“Proficiat, anti-vaxxers! Jullie droom is werkelijkheid ­geworden: dit is wat overal gaat gebeuren wanneer mensen stoppen met hun kinderen te vaccineren omdat ze luisteren naar jullie demente en ­levensgevaarlijke praatjes. Een zorgwekkende uitbraak van de mazelen.” Dat tweette viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) naar aanleiding van het nieuws dat in Madagascar 900 doden waren gevallen door de infectieziekte.

Zijn tweet was amper de wereld ingestuurd of Brusselse dokters luidden de alarmbel dat ze deze maand alleen al veertien gevallen van de mazelen vaststelden: één meer dan in 2018 in een heel jaar.

Anti-vaxxers

Volgens Van Ranst zijn die cijfers een weerspiegeling van de wereldwijde steile opmars van de infectieziekte. De Wereldgezondheidsorganisatie telde in 2018 dubbel zoveel gevallen als het jaar ervoor.

De viroloog ziet daarvoor twee grote redenen. Ten eerste het feit dat niet in ieder land even goed gevaccineerd wordt als in Vlaanderen. “Maar daarnaast is er ook een groeiende beweging van anti-vaxxers: mensen die zich bewust niet laten vaccineren en daar op ­internet allerlei onjuiste theorieën over verkondigen.”

Op sociale media en op websites worden inderdaad allerhande geruchten verspreid: dat inentingen tot autisme en onvruchtbaarheid zouden leiden, veel gevoeliger maken voor ontstekingen of op latere leeftijd kanker veroorzaken. “Onzin natuurlijk. De Wereldgezondheidsorganisatie noemt de anti-vaxxers niet voor niets een van de grootste bedreigingen voor onze gezondheid.”

In Vlaanderen is het percentage dat zich bewust niet laat vaccineren voorlopig nog verwaarloosbaar, zegt Joris Moonens van het Agentschap Zorg en Gezondheid. De vaccinatiegraad ligt volgens hem bijzonder hoog, door de door­gedreven campagnes en de aanpak van Kind & Gezin en op scholen. En wie als baby en als jonge tiener een dosis van het mazelenvaccin kreeg, zal buiten een extreem uitzonderlijk geval gevrijwaard blijven van de ziekte.

Besmettingsgevaar op reis

“Maar we leven niet op een eiland”, zegt viroloog Steven Van Gucht van Sciensano. “In Wallonië, Brussel en de ons omringende landen wordt veel minder gevaccineerd. In Europese landen als Italië en Griekenland, waar we vaak op reis gaan, zijn de mazelen nog een groter probleem. Het risico bestaat dus dat we in Vlaanderen ook plots met een uitbraak worden geconfronteerd.”

En dat wil niemand. De mazelen is en blijft een gevaarlijke ziekte die één op de duizend mensen niet overleeft.

(klik om de afbeelding in hoge resolutie te zien)