Aardgasverbod overvalt bouw

Amsterdam

Dat verbod gaat al op 1 juli in, minstens een half jaar eerder dan de sector dacht. Hun brancheorganisaties noemen die ingangsdatum in een brief aan het kabinet ‘onverantwoord’ en ‘niet getuigen van behoorlijk bestuur’, meldt de Volkskrant.

De bouwers waarschuwen het kabinet voor grote vertragingen en kostenoverschrijdingen bij bouwplannen die nu nog in de ontwerpfase zitten.

Volgens een recent onderzoek van Bouwtrend is 35 procent van die geplande, maar nog niet vergunde woningen ontworpen met een aardgasaansluiting. Het gaat volgens Bouwtrend om minstens tienduizend woningen. Al deze bouwplannen moeten ingrijpend aangepast worden om aan de nieuwe wet te voldoen.

Woningcorporatie Woonpalet uit Zeewolde is een van de gedupeerde opdrachtgevers. Woordvoerder Wiepke van Erp Taalman Kip: ‘Pal tegenover ons woonzorgcentrum uit 2016 gaan we 49 appartementen bouwen. Om kosten en tijd te besparen, wilden we het bestaande gebouw exact kopiëren, zodat we dezelfde bouwtekeningen konden gebruiken. Maar in dat oude ontwerp heeft elke woning een cv-ketel. We maken nu een aangepast ontwerp met een luchtwarmtepomp die alle woningen tegelijk kan verwarmen.’ Die aanpassing vertraagt de oplevering van de sociale huurwoningen met zeker een half jaar en leidt tot 5000 à 10.000 euro meerkosten per appartement. ‘Die extra kosten moeten we als corporatie in principe zelf betalen.’

Het aardgasverbod komt als een koude douche voor de bouwsector en de woningcorporaties. Het regeerakkoord (van oktober 2017) noemt ‘het eind van de kabinetsperiode’ als moment waarop alle nieuwbouwwoningen ‘in de regel’ aardgasvrij moeten zijn. Minister Ollongren schrijft de Kamer nog in december dat 2020 de streefdatum is.

stroomversnelling

De zware aardbeving in het Groningse Zeerijp op 8 januari brengt de zaak in een stroomversnelling. De landelijke politiek raakt plotseling sterk doordrongen van de urgentie van de energietransitie. Vrijwel de voltallige Tweede Kamer stemt eind januari voor het ‘zo snel mogelijk’ afschaffen van de gasaansluitplicht. Die afschaffing komt in de praktijk neer op een verbod, omdat netbeheerders alleen wettelijke taken mogen uitvoeren. Gasaansluitingen vallen daar vanaf 1 juli niet langer onder. Gemeenten kunnen alleen om ‘zwaarwegende belangen’ een ontheffing verlenen, bijvoorbeeld als andere oplossingen dan aardgas technisch onmogelijk zijn. Voor de meeste bouwprojecten geldt dat echter niet.

De belangenclub voor projectontwikkelaars Neprom en de woningcorporatiekoepel Aedes vinden dat hun waarschuwingen ‘onder grote maatschappelijke druk’ zijn weggewuifd. Neprom-directeur Jan Fokkema benadrukt dat zijn sector vol overtuiging achter aardgasvrij bouwen staat en alles op alles zet om dit zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen. ‘Maar dit gaat te hard, dit lijkt op paniekvoetbal. De projecten die nu herzien moeten worden, zitten al één of twee jaar in de pijplijn. Bij de benodigde aanpassingen gaat het niet om cv-keteltje eruit, warmtepompje erin, maar om een complete herziening van het bouwplan.’ Neprom wijst daarnaast op het grote tekort aan installateurs die met kennis van zaken een warmtepomp (het populairste alternatief voor aardgas) kunnen installeren.

Ook de Vereniging Eigen Huis maakt zich daarover zorgen. ‘Deze haast gaat ten koste van huizenkopers. Veel bouwers hebben weinig ervaring met het aansluiten van warmtepompen. Er zullen nu woningen opgeleverd worden met installaties die niet naar behoren functioneren. Denk aan de problemen die er zijn geweest met balansventilatie. De bouwbedrijven zeggen immers zelf dat ze veel te weinig vakmensen hebben.’

Oud-PvdA-leider Diederik Samsom, die de onderhandelingen leidt over de klimaatdoelstellingen in de bouw, wil een ‘inkeerregeling’ voor bouwbedrijven en corporaties die al vergunde aardgaswoningen alsnog aardgasvrij maken (terwijl dat niet hoeft, omdat de bouwvergunning al voor 1 juli binnen was).

Huizenkopers en bedrijven zouden dan gecompenseerd worden voor de meerkosten en vertragingen in het bouwtraject, meldt Bouwend Nederland op zijn website. <