Dagboekfragment: Dragonders slaan er keihard op los, in Rome
Erik van den Berg deelt dagelijks een opmerkelijk fragment uit zijn verzameling historische dagboeken.
Rome, 20 maart 1860
's Ochtends kwam de congregatie van Sapienza in de gelijknamige kerk bijeen. Na de Heilige Mis hieven de studenten het Te Deum aan, als dankbetoon voor de schitterende uitslag van de verkiezingen. Het eindigde in een groot tumult.
's Avonds was er een demonstratie aangekondigd, maar soldaten blokkeerden de Via Nomentana en patrouilleerden over de Corso. Het kwam tot een samenscholing, de pauselijke gendarmen sloegen er op los en het volk vluchtte in paniek in alle kanten op.
Ik zat net in een nabijgelegen café een glas wijn te drinken, toen de deur open vloog en vele vluchtenden zich naar binnen stortten. De waard heeft de zaak ogenblikkelijk gesloten.
In de avond patrouilleren Franse soldaten over de Corso, met zes man tegelijk, dicht op elkaar. Tegelijkertijd wemelt het op de Corso van de wandelaars. De Fransen zeggen het oproer te onderdrukken, maar je kunt stellen dat ze het uitlokken.
De regering laat plakkaten verspreiden die een verlaging van de broodprijzen aankondigen.
22 maart
De dragonders hebben er als bezetenen op los geslagen, er zijn honderd gewonden en een van hen is gisteren gestorven, een arme herbergier die net uit de Heilige Mis in de San Carlo kwam. De dragonders zijn met vijf scudi de man beloond. Overal klinkt de kreet van verraad: Napoleon zou het oproer in scène hebben gezet.
Ferdinand Gregorovius (1821-1891), Duits historicus. Ingekort fragment uit Römische Tagebücher 1852-1874.