E. coli, blauwalg, rattenurine: wie gaat er mee zwemmen?
Waarschuwing: weet dat u niet alleen zwemt als u een duik neemt in de sloot achter uw huis. U wordt vergezeld door een groeiend aantal bacteriën dat goed gedijt bij hoge watertemperaturen. Sommige daarvan zijn ziekmakend. Met nog meer hoge temperaturen op komst –volgende week wordt nog steeds zeer warm weer verwacht met temperaturen boven de 30 graden – zal hun aantal toenemen. Wie zijn zij?
1. Blauwalgen
Onder de microscoop hebben blauwalgen verschillende gestalten: je hebt groene spaghettislierten, maar ook bloemachtige figuren. Ze groeien goed als het zonnetje schijnt en het water opwarmt, legt microbioloog Edwin Kardinaal van Wateronderzoeksinstituut KWR Water uit. Hij kent veel bacteriën die in water leven, maar durfde dit weekend toch te zwemmen in natuurwater waar gewaarschuwd werd voor blauwalg.
"Blauwalg is de verzamelnaam voor een scala aan cyanobacteriën met dezelfde eigenschappen. Afhankelijk van de soort, kunnen ze gifstoffen produceren. Als blauwalg naar de oppervlakte drijft en een groenblauwe deken op het water vormt, moet je oppassen. Je moet in dat geval contact voorkomen en er in ieder geval voor zorgen dat je geen water inslikt."
Want wie giftige blauwalg binnenkrijgt, kan last krijgen van buikklachten, maar aanraking kan ook irritatie aan de slijmvliezen en ogen veroorzaken. Wie het langere tijd achter elkaar binnenkrijgt, loopt meer gevaar, bijvoorbeeld op leveraandoeningen. Ook verlammingsverschijnselen kunnen bij hoge dosis voorkomen. Kardinaal: "Vooral met kinderen is het oppassen, want die krijgen vaak water binnen."
'Als blauwalg naar de oppervlakte drijft en een groenblauwe deken op het water vormt, moet je oppassen'
Zijn advies is alleen naar officiële zwemplekken te gaan, waar de waterkwaliteit regelmatig wordt gemeten. Op kwaliteitzwemwater.be zijn deze locaties te vinden en staat waar het veilig is en waar niet.
2. E. coli en enterococcen
Hoe meer zwemmers in natuurwater, des te hoger de concentratie E. coli en enterococcen. Door gebrekkige hygiëne komen 'bacteriën van humane herkomst', zoals Kardinaal het netjes noemt, in het water terecht. Ze komen van vieze billen en handen, of van uitwerpselen van baby's en peuters. Wie deze bacteriën binnenkrijgt, loopt een verhoogde kans op ziekten in het maagdarmkanaal. Dus hoe gezellig het ook is, met de hele stad op één plek zwemmen, het brengt ook extra risico's met zich mee.
3. Pseudomonas aeruginosa
Deze bacterie kan oorinfecties veroorzaken. "Pseudomonas gedijt goed bij hoge watertemperaturen, dus vooral als je ervan uitgaat dat de watertemperatuur omhooggaat als gevolg van de aanhoudende warmte. Grote watermassa's warmen niet van de ene op de andere dag op, de pseudomonas groeit waarschijnlijk beter in ondiepe vijvertjes of stadssloten", zegt Kardinaal.
4. Leptospira
Hij verspreidt zich via rattenurine en overleeft goed in oppervlaktewater: de leptospira. Van de bruine ratten (Rattus norvegicus) draagt pakweg 50 procent leptospira met zich mee, aldus Kardinaal. Dus het is oppassen in water waar veel bruine ratten voorkomen. "Leptospira komt binnen via wondjes of via de slijmvliezen in de mond of de neus. Ook deze bacterie overleeft beter in warm water."
Als mensen in de natuur gaan zwemmen, moeten zij zich realiseren dat er altijd een risico is, vindt Kardinaal. "Water waar veel ratten in zwemmen, is in potentie gevaarlijker dan waar veel blauwalgen voorkomen, want van deze bacterie kan je de ziekte van Weil krijgen", aldus de microbioloog. Die begint met griepachtige verschijnselen en eindigt met geel zien van de huid en het oogwit en kan fatale gevolgen hebben. Gelukkig komt deze, overigens goed te behandelen besmetting, relatief weinig voor in onze contreien.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
