Het grote Alcatrazverslag: Status Quo en Belgen top in gezelligste gevangenis van het land

Het festival ontleent zijn naam aan de Alcatrazgevangenis in San Francisco, de geboorteplaats van de Bay Area-thrashmetal waar de organisatie zo dol op is. Het podium zit ingebed in een grote gevangenismuur, die dit jaar nog breder werd. De torens spuwen geregeld vuur en enkele medewerkers lopen rond als mascotte Officer Nice, 'ontsnapte gedetineerde' Frank Lee Morris of cipiers in zwarte latex outfits. Nieuw dit jaar zijn de mannelijke cipiers die qua camp in de buurt komen van 'the only gay in the village'.

De organisatie zet steeds meer in op beleving, en gaf de overdekte bar El Presidio een flinke upgrade. Je kon er onder meer met een glas (!) Karmeliet in de hand kijken hoe de lui van freakshow Helzapoppin Circus zwaarden inslikten, een draaiende kettingzaag boven hun hoofd balanceerden of gewichten optilden met hun oren. Voor de liefhebbers kwamen ook enkele schaarsgeklede danseressen langs in de gezellige - maar soms erg warme - bar. 

De vroegste vogels konden aan de ingang ook genieten van optredens van schlagerrockers De Kenny's, die samen met dansende cipiers - mét zwarte pomponnetjes - ook een feestje bouwden tijdens een partij armworstelen in de open eettent. Als deel van hun act moesten de cipiers ook een paar keren streakers inrekenen, wat extra kostelijk was toen ze dat ook een keertje deden onder de neus van echte agenten. Die wilden de achtervolging ook al inzetten, tot iemand van de organisatie snel duidelijk maakte dat het ging om medewerkers. Jazeker, in de Alcatrazgevangenis viel heel wat te beleven!

Het festival kende veel hoogtepunten, maar op muzikaal vlak was dat waarschijnlijk Status Quo. Te soft voor een metalfestival, vonden critici. Maar ten onrechte, want de band rond zanger-gitarist Francis Rossi kwam, zag en overwon. Met loepzuivere (samen)zang, muzikaal vakmanschap maar toch vooral met enkele steengoede nummers.

Whatever you Want, In the Army Now en Down Down zijn diamanten die echt iedereen kent. De band speelde ze ook zichtbaar met veel plezier, en dat werkte bijzonder aanstekelijk. Wie zich zou afvragen waarom Rossi en co nog altijd niet met pensioen zijn, moest maar even een blik werpen naar die pretoogjes op het podium!

De bands van eigen bodem lieten ook hun visitekaartje achter. Zanger Ron Bruynseels van opener Bark (en Hard Resistance) bewees nog maar eens dat hij een van de beestigste frontmannen van België is, terwijl ook Alex Agnew het publiek uit zijn hand deed eten tijdens het optreden van zijn band Diablo Blvd.

Doodzonde dat ze ermee stoppen, want ze zetten zelfs zonder de oorwurm Follow the Deadlights een dijk van een optreden neer. Het enthousiaste publiek antwoordde met circlepits, een vette wall of death en zelfs een spontane 'boot'. 

Agnew wilde de security aan het werk zetten, waarna heel wat crowdsurfers in hun richting dreven. "Jullie zijn het coolste publiek sinds Graspop", zei hij. "Maar die waren gewoon met meer." 

Jennen deed hij ook, want toen het boegeroep niet luid genoeg klonk na de mededeling dat de band nog maar twee nummers in petto had, kreeg hij een hoop West-Vlaams gejoel na de mededeling dat ze uit Antwerpen komen. Het optreden eindigde nog in hilariteit, toen Agnew struikelde maar daar zelf nog het hardst om moest lachen. "Op mijne zak gegaan op het graafste festival", gierde hij alvorens in de frontstage nog uitgebreid met fans op de foto te gaan.

Het Belgische Brides of Lucifer had vrijdag de eer om na Status Quo het inmiddels natte hoofdpodium af te sluiten met covers van metalklassiekers, voorzien van vrouwelijke engelenzang. De samenzang van de dertien Brides past wat ons betreft niet bij alle nummers, zoals bij Walk van Pantera. In die songs waar hij wél een echte meerwaarde bood, ontstond een vleugje magie, zeker in combinatie met de prima muzikanten, de overvloedige vlammen en de diabolische outfits van de dames.

