May hield haar tweede speech in de Santa Maria Novella-kerk in hartje Firenze. Ze verwees bij het begin van haar speech naar de Medici, die er het centrum van de Europese renaissance maakten. Die kwam tot stand dankzij intensieve handel, ook en vooral met Engeland. May wilde zo duidelijk maken dat het Verenigd Koninkrijk ook na de Brexit een erg nauwe band wil blijven onderhouden met de EU.

De Britse premier noemde de vluchtelingencrisis en het terrorisme als twee van de grote uitdagingen waar de EU en het Verenigd Koninkrijk voorstaan en die ze als partners moeten oplossen. Daarbij zei ze dankbaar te zijn over de samenwerking met onder andere Italië de voorbije weken. May had het ook over de dreiging die de kernwapens van Noord-Korea stelden voor de internationale gemeenschap. 'Groot-Brittannië zal er altijd zijn voor haar bondgenoten. We verlaten de Unie misschien, maar we laten Europa niet in de steek.'

Verder stelde May in haar speech onder andere dat het VK en de EU een gedeelde verantwoordelijkheid hebben om een akkoord te bereiken. 'Als we creatief genoeg kunnen zijn in de manier waarop we deze relatie tot stand laten komen, denk ik dat we optimistisch kunnen zijn over de toekomst voor het VK en de EU. Dit hoofdstuk van onze Europese geschiedenis zal dan niet herinnerd worden om onze verschillen maar voor de visie die we toonden; niet voor de uitdagingen waar we voorstonden, maar om de creativiteit die we toonden om ze te overwinnen.'

EU-burgers in VK vallen onder Europees recht

May kwam ook nog terug op de onderhandelingspositie van het VK in de onderhandelingen met de EU. 'We hebben nu drie onderhandelingsrondes gehad, die waren moeilijk, maar we hebben vooruitgang geboekt. We zijn overeengekomen om het vrij verkeer van personen van en naar Ierland behouden moet blijven en dat er geen sprake mag zijn van fysieke grenscontroles.'

Over een ander heikel punt, de rechten van de EU-burgers in het VK, verklaarde May dat ze de rechten van die mensen wil garanderen, 'net zoals ik wil dat Britse burgers hun rechten in de EU behouden'. Ze kwam de EU tegemoet door te beloven dat rekening zal gehouden worden met uitspraken van het Europees Hof in Britse rechtbanken als EU-burgers betrokken zijn.

Andere afspraken met EU dan Noorwegen en Canada

'We kunnen niet van alle voordelen van de vrije markt genieten, zonder de nadelen erbij te nemen', besefte May. De Britse premier hoopt echter dat er een nieuw economisch evenwicht tussen Groot-Brittannië en de EU kan gevonden worden. Daarbij maakte May duidelijk dat ze niet wil kiezen tussen de modellen van economische samenwerking die de EU eerder overeenkwam met Noorwegen en Canada. 'Het EEA-model (van Noorwegen, red.) zal niet werken. Maar de Canada-optie zou een serieuze beknotting betekenen voor onze toegang tot de Europese markt, en dat zou geen van beide economieën ten goede komen.'

Eventuele geschillen zouden daarbij moeten bekeken worden door een nieuw op te richten arbitragemechanisme. 'Het oplossen van die geschillen kan niet overgelaten worden aan het Europees Hof, noch aan de Britse rechtbanken.'

Aanpassingsperiode van twee jaar

Om de burgers en de bedrijven toe te laten zich aan te passen aan de nieuwe afspraken, wil Groot-Brittannië een transitieperiode. In die periode wil May dat de Europese markt open blijft voor het VK, waarbij de Europese regelgeving blijft gelden.

In de afspraken over de transitieperiode moet een garantie voor beide kampen komen: dat de transitieperiode er komt, maar ook dat de periode beperkt blijft. May schat nu in dat die periode twee jaar zal duren. In die twee jaar zouden EU-burgers ook naar Groot-Brittannië kunnen blijven komen, al zouden ze zich wel moeten registreren.

De Europese begroting zou tot 2020 niet mogen afzien van de Brexit, vindt May in ruil. Groot-Brittannië verbindt zich ertoe om tot die tijd de budgettaire afspraken met het Verenigd Koninkrijk na te komen.

Nieuw veiligheidsverdrag

De Britse premier wil verder ook een nieuw verdrag met de EU over veiligheid en justitie. Daarbij zal May met een 'ongezien diepgaand' voorstel komen. 'Het Verenigd Koninkrijk verbindt zich er onvoorwaardelijk toe Europa's veiligheid te blijven garanderen.'