Kritiek uit eigen huis jaagt N-VA op stang

“De N-VA heeft niet gebracht wat ze beloofde.” De quote is van Philippe Roose, een Vlaamse wijnboer op Sicilië, maar vooral een invloedrijke twitteraar en essayist, die partijtoppers als Theo Francken en Sander Loones al van in zijn studententijd tot zijn vrienden mag rekenen. Roose verweet N-VA vorige week in Knack onder meer dat ze “geen rechts-conservatieve partij wil zijn, maar steeds meer een rechts-populistische partij”. Hij werd de afgelopen dagen nauwelijks tegengesproken. Integendeel. Zijn zinsnede, “dat de partij in een tunnel van het eigen gelijk zit”, wordt dezer dagen gretig overgenomen door andere leden van de Vlaamse Beweging.

Wakker worden

Dat voorzitter Bart De Wever momenteel op vakantie is, heeft er misschien iets mee te maken. Maar in zekere zin was hij in juni zelf de aanstoker van de nervositeit, toen hij na één mindere peiling zijn partijgenoten meteen opriep “wakker te worden”. Het was de aanzet voor een zomer vol zure oprispingen binnen de eigen gelederen. Eerst was er Vlaams Parlementsvoorzitter Jan Peumans, die Theo Francken “niet de geschikte man om de partij te leiden” noemde. Peumans ergerde zich aan de harde koers en het populistisch discours van een deel van de partijtop.

Na de zomerakkoorden van de Vlaamse en de federale regering volgde dan de snoeiharde kritiek over de slappe hervormingskost die de afgelopen vier jaar is opgediend, ook bij die economen en commentatoren die zich doorgaans erg kunnen vinden in de sociaaleconomische strategie van de N-VA. “Bange bewindslieden die achter de feiten aanhollen”, uitte professor Ivan Van de Cloot zijn ontgoocheling over het begrotingsbeleid van de regering.

Kritiek erkennen

En vorige week was er dus Philippe Roose, een van de vaste pennen op Doorbraak.be, de opiniewebsite waar Vlaams-nationalisten zich erg thuisvoelen. Het was daar dat Kamerfractieleider Peter De Roover afgelopen weekend een bocht maakte. “Tot op heden werd de kritiek die al langer bestaat altijd ontkend”, zegt politicoloog Dave Sinardet (VUB). “Door die kritiek nu wel te erkennen, maakt N-VA een opmerkelijke strategische switch.” Volgens De Roover “heeft de N-VA zelf ook fouten gemaakt”, “voeren de regeringen te weinig van het programma van de N-VA uit”, en “zit er te weinig van onze partij in het beleid”.

De Roover zegt “dat de criticasters gewoon gelijk hebben”, al voegt hij er ook aan toe “dat de kritiek ook intern al meermaals weerklonk”. De vraag is dan of daar wel rekening mee gehouden werd. Bij de partijtop klinkt het dat de coalitiepartners het N-VA onmogelijk hebben gemaakt om echt de kracht van de verandering te laten spelen. Maar of dat voldoende is om de achterban te sussen? “De N-VA heeft zich in de federale regering vooral verstopt achter de coalitiepartners”, aldus Roose in Knack. “Dat hoort ze niet graag, maar het is zo, dus zeg ik het.”