Een van dé verrassingen van vrijdag was ook Bizkit Park, een coverband van eigen bodem die een lading retestrakke nu-metalsongs op het publiek afvuurde. Hoe de twee zangers hun krachten bundelen, was een lust voor het oog en het oor. Bommetjes als Chop Suey (System of a Down), Wait and Bleed (Slipknot) of Rollin' (Limp Bizkit) gingen erin als zoete koek, én met name dat laatste werd volgens kwatongen zelfs beter gespeeld dan door Limp Bizkit zelf een dag later.

Limp Bizkit was dan ook de meest omstreden band op de affiche. Fantastisch volgens de enen, een aanfluiting volgens anderen. Zoals bij hun vorige passages in ons land speelden Fred Durst en co veel (flarden van) bekende songs van andere artiesten, zoals Killing in the Name of (Rage Against the Machine), Smells Like Teen Spirit (Nirvana) of Cowboys From Hell (Pantera). Waarom, daar hebben we het raden naar, net als de reden waarom Durst optreedt in een bloemetjesoutfit die lijkt gemaakt van oude gordijnen. Hij zal het misschien gewoon graag doen.

Durst grapte dat ze "de Noorse blackmetalband Limp Bizkit" waren, maar verder kwam hij arrogant over en lulde hij ook veel, op een bepaald moment zelfs terwijl hij op een grote plastic eend zat. Het haalde niet eens de vaart uit het optreden: die was er namelijk amper. Tot overmaat van ramp speelde de band de eigen nummers niet eens heel strak. Dat was echter niet nodig om een groot deel van het publiek toch te laten springen op dikke hits als My Way, Rollin' en My Generation.

Verder vielen op Alcatraz weinig tot geen valse noten te bespeuren, of het moest zijn op het vrij podium met drums en gitaren waar iedereen even terechtkon om te kunnen zeggen dat ze gespeeld hadden op het festival. The Quill kon vrijdag wel niet echt overtuigen vanwege de matige zang, en het machtige Solstafir liep even wat averij op door technische problemen. "Onze keyboardspeler heeft gisteren te veel drugs genomen", was de uitleg. De IJslandse postmetalband speelde daarna met veel overgave en won duidelijk veel zieltjes. Zanger Adalbjörn Tryggvason droeg nog een nummer op "aan iedereen die vecht tegen depressie of zo iemand kent", want "deze duisternis is zwaar om te bekampen."

Op Alcatraz speelden enkele bands waarvan leden bekend zijn van andere groepen. Act of Defiance van ex-Megadeth-leden Chris Broderick (gitaar) en Shawn Drover (drums) was het kneusje, want het eindigde met een tent die nog voor geen vierde was gevuld. "Heb je onze platen?", vroeg zanger Henry Derek nog, onmiddellijk gevolgd door een "Zeg ja!" toen het opvallend stil bleef. Aan hun inzet en strakke spel zal de makke respons niet gelegen hebben, aan een gebrek aan catchy songs mogelijk wel.

Aanstekelijke nummers had Dee Snider vrijdag genoeg. De voormalige frontman van Twisted Sister kwam zijn nieuwe cd For the Love of Metal voorstellen, die hij inzong op aangeven van Hatebreed-frontman Jamey Jasta. Snider nam enkele jaren geleden met Twisted Sister afscheid van het Europese publiek op dit eigenste festival, maar stond vorig jaar al opnieuw op Graspop als soloartiest. De Twisted Sister-shows waren lichtjes legendarisch, en ook zijn soloshow was een aangename verrassing. Snider blijft op zijn 63ste nog altijd een van de beste frontmannen ter wereld, én grappigste. "Denk niet dat ik jouw roze flamingo nog niet gezien heb", lachte hij naar een fan. "Ik ben je gewoon aan het negeren."

