Kroning Charles samengevat in "Coronation scroll": 11.500 handgeschreven woorden op rol vegan papier van 21 meter

De officiële kroning van koning Charles III ligt al een jaar achter ons. Op 6 mei 2023 keken miljoenen mensen uit het Verenigd Koninkrijk en de rest van de wereld toe hoe Charles in Westminster Abbey tot koning werd gekroond. De plechtige ceremonie stond zoals de Britse traditie het voorschrijft bol van de symboliek, pracht en praal.

Die symboliek, pracht en praal vinden we ook terug in de Coronation scroll, de 'kroningsrol', het officiële verslag van het aantreden en de kroning van de Britse vorst. Al minstens 700 jaar krijgen Britse monarchen zo'n kroningsrol. Een formeel en historisch document, maar net zo goed een kunstwerk. Om de prachtige kalligrafieën en illustraties te creëren, is een engelengeduld nodig.

Op 1 mei is de kroningsrol van Charles officieel voorgesteld. Koning Charles en koningin Camilla kregen het document te zien in Buckingham Palace. Ze waren duidelijk onder de indruk.

De kroningsrol beschrijft de gebeurtenissen op 6 mei 2023 op een rol papier van 21 meter lang. "Dat gaat hier kilometers door", lachte Charles. De rol bevat zowat 11.500 woorden, elegant met de hand geschreven met speciaal daarvoor gemaakte inkt. Die woorden omschrijven de ceremonies, processies en beloftes van trouw aan de nieuwe vorst tijdens de kroningsdienst.

"Oorspronkelijk legden de kroningsrollen vast wie er kwam en welke taken ze moesten uitvoeren tijdens de dienst. Dat maakte allemaal deel uit van het tot stand brengen van de relatie tussen koning en onderdanen", zegt Sean Cunningham, hoofd middeleeuwse archieven bij de Nationale Archieven. "De rol bevat elementen van eerdere loyaliteiten, eden en eerbetoon en is dus een verhaal van wat er die dag is gebeurd."

De vermelde gasten op de kroningsrol zijn de mensen met een ceremoniële rol, de koninklijke gasten, politici en buitenlandse vertegenwoordigers. De kroning van Charles werd ook bijgewoond door heel wat beroemdheden en niet-protocollaire gasten. Maar zij kregen geen eervolle aparte vermelding. Ze zijn samengezet onder de verzamelnaam "andere groepen".

De tekst werd opgesteld door Antonia Romeo, de vertegenwoordiger van de Britse kroon bij de regering. Het was aan kalligraaf Stephanie von Werthern-Gill om die tekst met de hand over te brengen op de papierrol.

Aan BBC vertelt ze dat ze 56 dagen op rij werkte aan de kroningsrol. Zonder pauzes in het weekend, om het ritme niet te doorbreken. De telefoon werd uitgeschakeld, rust en ontspanning vond ze in ademhalingsoefeningen en klassieke muziek. "Het was heel intens, maar het resultaat voelt als een kunstwerk", zei ze.

"Is alles juist geschreven?", grapte koning Charles toen hij de kroningsrol bewonderde. Fouten in een handgeschreven historisch document zouden menig kalligraaf inderdaad nachtmerries bezorgen, maar gelukkig waren die er niet. Er ontbrak aan het einde slechts één puntje op een i, zegt Von Werthern-Gill.

De kroningsrol is versierd met verfijnde illustraties van Timothy Noad. We zien onder meer de nationale symbolen van het Verenigd Koninkrijk, zoals de Engelse roos, de Schotse distel, Welshe prei en de Noord-Ierse klaver. Noad illustreerde niet alleen dit document, maar is ook de ontwerper van het koninklijke monogram van Charles. Dat is het 'logo' dat zal verschijnen op nieuwe bankbiljetten, openbare gebouwen, uniformen én nieuwe brievenbussen.

Voor het eerst is in het manuscript ook geen traditioneel perkament met dierlijke producten gebruikt. Een vegan kroningsrol dus, die bestaat uit 56 pagina's van hoogwaardig koperplaatschrift die met de hand aan elkaar genaaid zijn.

En er is nog een primeur. Voor het eerst zal het publiek de kroningsrol ook digitaal kunnen inkijken. Er is een video met onder meer "exclusieve interviews" met enkele aanwezigen, zoals Penny Mordaunt. Het Conservatieve Kamerlid is voorzitter van de Privy Council (het overlegorgaan tussen de politiek en de vorst) en mocht in die hoedanigheid de ceremoniële rol van zwaardendrager vervullen.

Ze liep in de kijker omdat ze de eerste vrouw was die de zwaarden mocht presenteren. Daarbij ook het loodzware, met juwelen bedekte Offerzwaard, waarmee de koning kan beslissen over goed en kwaad. En ze nam haar taak heel ernstig, met "een goed ontbijt, comfortabele schoenen en enkele pijnstillers". Ze droeg ook een opvallende jurk waarmee ze wel heel erg leek op prinses Leia uit 'Star wars'.

Koning Charles kreeg woensdag al een preview, sinds vorige vrijdag kan ook het publiek de digitale versie van de kroningsrol inkijken.

De oudst bewaard gebleven kroningsrol is die van Edward II uit 1308, waardoor we weten dat de praktijk minstens 700 jaar oud is. Net als alle andere kroningsrollen wordt hij zorgvuldig bewaard in de Nationale Archieven. Al heeft de kroningsrol van Edward II wel een woelig verleden, want hij lag honderden jaren in de Tower of Londen.

Oorspronkelijk waren ze geschreven in het Latijn en het oud-Frans. Vanaf de 17e eeuw gebeurde dat gedeeltelijk in het Engels. De eerste volledig Engelstalige kroningsrol kwam er pas in 1820, met de kroning van George IV.

Volgens expert Sean Cunningham hadden de rollen ooit een strategisch politiek doel. Het was een bewijs op papier van de legitimiteit van een regering, bewijsmateriaal om de opstandige adel te tonen welke beloften ze hadden gedaan. "In de middeleeuwen, toen de kroon veel meer werd betwist, waren dit belangrijke documenten over het gezag van een nieuwe vorst. Het gaat over de loyaliteit en trouw aan die nieuwe koning", zegt Cunningham aan BBC.

De kroningsrol van Charles zal samen met andere kroningsrollen worden bewaard in de Nationale Archieven.