Van woonkamer tot slaapkamer: de comeback van tapijt en behang

Na de zotte jaren 60, 70 en zelfs 80, was ons interieur nog nooit zo sober als pakweg de jongste tien jaar”, vertelt interieurontwerper Jean-Philippe Demeyer, die gekend staat om zijn gedurfde eclectische stijl. We kunnen hem geen ongelijk geven. Muren en vloeren ­werden ontbloot. Wit en zachte pastelkleuren domineerden en alle opsmuk beperkte zich tot een schapenvel gedrapeerd over een Eames Plastic Chair, een lichtbox met Pinterest-achtige quote en een hangplant om de boel toch wat levendig te houden. Natuurlijk is de Scandinavische look meer dan het steriel beeld dat we hier schetsen. Die witte muren zorgden eveneens voor een ongekende lichtheid en frisheid. Het minimalisme was welgekomen in tijden waar we altijd en overal geprikkeld worden met een overvol hoofd tot gevolg. We ruimden op alsof het ons leven magisch zou veranderen. Ons huis zag er nog nooit zo ordelijk uit als de laatste vijf jaar.

Maar na ons jaren te nestelen in deze Scandinavische knusheid, ook gekend onder het begrip hygge, maken we in onze woonst ruimte voor een intiemere variant van ­gezelligheid. “We zijn gelukkig een beetje ­uitgekeken op de grijze interieurs”, gaat Demeyer verder. “Meer kleur, luxueuze ­stoffen en uiteenlopende patronen zullen de boventoon voeren.” Moeten we heel onze Scandinavische inboedel dan verkopen? Nee, gelukkig niet. Het zijn voornamelijk onze muren en vloeren die we rijkelijk gaan ­bekleden.

Nieuwe flowerpower

Je had het enkele jaren geleden misschien niet durven voorspellen, maar behangpapier en ja, zelfs vast tapijt sluipen stilaan onze woonkamer, slaapkamer of voor wie durft: badkamer, terug binnen. Het oubollige imago dat ze jarenlang met zich meezeulden, is verleden tijd. Er is genoeg bewijs: van de elegante, Engelse plattelandsstijl tot sexy Italiaanse glam.

In tegenstelling tot België zijn behangpapier en vast tapijt in het Verenigd Koninkrijk een constante in vele huiskamers. “Verhuizen de Britten, dan wordt het oude tapijt er als ­eerste uitgetrokken en komt er steevast een nieuw in de plaats. Hetzelfde geldt voor behangpapier”, vertelt Demeyer.

Het is niet verwonderlijk dat een Brits merk als Morris en Co al sinds de ­negentiende eeuw succes oogst. Farrow & Ball doet het al sinds de jaren 40. Demeyer: “Hoewel de Engelse stijl voornamelijk is opgebouwd uit traditie – denk aan romantische, haast Victoriaanse patronen – slagen de Britten er toch in om er telkens een nieuwe twist aan te geven.”

Zo herdefinieert Farrow & Ball het klassieke bloempatroon en maximaliseert ze tot muurgrote dessins waarbij de bloemblaadjes zich op de muur lijken te ontvouwen. De ­fijnere bloesems in bescheiden pasteltinten en zachte neutralen uit de collectie houden wel nog vast aan de Scandinavische frisheid en minimalisme. Durf je een stapje verder te gaan, dan kan dat met metallic accenten.

Ook bij het Belgische Tenue de Ville is de natuur een grote inspiratiebron. Daar mag het al wat mysterieuzer zijn. Exotische ­palmbomen en bamboe in rijke en diepe kleuren. Het gebruik van digital printing in plaats van de traditionele blokdrukmethode transformeren de tekeningen op het ­behangpapier tot gigantische artistieke ­landschappen; ze krijgen de allures van een muurgroot schilderij. Ze creëren veel meer diepgang in een ruimte. Anderzijds bieden ze dan weer niet de textuur van de ­blokdrukmethode.

It-muur

Wie zijn twee linkerhanden klammig voelt worden bij het idee een muur te behangen, gaat best voor een niet-geweven papier. Hierbij breng je de lijm rechtstreeks aan op de muur in plaats van op het papier. Het zorgt voor iets minder geklungel. Al blijft het een klusje dat wat geduld en een paar ­helpende handen vraagt. De verleiding is vaak groot om gewoon met de verf­roller aan de slag te gaan. Maar enkel een kleurrijke accentmuur geeft niet de ­persoonlijkheid aan ons huis die we al zo lang missen.

