De huidige maatstaf is een gepolijste cilinder van platina-iridium, opgeslagen in een safe bij het Internationaal Bureau voor Maten en Gewichten in Sèvres nabij Parijs. Maar vanaf 20 mei, Wereldmeteorologiedag, is het ding zijn status van ultieme ijking kwijt.

Vertegenwoordigers uit zestig landen hebben beslist een kilo te berekenen op basis van berekeningen van de constante van Planck. Die drukt in de quantumfysisca een relatie uit tussen de de energie en de frequentie van deeltjes zoals protonen.

Ook ampère (elektriciteit), mol (hoeveelheid scheikundige stof) en kelvin (temperatuuur) krijgen een nieuwe definitie.

“Voor consument verandert er niks”

België stemde met de nieuwe definitie in, liet vicepremier Kris Peeters in een mededeling weten. Hij verheugde zich dat ze nauwkeuriger is dan de vorige. “Voor de consument verandert er niets. Een kilo appels in de winkel zal evenveel blijven wegen. Voor hoogtechnologische toepassingen is de nieuwe berekening wel van groot belang.”

De afgelopen jaren werd duidelijk dat de fysieke referentiekilogram niet nauwkeurig genoeg was, aldus Peeters. De massa van de ultieme referentiekilogram begon steeds meer te verschillen van de kilogrammen die in andere landen - waaronder twee in België - bewaard werden. Het verschil was opgelopen tot gemiddeld 50 microgram, 50 miljoensten van een gram. “Dat is te veel voor hoogtechnologische toepassingen die een zeer hoge nauwkeurigheid nodig hebben”, beklemtoont de bewindsman.

De twee referentiekilogrammen in het KMI verdwijnen niet, beklemtoont Peeters. Ze zullen behouden blijven omwille van hun “belangrijke metrologische en wetenschappelijke waarde”.