Zijn trukendoos is natuurlijk niet onuitputtelijk, en zijn nieuwe songs kwamen soms iets te fel over alsof ze zijn geschreven volgens een formule om een hit te scoren. Hij stelde de fans meteen gerust dat hij ook oude nummers van Twisted Sister zou spelen, maar zijn nieuwe band speelde uitgerekend We're Not Gonna Take it en I Wanna Rock toch nét niet met zoveel gevoel als Twisted Sister zelf. Maar geen nood: Snider zegt dat hij nog eens terugkomt wanneer iedereen de nummers van zijn nieuwe cd kent, dus hopelijk blaast hij iedereen dan opnieuw lekker weg. Of heeft hij opnieuw een heel ander album onder de arm en weer een nieuwe begeleidingsband, dat kan ook.

Nog vrijdag kwam gitarist Ross The Boss een speciale Manowar-set spelen, de band waarvoor hij begin jaren 80 enkele tijdloze songs schreef. Genieten voor de fans, al leek de band zich toch wat onwennig te voelen op dat grote podium. Battle Hymns kampte met een vervelende ruis in het geluid, maar het massaal meegezongen Warriors of the World was goed voor een echt kippenvelmoment. "Dit is een geweldig festival", zei topzanger Marc Lopes nog. "Beschouw het nooit als vanzelfsprekend."

Van de 'acts die bekend zijn van een andere band' kon Phil Campbell and the Bastard Sons zaterdag nog het meest overtuigen. Voormalig Motörhead-gitarist Phill Campbell, zijn drie zoons en Neil Starr op zang toonden veel inzet en hun nummers mogen er zijn. De band speelde flink wat Motörhead-songs, maar koos slim genoeg niet de meest bekende. En het dient gezegd: de eigen nummers van deze band kunnen daar gerust naast liggen. Het optreden verveelde nooit, onder meer door een spelletje 'deel het publiek op' en de komst van worstelaar en Fozzy-frontman Chris Jericho, die Born to Raise Hell kwam meezingen. De Hawkwind-cover Silver Machine werd niet alleen opgedragen aan Lemmy, maar aan "alle Motörhead-leden die niet meer bij ons zijn". Uitschieters waren verder R.A.M.O.N.E.S. en het onvermijdelijke Ace of Spades.

De affiche van Alcatraz telde dit jaar enkele toppers uit de black- en deathmetal. In The Swamp speelden het Nederlandse Pestilence en het Amerikaanse Gruesome erg strakke sets. Stuk voor stuk topmuzikanten, niet het minst Gruesome-bassiste Robin Mazen, die de vetste ritmes gewoonweg met haar vingers speelde.  Pestilence-opperhoofd Patrick Mameli viel dan weer niet alleen op door zijn uitmuntende gitaarspel, maar ook door zijn vriendelijkheid en bescheidenheid. Hij deed zijn aankondigingen gewoon lekker in het Nederlands met een bijna verlegen zacht stemmetje, om dan tijdens de muziek ongemeen brutaal een oerschreeuw boven te halen. Heerlijk!  

Cannibal Corpse was weer verwoestend, en zanger George Fisher bewees dat hij nog altijd de koning van het headbangen is. Afsluiter Stripped, Raped and Strangled klonk extra vet doordat Fisher - "deze oude man", zoals hij zichzelf noemde - werd bijgestaan door The Black Dahlia Murders-frontman Trevor Strnad. De band droeg A Skull Full of Maggots op aan de overleden zanger Brett Hoffman.

Nogal wat blackmetalfans kunnen Dimmu Borgirs nieuwe album Eonian niet echt pruimen. Wat ons betreft ten onrechte, maar het valt te betwijfelen of ze de sceptici op Alcatraz konden overtuigen. Visueel zat alles wel snor, met nieuwe podiumoutfits, vuurkorven en grote pentagrammen. Maar het optreden miste vaart en de band heeft al strakker gespeeld. 

De cleane zang in de vrij slordig gebrachte topper Progenies of the Great Apocalypse kwam trouwens net als de koorzang van een meelopende tape, wat toch zonde is voor een band van het niveau van de Noren. Afsluiter Mourning Palace was wel een echte bom.