Met behangpapier kun je een ruimte ­helemaal eigen maken. Het liefst trek je het behang door naar elke muur van de kamer. “We willen niet meer dat ons huis dezelfde sfeer ademt als dat van onze buren links en rechts of zelfs onze vrienden”, vertelt Ottoline de Vries, oprichtster van het in Londen gevestigde merk Ottoline. Gebaseerd op de Nederlandse kunstbeweging De Stijl ­ontwierp De Vries behangpapier met abstracte designs die gerust een hele kamer kunnen sieren zonder dat het té hevig wordt. En ook fauna en flora zijn hier een terugkerend thema. De reeks Tulipomania brengt behangpapier met het patroon van tulpen die terug te vinden zijn in de Nederlandse schilderijen uit de zeventiende eeuw. Behang­papier zal altijd een gevoel van nostalgie oproepen, maar dezer dagen wordt er ook volop mee geëxperimenteerd. “Je interieur is een weerspiegeling van je persoonlijkheid en mood, die heel veranderlijk zijn. Waarom je interieur dan niet opbouwen uit elementen die mee kunnen veranderen?”, vroeg de Belgische textielontwerpster Yana Pellegrini zich af. Haar werk Track geeft een hedendaagse interpretatie aan ­muurbekleding. Het bedekt niet heel de muur zoals behang­papier, maar slechts een stuk en kan veranderen, zoals een plaid of een kussen. Doordat het gemaakt is uit textiel geeft het meteen meer sfeer aan een ruimte.

Hetzelfde geldt voor wandtapijten die de jongste jaren op kanalen als Instagram en Pinterest en masse opdoken. Voor de Belgische Ann Van Loon, die wandtapijten en macramé maakt onder de naam Jemamuse, zijn het haast ambachtelijke kunstwerkjes die zelfs het meest Scandinavische interieur een bohemien vibe geven. “We zien nog steeds veel pastel- en monokleuren. Bij deze laatste wordt het hele werkstuk meestal in een kleur uitgewerkt, maar krijg je wel meer diepte en textuur door het gebruik van verschillende weeftechnieken. Mijn wit wandtapijt met messing stroken is daar een goed voorbeeld van. Anderzijds zien we uit de VS een trend van wandtapijten in uiteenlopende kleuren overwaaien in formaten die je hele muur bedekken”, vertelt Van Loon.

Een trend die ons nog het meeste verbaasde, is de comeback van het vast tapijt. Textiel in de vorm van plaids, kussens en kamerbrede tapijten doen het al een tijdje goed in ons interieur, maar steeds meer interieurstudio’s wagen zich aan tapijt als permanent onderdeel van de kamer. Niet alleen de beige of lichtgrijze varianten worden nieuw leven ingeblazen, bordeauxrode of purperen ­vloeren worden moeiteloos gecombineerd met grafisch behangpapier en gordijnen in jungleprint.

Het klinkt alsof je er migraine aan zou overhouden, maar gek genoeg werkt het. Trendsetter hierin is het duo Britt Moran en Emiliano Salci, beter bekend als Dimore Studio. Ze mochten al menig luxehotel en -winkels voorzien van hun eclectische stijl. Van het prestigieuze Hotel Saint Marc in Parijs tot de winkel van Hermès in Milaan. De rode draad in hun projecten is de ­weelderige Italiaanse glam met een hoog seventiesgehalte. Bij Dimore gaan ze verder dan enkel een vast tapijt met palmbladmotief in de hal. Veel chroom, gefumeerd glas, ­spiegels en fluwelen zetels zorgen dat het boudoirachtige plaatje klopt.

Schoenen uit

We moeten eerlijk zijn. De vooroordelen die rond vast tapijt hangen, zijn niet helemaal onterecht. Het wordt al snel onhygiënisch als je het niet goed onderhoudt of je gasten niet vraagt om hun schoenen uit te doen. En wie last heeft van een stofallergie begint er misschien ook best niet aan. Hoewel, een tip: ga dan voor een linnen variant in plaats van een wollen. Vast tapijt in de keuken zouden we niet aanraden, maar het leent zich wel ­perfect voor de slaapkamer of woonkamer als knusse cocon. Het effect ervan is niet te onderschatten.

“Vast tapijt maakt een ruimte zachter”, vertellen de mannen van Dimore. En dan doelen ze niet alleen op het gemak voor je voeten. “Het dempt al het geluid. De ruimte straalt rust en een intieme sfeer uit. Vast tapijt geeft een instant gevoel van gezelligheid zonder dat je er zelf al te veel moeite voor moet doen.”

Kies bij voorkeur voor een diepe, warme kleur, rijke texturen of eentje met een print. Blijf vooral weg van neutrale kleuren als je niet terug in de Scandinavische stijl wil ­vervallen. Tenzij je het combineert met een patroon op de muur of zware gordijnen met exotisch motief. Of zoals de Franse architecte en designer India Mehdavi doet in restaurant Germain in Parijs: een vast tapijt in een zachte kleur, maar met geometrisch patroon en knalblauwe muren.

Ook bij de Nederlandse interieurstudio Framework lijken ze geen graten te zien in de onderhoudsvriendelijkheid van vast tapijt. Voor de inrichting van Bar Waldeck in Amsterdam kozen ze voor vast tapijt met het motief van de bladeren van een bananenplant. Riskant op een plek waar de rode wijntjes rijkelijk vloeien, maar de warme sfeer die het creëert, is het onderhoud meer dan waard. Het patroon van het tapijt is van de befaamde Franse interieurontwerpster Madeleine Castaing. Zij maakte van het mixen van patronen en kleuren haar handelsmerk. Of haar beroemde vast tapijt in ­luipaardprint snel de weg naar het grote publiek zal vinden, is nog af te wachten. We hopen in ieder geval van wel. Wij schaffen ons alvast een goed paar pantoffels aan.