen binnenvallen bij uitgeprocedeerde vreemdelingen omdat het om een 'betrapping op heterdaad' gaat. “In de tekst zoals hij nu voorligt, staat nergens dat die betrapping op heterdaad niet meer kan”, verduidelijkt Verstrepen. “Deze wet stelt dus geen einde aan die praktijken.”
Amendementen
“In totaal hebben we zes kritische adviezen binnengekregen”, laat commissievoorzitter Brecht Vermeulen (N-VA) weten. “Het is nu aan de commissie om te beslissen wat ze met deze adviezen gaat doen. Uiteraard heeft elke belangenvereniging haar eigen agenda, maar dat wil niet zeggen dat de kritiek sowieso onterecht is.”
'Elke belangenvereniging heeft haar eigen agenda, maar dat wil niet zeggen dat de kritiek onterecht is'
Vraag is: wil de meerderheid hier nog mee doorgaan? Uit een rondvraag blijkt van wel, al willen zowel CD&V als N-VA hoorzittingen organiseren om de vele vragen rond dit dossier uit te klaren. “Het is niet uitgesloten dat er nog amendementen worden ingediend vanuit het parlement”, stelt Vermeulen. “Veel hangt af van de positie die de fracties en de regering zullen innemen.”
CD&V-Kamerlid Nahima Lanjri is alvast geschrokken van de kritiek. Zij kaartte het probleem van de illegale huiszoekingen anderhalf jaar geleden zelf aan. “Sommigen doen nu alsof we nieuwe uitwassen scheppen, terwijl we net een strikt kader vastleggen", zegt ze. “De politie valt regelmatig binnen bij mensen zonder papieren zonder dat ze daar een huiszoekingsbevel voor heeft. Dat mag niet, en toch gebeurt het. En als die overtreding wordt aangeklaagd, dan geeft de ene rechter je gelijk terwijl de andere je ongelijk geeft.”
Die wetteloosheid wordt nu eindelijk aangepakt, zegt ze. "Vanaf nu moet er altijd een bevel van de onderzoeksrechter zijn. En die onderzoeksrechter kan ook altijd weigeren." Zo moet het onder andere bewezen zijn dat de uitgeprocedeerde vreemdeling alle mogelijke stappen van het uitwijzingsproces heeft doorlopen. En dat hij op het betreffende adres woont waar de politie wil binnenvallen.
Maximiliaanpark
De transitmigranten in het Maximiliaanpark in Brussel komen dus niet in aanmerking voor deze regeling, zegt Lanjri. “DVZ kan niet zomaar binnenvallen bij mensen die nog geen procedure hebben doorlopen." Zowel Lanjri als Justitieminister Koen Geens (CD&V) benadrukken dat de regeling niets te maken heeft met het burgerplatform dat onderdak geeft aan mensen. "Wij waarderen net enorm dat burgers zich inzetten voor mensen in nood."
Resultaat van deze heisa is dat niet alleen de oppositie, maar ook de meerderheid extra hoorzittingen vraagt om de vele vragen rond dit dossier uit te klaren. Dat betekent dat het controversiële wetsontwerp wordt uitgesteld. "Het zou me verbazen dat we vandaag al kunnen stemmen", zei Vermeulen bij aanvang van de commissievergadering. Ook Lanjri heeft er geen probleem mee om de discussie te voeren. "Op één week komt het niet aan."