De landgenoten van Satyricon lieten daarna in The Swamp zien hoe het moet. Deze blackmetalband klonk wél strak en begeesterend, en kon rekenen op een glashelder geluid. De groep lokte opvallend veel fans, en die lieten luid van zich horen, vooral na de laatste granaat King. 

Zanger Sigurd 'Satyr' Wongraven overleefde trouwens een hersentumor, terwijl zanger Adam 'Nergal' Darski van het Poolse Behemoth enkele jaren geleden leukemie overwon. Die black- en deathmetalband speelde zondag een heel erg strakke en duistere set op de Prison Stage en liet ook al twee nieuwe veelbelovende songs los van de plaat die in de herfst verschijnt. 

Na Behemoths roetzwarte afsluiter O Father O Satan O Sun vroeg de organisatie nog een minuut stilte voor de overleden Channel Zero-drummer Phil Baheux, die vijf jaar geleden stierf in zijn slaap de nacht voor zijn band zou optreden op Alcatraz. Een ietwat onwezenlijk moment, maar metalfans eren hun helden.

Het plezantste optreden was ongetwijfeld van Alestorm, dat weer aantrad met een enorme gele badeend op het podium. We are Here to Drink your Beer is een van hun toppers, en dat menen ze ook echt. Rond het middaguur slofte zanger Christopher Bowes al over de weide met een cocktail, op de sandalen waar hij ook mee optrad. Sandalen! De droge (onderbroeken)humor van de Schotten ging er weer in als zoete koek. "Zijn hier Duitsers aanwezig? Nee? Ah, goed." - "Dit nummer gaat over bier drinken en een hele pizza in je kont duwen." - "Bouw een wall of death, trek al jullie kleren uit en heb seks met elkaar. Willen jullie dat voor ons doen, Belgium?" 

Bowes liet het publiek nog massaal 'sausages' roepen en deed natuurlijk ook half de wei op de grond wiegen tijdens een gigantische 'boot'. De Schotten amuseerden zich kostelijk en gierden het uit toen een fan in hun richting kwam crowdsurfen op een enorme gele eend. Ja, dat lees je goed. Een andere fan werd met rolstoel en al tot aan het podium gedragen. We hebben ook nog nooit zoveel crowdsurfers van middelbare leeftijd gezien: Alestorm was duidelijk een vet feestje voor jong en oud. De band gooide de eigen gigantische eend nog in het publiek, dat afsluiter Fucked with an Anchor massaal meezong.

Epica deed ook een gooi naar de prijs voor plezantste optreden. Toen zangeres Simone Simons het publiek bedankte in het Frans, hoorden we iemand "klopt Vloms" roepen. Toevallig haalde keyboardspeler Coen Janssen iets later zijn beste West-Vlaams boven: met een vet accent had hij het over 'muggengeheugen', maar omdat dat te moeilijk was, zou het woord van de dag 'wuk' zijn.

De band verkeerde duidelijk in een opperbeste bui en Janssen vormde samen met de Belgische gitarist Isaac Delahaye een hartje naar het publiek. Ook gitarist en grunter Mark Jansen had een grijns van oor tot oor en liet Simons nog akkoorden aanslaan op zijn gitaar. Een heel boeiend optreden, alleen jammer dat ook bij Epica heel wat van de meelopende tape kwam. Het epische Cry for the Moon was trouwens een van onze oorwurmen van Alcatraz.

Een heel aangename verrassing voor liefhebbers van virtuoze muzikanten was zaterdag nog Mr Big, waarbij bassist Billy Sheehan een motherfucker van een solo uit zijn bas schudde. En hij niet alleen. Solo's zijn misschien niet meer van deze tijd, maar bij deze rasmuzikanten was het smullen.

Voor wie de band niet echt kende, kwamen de Cat Stevens-cover Wild World en de onvermijdelijke plakker To Be With You nog voorbij, allemaal met indrukwekkende samenzang. 

De cleane zang was ver te zoeken bij het opzwepende Orange Goblin, dat een volle Swamp trakteerde op een smeuïge, dampende pot zware rock. Brulbeest Ben Ward was gekomen om te feesten, en dat zouden we geweten hebben. De band is al bezig sinds 1995, maar het titelnummer The Wolf Fights Back van de nieuwe cd bewees dat ze nog lang niet uitgerockt zijn. 

