© Photo News

UAntwerpen heeft allereerste prof dierenrechten dankzij 280.000 euro van anonieme weldoener

De Universiteit Antwerpen richt een leerstoel ‘dier en recht’ op. Een anonieme weldoener schenkt liefst 280.000 euro aan de unief om de studie te financieren. “De mecenas was verontwaardigd na de taferelen uit het slachthuis van Tielt”, zegt professor in de rechten Frederik Swennen, die zichzelf nu ook de eerste prof dierenrechten mag noemen.

Jens Vancaeneghem

Kreupele varkens. Aan de oren getrokken en bij bewustzijn gekeeld. De gruwelijke beelden uit het slachthuis in Tielt zorgden vorig jaar voor een golf van verontwaardiging. In die mate zelfs dat een weldoener nu 280.000 euro schenkt, waarmee de Universiteit Antwerpen de leerstoel dier en recht opricht binnen de faculteit rechten. De decaan himself – hoogleraar Frederik Swennen – mag zich voortaan de eerste professor dierenrechten van Vlaanderen noemen. Samen met een doctoraatsstudent gaat hij op zoek naar een nieuwe wettelijke grondslag om dieren beter te beschermen.

“In discussies gaat het altijd om het geven van basisrechten aan dieren, net zoals bij mensen”, zegt Swennen. “Het recht op leven bijvoorbeeld. Maar dat houdt in dat we hen niet mogen slachten en opeten. En met rechten komen ook plichten. Dat is onwerkbaar.”

Nochtans zijn er al stukken natuur die dezelfde rechten als mensen hebben gekregen. In Nieuw-Zeeland hebben ze zelfs al een rivier en een berg die als levende wezens zijn erkend. Uiteraard zijn er altijd mensen die als voogd optreden. Ook voor dieren zou dat in theorie kunnen.

Volgens Swennen is het veel zinvoller van ‘dierwaardigheid’ te vertrekken. Dat principe zou kunnen inhouden dat dieren een leven hebben zoals in de vrije natuur, al is ook dat niet vanzelfsprekend voor pakweg varkens of koeien.

Koeien kiezen zelf

“We zouden hen ook meer vrijheid kunnen geven om hun leven in te richten zoals het hen past”, zegt milieufilosoof Marcel Wissenburg van de Radboud Universiteit in Nijmegen. “In Nederland bestaan er boerderijen waar koeien kiezen wanneer ze gemolken worden, door een robot te activeren. Dierwaardigheid vertrekt vanuit de dieren zelf.”

De leerstoel wordt donderdag officieel geïnstalleerd, maar het onderzoek zal enkele jaren in beslag nemen. Swennen hoopt dat het zal leiden tot een beter wettelijk kader “om zware incidenten zoals in Tielt te voorkomen”.