Ook zangeres Noora Louhimo van Battle Beast bewees over een gigantische lading energie te beschikken. Haar huppelend podiumgedrag lijkt wel gekopieerd van een fitnessvideo, maar het past uitstekend bij de schaamteloos poppy metal van de Finse beukband. 

Niets dan blije gezichten zagen we ook bij de dolle Spanjaarden van Crisix, waarvan de gitaristen al spelend door de pit werden gedragen in de nek van fans. De Amerikanen van thrashband Exhorder, die zondag door een logistieke vertraging van Sepultura verhuisden van de Swamp naar het hoofdpodium, waren ook in een opperbeste bui. "Hoe meer jullie drinken, hoe beter we worden. En uiteindelijk ook hoe we eruitzien", grapte zanger Kyle Thomas. Ze amuseerden zich naar verluidt zo kostelijk backstage dat ze hun taxi leeg lieten vertrekken. 

Bij Fozzy veroverde ook zanger en worstelaar Chris Jericho vele harten door van het podium te springen, doorheen het publiek naar de viptribune te wandelen en daar over de hekken te klimmen. Je ziet er videobeelden van in dit interview van de edele heer 'Lord Flatbottom III' voor Canal Metal.

In Flames pakte zondagavond de wei in met een visueel indrukwekkende productie met pilaren van videoschermen. De enthousiaste bandleden raasden over het podium en het publiek reageerde uitbundig met veel crowdsurfers en grote moshpits. Fans van het eerste uur kregen met Pinball Map en Only for the Weak nog eens wat oude nummers van Clayman, maar verder speelde de band een bloemlezing uit recenter werk. Een heel strak optreden, waarin zanger Anders Fridén nog een dik applaus vroeg voor de security die al die crowdsurfers opving. Hij vertelde nog een leuke anekdote over afsluiter Helloween. Hij vond als jonge snaak de Helloween-plaat Walls of Jericho echt perfect, en hoopte ooit zoiets te kunnen evenaren. "En nu staan we hier op hetzelfde podium als onze helden!", lachte hij.

Het optreden van Helloween kaderde in de Pumpkins United-tournee waarvoor de Duitse powermetalpioniers naast zanger Andi Deris ook de twee ex-leden Michael Kiske en Kai Hanssen achter de microfoon zetten. Het was een traktatie om live te horen hoe fel hun karakteristieke stemmen verschillen, maar nog aangenamer was dat ze alle drie gewoon uitstekend zongen. Allemaal kregen ze hun momentjes in het voetlicht, terwijl achter hen gigantische foto's en animaties werden geprojecteerd. 

Het geluid klonk net als bij alle andere optredens loepzuiver, en de band speelde uitstekend en met veel goesting. Hansen demonstreerde tijdens een solospotje nog eens wat een fenomenale gitarist hij is, terwijl drummer Daniel Löble meedrumde met een projectie van zijn overleden voorganger Ingo Schwichtenberg. Mooi gedaan, maar het haalde wel wat vaart uit het toch al vrij langgerekte optreden dat uiteraard werd afgesloten met de grootste hits Future World en I Want Out. Helloween kegelde gigantische ballonnen in de vorm van pompoenen het publiek in en sloot af met een hoop confetti. 

Terwijl in de loop van de avond geregeld enkele druppels vielen, begon het pas echt hard te regenen nà Helloween, toen Ministry de Swamp Stage en het festival beukend afsloot. Het festival ontsnapte zo aan echt slecht weer, want buiten vrijdagavond en zondagnacht bleef het zo goed als droog. Het was dus opnieuw een topeditie van Alcatraz, waar nog opviel hoe vlot je overal naartoe kon. Wachtrijen vond je bijna nergens, en het sanitair op het terrein en op de camping werd uitstekend onderhouden. Een dikke pluim dus voor de organisatie én de alomtegenwoordige burgemeester Vincent Van Quickenborne. Volgens DevilDriver-frontman Dez Fafara had zijn band zelfs speciaal het tourschema omgegooid na een telefoontje van Quickie himself, die de band persoonlijk bedankte door uit de bol te gaan op hun podium. Feest!